به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، به نقل از روابط‌عمومی دانشگاه‌سوره ششمین نشست از فصل‌دوم نشست‌های «دوشنبه‌های نقد‌کتاب سوره» با محوریت نقد‌کتاب «ارتباطات تئاتر» نوشته شهرام گیل‌آبادی به کوشش دانشکده‌ هنر دانشگاه‌سوره و با همکاری دانشکده فرهنگ‌ و‌ ارتباطات و معاونت‌پژوهشی دانشگاه، با حضور شهرام گیل‌آبادی نویسنده این کتاب، امیدعلی مسعودی به عنوان منتقد و فرزاد معافی‎‌غفاری در جایگاه دبیر نشست، دوشنبه (6 دی‌ماه) در سامانه آموزش مجازی دانشگاه‌ سوره برگزار شد.

در ابتدای جلسه، فرزاد معافی‌غفاری ضمن عرض خیر‌مقدم به استادان و دانشجویان، کتاب «ارتباطات تئاتر» را معرفی کرد و به ارائه شرح‌حال از مؤلف این کتاب، شهرام گیل‌آبادی و منتقد این جلسه، امیدعلی مسعودی پرداخت.

سپس، شهرام گیل‌آبادی در آغاز سخنان خود گفت: از سال 1960 به نوعی رویکرد تئاتر به سمت فضا رفت تا کارکرد رسانه‌ای داشته باشد. تئاتر نیز، فرم‌های متعدد و متکثری دارد که دارای کارکردهای متفاوتی است.

شهرام گیل‌آبادی عنوان کرد: در فلسفه شبکه‌ای همه چیز تحت‌تأثیر و شکل‌یافته شبکه‌های مختلف است.
تئاتر دارای کارکرد استراتژیک است و برای بیان رخدادهای روز با توجه به زاویه‌دید معنایی که هر شخصی از زاویه‌دید خود می‌تواند روایتی را خلق کند. در این فلسفه شبکه‌ای یا جهان سوپر تکنولوژی که ارتباطات نقش اصلی و اساسی دارد، تئاتر کارکردهای خود را توسعه می‌دهد و از مکان فاصله گرفته و به فضاهای متعدد منتقل می‌شود.

وی ادامه داد: در این فضای متعدد، ارتباطات خود را وسیع‌تر می‌کند و هر چه وابستگی به مکان کم می‌شود، به فضا و توسعه ارتباطات و ارتباطات توسعه در موقعیت مشخص کمک می‌کند. همچنین، در ادامه مطالب این کتاب؛ به خلق فضاهای تازه توسط تئاتر می‌رسیم. خلق فضاهای تازه منتج به ایجاد تئاترهای مستند می‌شود. تئاترهای مستندی که اساساً ارتباط‌محور و رویدادمحور بوده و رویدادها و رخدادها را به شکلی مستند، برای تعریف میدان‌های ارتباطی جدید که هم توسعه ارتباطات در آن‌ها وجود دارد و هم ارتباطات توسعه، درون خود طرح می‌کند.

گیل‌آبادی اذعان کرد: در هر حال، ما نیاز به بین‌رشته‌ای‌هایی داریم که این بین رشته‌ای‌ها شش اصل و دریچه شناختی را درون خود تعریف می‌کنند. این دریچه‌های شناختی شامل، دریچه شناخت‌حسی، احساسی، عاطفی، منطقی، فلسفی و تمثیلی است که تمام این موارد هنگامی که گرد هم می‌آیند، یک ارتباط مؤثر را تعریف می‌کنند.

وی در این‌باره افزود: این ارتباط مؤثر در سیستم تبدیل به ارتباطات یک اثر می‌شود که در این زمان و موقعیت، کارگردانان باید زنجیره ارتباطی را به وجود آورند که یک سیستم است. سیستم یعنی نظام به هم پیوسته که همه اجزاء برای رسیدن به یک هدف مشخص با یکدیگر کنش و واکنش دارند.

گیل‌آبادی خاطر نشان کرد: سعی من بر این بود که در این کتاب، چنین موضوعی را به عنوان مقدمه بررسی کنم و این مقدمه‌ای بر ارتباطات تئاتر، به مرور زمان بتواند شکلی را پیدا کند که این شکل کتاب بعدی را به دنبال آورد که کتاب بعدی ارتباطات تئاتر است. این در حالی‌ است که کتاب مورد نقد، مقدمه‌ای بر ارتباطات تئاتر است.
شهرام گیل‌آبادی با اشاره به این که این کتاب حاوی چهار فصل بوده گفت: در این کتاب سعی شده تا مفاهیم پایه‌ای را به شکلی سبک‌تر از کتاب‌های حوزه ارتباطات ارائه کند و به تعاریف و ترکیب واژه‌ها با ترکیب تئاتر پرداخته است. این کتاب آینده‌پژوهی را به نوعی از فضای مدل‌های ارتباطی طرح می‌کند و بررسی می‌کند که تئاتر به کدام سمت باید حرکت کند؛ اما این موضوع به شکل خلاصه در این کتاب مطرح شده است و توضیحات مفصل آن در کتاب بعدی ارائه خواهد شد.

در ادامه جلسه، امیدعلی مسعودی با ذکر این نکته که ویژگی مثبت کتاب، نمایه داشتن آن است گفت: عنوان کتاب ارتباطات تئاتر است و پس از آن گفته شده مقدمه‌ای بر ارتباطات تئاتر، در این قسمت نوعی تکرار وجود دارد. همچنین، کتاب چهار فصل دارد و فصل نخست آن مقاله علمی است، در صفحه سیزدهم، چندین منبع آورده شده که به صورت ترجمه بوده است و در میان این همه نقل‌قول باید توصیف نیز در آن وجود داشت و مقایسه نیز صورت می‌گرفت. علاوه بر آن، در قسمتی از متن نوشته شده تئاتر مشارکتی و سپس به تئاتر شورایی اشاره شده است، در این زمینه باید تفکیک و توضیح صورت می‌گرفت تا رفع ابهام شود.

مسعودی مطرح کرد: در بیست‌و‌هشتمین صفحه کتاب، تقابل دو دیدگاه مطرح شده و بهتر است مؤلف در این زمینه مطرح کند که خود طرفدار کدام دیدگاه است. لازم به ذکر است که برخی کلمات و افعال تکراری بوده است و باید حذف به قرینه انجام شود.

وی اضافه کرد: در روش APA  زمانی که منابع ‌آورده می‌شود، در قسمت منابع نیز شیوه ارجاع‌دهی صحیح در دو مورد رعایت نشده است.

امیدعلی مسعودی در خصوص فصل‌دوم کتاب خاطر نشان کرد: در فصل‌دوم کتاب مقاله‌ای وجود ندارد و البته ایده‌های بسیار خوبی درباره تئاتر و فراتئاتر مطرح شده است. در تعریف ارتباطات، توجه بیش از حدی به زبان شده و ارتباطات غیرکلامی نیز مورد بی‌توجهی قرار گرفته است. همچنین، بر‌خلاف فصل‌اول، اکثر منابع ذکر نشده است.

وی ادامه داد: در قسمتی از متن، به بحث سوپرتکنولوژی پرداخته شده که مؤلف خود به این بحث آگاه است؛ اما بهتر بود برای فهم دانشجویان، موضوع سوپرتکنولوژی نیز توضیح و تشریح داده می‌شد، برخی مفاهیم، عبارات و اصطلاحات نیاز به ترجمه دقیق‌تر دارند.

امیدعلی مسعودی درباره بخش مقدمه این کتاب یادآور شد: این کتاب به سبب این‌که مقدمه کتاب‌های دیگر است؛ باید به شکل فرهنگ‌لغت، برخی اصطلاحات برای فهم و درک بیشتر توضیح داده شود. همچنین، می‌توان گفت که در فصل نخست امکان ارائه ادعا نیز وجود داشت.

در پایان جلسه، فرزاد معافی‌غفاری نکاتی را به عنوان بخش پایانی مطرح کرد و در انتهای جلسه نیز، به تمامی سؤالات علاقه‌مندان در این حوزه پاسخ داده شد.