در سری گزارشهای «نگاهی به رویدادهای ادبی سالی که گذشت» سعی کردیم تا به بررسی موجز و تیتروار رویدادهای سال 1400 در بخشهای همچون جشنوارههای داستان، جشنوارههای شعر، درگذشتگان و برترین اخبار بپردازیم که در گذشته خواندید و حال به شماره پایانی آن رسیدیم.
بر اساس اعلام هیات داوران بخش رمان و داستان بلند چهاردهمین دوره جایزه ادبی جلال آلاحمد، این جایزه در این بخش اثر برگزیده نداشت و دو کتاب «ماه غمگین ماه سرخ» نوشته رضا جولایی از نشر چشمه و «بی نام پدر» نوشته سیدمیثم موسویان از نشر کتاب جمکران به صورت مشترک شایسته تقدیر این بخش شدند.
در بخش داستانبلند و رمان، کتابهای «بی نام پدر» از سیدمیثم موسویان (نشر کتاب جمکران)، «پریکشی» از علیرضا حسنزاده (نشر مروارید)، «پیامبر بیمعجزه» از محمدعلی رکنی (نشر صاد)، «سونات لال» از میترا معینی (نشر نیماژ) و «ماه غمگین ماه سرخ» از رضا جولایی (نشر چشمه) به عنوان نامزدان این بخش معرفی شده بودند. همچنین داوری این بخش را اکبر صحرایی، قاسمعلی فراست و منصور علیمرادی بر عهده داشتند.
در بخش داستانکوتاه چهاردهمین دوره جایزه ادبی جلال آلاحمد،بر اساس اعلام هیات داوران این بخش اثر برگزیده نداشت و دو کتاب «ساعت دنگی» اثر محمداسماعیل حاجیعلیان از نشر سوره مهر و «قدیس دیوانه» اثر احمدرضا امیریسامانی از نشر صاد به صورت مشترک شایسته تقدیر شدند.
نامزدان بخش داستانکوتاه شامل «ح. دو چشم»، اثر محبوبه حاجیاننژاد از نشر سوره مهر، «آماده ترور باش»، اثر علی براتیکجوان از نشر صاد، «ساعت دنگی»، نوشته محمداسماعیل حاجیعلیان از نشر سوره مهر و «قدیس دیوانه»، اثر احمدرضا امیریسامانی از نشر صاد بودند. داوری این بخش را هادی خورشاهیان، خسروباباخانی و یوسف قوجق برعهده داشتند.
هیات داوران بخش رمان بزرگسال بیستویکمین دوره جایزه ادبی شهید حبیب غنیپور، از میان ۱۶۴۵ اثر چاپ اول منتشر شده در سال 1399 در این بخش، 31 رمان را به عنوان آثار راه یافته به مرحله نهایی این جایزه معرفی کردند که پس از مطالعه دقیق و بحث و تبادلنظر و گفتوگو در جلسات حضوری سرانجام پنج اثر در لیست نامزدهای نهایی بخش رمان بزرگسال جای گرفتند که شامل کتابهای «تشریف» نوشته علیاصغر عزتی پاک از انتشارات شهرستان ادب، «صنم» نوشته ملیحه ذوالفقاریان از انتشارات سروش، «نیوتن زیر درخت گردو» نوشته لیلا صبوحی از نشر نیماژ، «سوره آفلین» نوشته ابراهیم اکبری دیزگاه از انتشارات شهرستان ادب و «گمشده در ۱۳:۶۰» نوشته پویان مکاری از انتشارات آوند دانش میشد. در نهایت رمان «صنم» از سوی هیات داوران به عنوان اثر برگزیده اعلام شد. داوری بخش رمان بزرگسال در بیستویکمین دوره جشنواره ادبی شهید حبیب غنیپور، بر عهده ابراهیم زاهدی مطلق، مصطفی خرامان و گلعلی بابایی بود.
در بخش نوجوان نیز هیات داوران پس از بررسی ۷۱۱ اثر چاپ اول منتشر شده در سال 1399 در این بخش، 41 عنوان را بعد از چند مرحله ریزش به مرحله نهایی آوردند که پس از مطالعه دقیق و بحث و تبادلنظر و گفتوگو در جلسات حضوری سرانجام چهار اثر به نامهای «کتاب مخفی» نوشته مجید پورولی کلشتری از انتشارات کتاب جمکران، «آتشگاه» نوشته احمد مدقق از نشر صاد، «به نقش گلیم» نوشته محمد محمودی نورآبادی از انتشارات شهرستان ادب و «آتیش پاره» نوشته فاطمه بختیاری از انتشارات کتاب جمکران، بهعنوان نامزدهای نهایی معرفی شدند.
بخش نوجوان در بیستویکمین دوره جشنواره ادبی شهید حبیب غنیپور اثر برگزیده نداشت و کتاب «آتیش پاره» اثر فاطمه بختیاری از انتشارات کتاب جمکران بهعنوان «اثر تقدیری» معرفی شد. داوری این بخش از جشنواره بر عهده حبیب یوسفزاده، خسرو باباخانی و محمدعلی قربانی بود.
15 تیرماه 1400 دبیرخانه جایزه قلم زرین برگزیدگان نوزدهمین دوره را به معرفی کرد. مطابق با اعلام داوران در بخشهای داستانی، در بخش داستان بزرگسال دو اثر به صورت اشتراکی برگزیده شدند که عبارت بودن از «بی نام پدر» از سیدمیثم موسویان، کتاب جمکران و «برشکن» نوشته حمید علیدوستی شهرکی، سوره مهر.
در بخش داستان کودک و نوجوان نیز به صورت اشتراکی «یولبارس و شهر زیرزمینی» نوشته عبدالرحمان اونق، پیدایش و «راز دانه کوچولو» از راضیه خادم الحسینی، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، کتاب سحر به عنوان برگزیده معرفی شد.در بخش نقد و پژوهش هم کتاب «غربالی در دست» نوشته سیدمهدی طباطبائی، سنایی به عنوان شایسته تقدیر انتخاب شد.
سهیلا عبدالحسینی دبیری نوزدهمین دوره جایزه «قلم زرین» را برعهده داشت. در بخش پژوهش و نقد ادبی احمد شاکری، انسیه خزعلی و محمود بشیری داوری آثار را برعهده داشتند.
راضیه تجار، مریم مقانی و کامران پارسینژاد داوران بخش داستان بزرگسال بودند. داوری بخش داستان کودک و نوجوان هم بر عهده مهدی مرادحاصل، محمدرضا اصلانی و احمد عربلو بود.
هیات داوران هفدهمین دوره جایزه ادبی «واو» از میان رمانهای «چهارده سالگی بر برف» نوشته حسین آتشپرور، «طبرخون» نوشته محسن فاتحی، «مرد کبود» نوشته پیام عزیزی و «وقتی ما همه مردیم» نوشته مهدی احمدیان، که به عنوان نامزد دریافت این جایزه معرفی شده بودند، رمان «مرد کبود» نوشته پیام عزیزی را برای «آفرینش جنونی تمامعیار در فضایی وهمآلود، بازتاب درخور توجه هویت هزارپاره انسان معاصر در این جنون و نثر و زبانی روان و روایتی ساختارمند و گیرا»، به عنوان رمان متفاوت سال 1398 معرفی کرد. همچنین نشر «نیماژ» و علیرضا اسدی جنتی را بهترین ناشر رمان متفاوت سال 98 دانست.
در ادامه هیات داوران رمان «چهارده سالگی بر برف» نوشته حسین آتشپرور را برای نثر و زبان شفاف، پاکیزه، یکدست و در خور توجه و همچنین سیالیت روان روایت میان خیال و واقعیت به عنوان رمان شایسته تقدیر سال 1398 معرفی کردند. داوران این دوره از جایزه ادبی «واو» شامل رویا دستغیب، مجتبی هوشیار محبوب و فائزه سیدشاکری بودند. بنابر اعلام دبیرخانه این جایزه تندیس و لوح برگزیدگان «واو» پس از پایان پاندمی و در شرایطی امن، طی مراسمی اهدا خواهد شد.
برگزیدگان نهایی رویداد ادبی داستان بیستوپنج به ترتیب الفبا (بر اساس نام اثر) شامل «آداب بیقراری» نوشته یعقوب یادعلی، «اسفار کاتبان» نوشته ابوتراب خسروی، «باغ ملی» نوشته کورش اسدی، «برف و سمفونی ابری» نوشته پیمان اسماعیلی، «بند محکومین» نوشته کیهان خانجانی، «بیست زخم کاری» نوشته محمود حسینیزاد، «پرنده من» نوشته فریبا وفی، «جایی دیگر» نوشته گلی ترقی، «چراغها را من خاموش میکنم» اثر زویا پیرزاد، «حفره »نوشته محمد رضایی راد، «خونخورده یا سرخ سیاه» اثر مهدی یزدانی خرم، «دکتر نون زنش را بیشتر از مصدق دوست دارد» نوشته شهرام رحیمیان، «دوباره از همان خیابانها» نوشته بیژن نجدی، «راهنمای مردن با گیاهان دارویی» نوشته عطیه عطارزاده، «زخم شیر» به قلم صمد طاهری، «سوءقصد به ذات همایونی» نوشته رضا جولایی، «شب ممکن» اثر محمد حسن شهسواری، «شرق بنفشه» نوشته شهریار مندنیپور، «شکوفههای عناب» نوشته رضا جولایی، «عقرب روی پلههای راهآهن اندیمشک یا از این قطار خون میچکه قربان» نوشته حسین مرتضائیان آبکنار، «ناتمامی» نوشته زهرا عبدی، «نگران نباش» نوشته مهسا محبعلی، «نیمه غایب» نوشته حسین سناپور، «همنوایی شبانه ارکستر چوبها» نوشته رضا قاسمی و «هیس» نوشته محمدرضا کاتب هستند.
مسعود بُربُر، نویسنده و دبیر رویداد ادبی «داستان بیستوپنج» درباره سیر بررسی و انتخاب آثار برگزیده در این رویداد گفت: در گام نخست از رویداد ادبی داستان بیستوپنج، که از یکم تا بیستوپنجم دیماه برگزار شد، پنج هزار و ۳۱۹ مخاطب مشارکت کردند و عناوین مورد علاقهشان را در سایت این رویداد ادبی ثبت کردند و روز شنبه دوم بهمن فهرستی از ۱۵۰ اثر داستانی را که بیش از پنج هزار مخاطب در انتخاب آن مشارکت داشتند اعلام کردیم. در این انتخاب اولیه، فهرست بیش از ۳۰هزار عنوان کتاب رمان و مجموعه داستان فارسی که از ۱۳۷۵ تا ۱۴۰۰ منتشر شده بود در اختیار مخاطبان قرار گرفت و از میان این آثار ۱۵۰ کتاب با آرای مخاطبان برگزیده شد.
وی افزود: در گام دوم این رویداد ادبی، از طیف متنوعی از کارشناسان نظرسنجی کردیم و از آنان خواستیم تا از میان فهرست صدوپنجاهتایی منتخب مخاطبان، آثار برگزیده از نظر خودشان را اعلام کنند. در این گام از استادان دانشگاه، مدرسان داستاننویسی، منقدان ادبی، روزنامهنگاران، فعالان حوزه کتاب و کتابفروشان دعوت کردیم تا طیف متنوعی از سلیقهها را گرد هم بیاوریم و نهایتا با تجمیع آرای آنان به فهرستی از ۲۵ اثر شاخص داستانی از سال ۱۳۷۵ تا کنون رسیدیم.
هیات داوران نخستین دوره جایزه اصغر عبداللهی در مراسم پایانی این جایزه که ۷ دیماه برگزار شده بود، برگزیدگان در بخشهای رمان، مجموعه داستان و ناداستان را معرفی کردند. بر این اساس کتاب «باد نوبان» نوشته جمشید ملکپور از نشر ثالث به عنوان اثر برگزیده در بخش رمان معرفی و از مریم حسینیان برای کتاب «بانو گوزن»(نشر چشمه) و منیرالدین بیروتی برای کتاب «بوی مار»(نشر نیماژ) تقدیر شد. داوری بخش رمان این جایزه برعهده ناهید طباطبایی، ابوتراب خسروی و بلقیس سلیمانی بوده است.
کتاب «شب در از ما بهترانیه» نوشته حمیدرضا نجفی(نشر چشمه) به عنوان اثر برگزیده در بخش مجموعه داستان معرفی شد. همچنین کتابهای «اتللوی تابستانی» نوشته نسیبه فضلاللهی(نشر ثالث) و «گربهها تصمیم نمیگیرند» نوشته ناتاشا امیری(نشر ثالث) در این بخش مورد تقدیر قرار گرفتند. داوری بخش مجموعه داستان کوتاه را محمد کشاورز، آذردخت بهرامی و مهدی یزدانیخرم بر عهده داشتند.
«جایزه ادبی ما» به جوایز ادبی پیوست
نخستین دوره «جایزه ادبی ما» با معرفی داوران در دو بخش شعر و داستان و به صورت مستقل و خصوصی فعالیت خود را آغاز کرد. بنابر اعلام دبیرخانه این جایزه اسدالله امرايی، محمود قلیپور و محمدهاشم اكبريانی داوری بخش داستان را برعهده دارند. همچنین محمدهاشم اكبريانی به عنوان دبیر جایزه و اسدالله امرايی به عنوان دبير بخش داستان معرفی شدهاند. در اولين دوره جايزه ادبی ما، آثار منتشر شده در سال 1399 بررسی و كتابهای برگزيده اعلام میشود.
برگزیدگان دهمین دوره جایزه ادبی هفت اقلیم به صورت آنلاین معرفی شدند
در مراسم اختتامیه دهمین دوره جایزه ادبی هفت اقلیم که به دلیل پایداری کرونا، 24 مهر ماه به صورت آنلاین با اجرای محسن حکیم معانی و در موسسه فرهنگی هنری هفت اقلیم برگزار شده بود، در بخش رمان، «پرده آهنین» نوشته علی شروقی از نشر ثالث به عنوان رمان برتر سال 98 و همچنین «روز دیگر شورا » نوشته فریبا وفی از نشر مرکز و «طبقه منفی دو» نوشته فاطمه جعفریان از نشر ثالث به عنوان رمان شایسته تقدیر سال 98 شناخته شدند.
داوری دهمین جایزه ادبی هفت اقلیم را در بخش رمان صمد طاهری، احمد آرام ، رضا زنگی آبادی و در بخش مجموعه داستان علی خدایی، محمد حسینی و فرشته احمدی به عهده داشتند. مجموعه داستانهای «به مگزی خوش آمدید» از داریوش احمدی(نیماژ)، «چشم سگ» از عالیه عطایی(چشمه)، «زمستان شغال» از فرهاد رفیعی(نیماژ)، «ساکن خانه دیگران» از محمد رضا زمانی(ثالث)، «فلامینگوهای بختگان» از علی صالحی بافقی(مرکز) و «مرز» از نفیسه نصیران(مرکز) و رمانهای «اوراد نیمروز» نوشته منصور علیمرادی(نیماژ)، «پرده آهنین» نوشته علی شروقی(ثالث)، «جهان هولوگرافیک جنایت» نوشته فرید حسینیان تهرانی(نیماژ)، «خرگوش و خاکستر» نوشته محبوبه موسوی(آگه)، «روز دیگر شورا» نوشته فریبا وفی(مرکز) و «طبقه منفی دو» نوشته فاطمه جعفریان(ثالث) به عنوان نامزدهای این دو بخش معرفی شده بودند.
طبق اخبار اعلام شده، دوره جدید جایزه ادبی هفت اقلیم با اعلام اسامی داوران از سوی دبیرخانه این جایزه آغاز بهکار کرد. براین اساس ابراهیم دمشناس، رضا زنگیآبادی و شهلا زرلکی در بخش رمان و همچنین محمد چرمشیر، فرشته نوبخت و محمد کشاورز در بخش مجموعه داستان کوتاه داوری یازدهمین دوره جایزه ادبی هفت اقلیم را برعهده داشته و به بررسی آثار داستانی منتشر شده در سال ۱۳۹۹ خواهند پرداخت.
فراخوان پنجمین دوره جایزه ارغوان/ چاپ 10 اثر برگزیده چهارمین دوره
داستانهای برگزیدگان چهارمین دوره جایزه «ارغوان» در قالب کتابی به نام «آخرین سال قرن» که شامل 10 داستان کوتاه از نویسندگان زیر 30 است، با مقدمهای از فرشته احمدی (عضو هیات انتخاب این جایزه ادبی)، گردآوری اوژن حقیقی، دبیر این جایزه و و از سوی نشر مرکز منتشر شد. اسامی برگزیدگان بر اساس رتبه کسبشده به این شرح است؛ امیرحسین طالبینیا، سید رحیم حسینینژاد، امیر محمد محدثی، مهلا یزدانی احمد آبادی، عباس عظیمی، حامد گراوندی، علی نادری، غزل محمدی، الهام وطن خواهان اصفهانی و محیا مرادی نسب. پیشتر نیز فراخوان دوره پنجم جایزه «ارغوان» با موضوع «دروغ» از سوی دبیرخانه این جایزه منتشر شد.
نظر شما