به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در اردبیل، در پی درگذشت ادیب و شاعر اردبیلی، محمود دست‌پیش (واله بابا)، عبدالله بحرالعلومی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اردبیل پیام تسلیتی با این مضمون صادر کرد:
انا لله و انا الیه راجعون
اندوه خبر درگذشت ادیب فرزانه آذربایجانی، مرحوم استاد محمود دست‌پیش (واله)، شاعر و چهره پیشکسوت زبان و ادبیات آذربایجان و ایران که با سروده‌های جاویدی چون «سیزه سلام گتیرمیشم» و «بیز‌هامیمیز ایرانلییق» منادی وحدت اقوام ایرانی در عرصه شعر و ادبیات بود، موجب تألم و تأثر خاطر گردید. انسانی نیک‌اندیش که با طبعی روان، عمر پر برکتش را در خدمت مؤثر در عرصه شعر، ادبیات و هنر آذربایجان و ایران عزیز گذراند و با کتاب «از فضولی تا شهریار»، شرح‌حال گوی شاعران نامدار آذربایجانی شد و با طبعی روان، مجموعه اشعار درخشانی با عناوین «ائل سوغاتی»، «داغا دؤنموشم»، «ترکی سؤزلوک» از خود به یادگار گذاشت.
درگذشت این شاعر گرانقدر را به جامعه فرهنگی و ادبی ایران سرافراز و جامعه ادبی و هنری آذربایجان عزیز و خانواده پر افتخار ادبیات و هنر دارالارشاد و استان اردبیل تسلیت عرض می‌نمایم و از محضر قادر متعال، برای ایشان علو درجات و برای ادب‌دوستان و هنرمندان و کلیه منسوبین آن ادیب فرزانه صبر و شکیبایی مسئلت می‌دارم.
روحش شاد و یادش گرامی.
عبدالله بحرالعلومی
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اردبیل
بنا به این گزارش، محمود دست‌پیش در سال ۱۳۱۳ در باکو متولد شد و با روی کار آمدن بلشویک‌ها در روسیه و فشار به مهاجرین ایرانی برای دریافت شناسنامه شوروی، مردم ایل و بالاخص خانواده وی، زیر بار نرفتند و با بازگشت به وطن، در اردبیل و در محله حسینیه سر گذر قصبه کهرلان ساکن شدند.
محمود پس از قبولی در آزمون تربیت معلم در سال ۱۳۳۴ به شهر گرمی رفت و در کنار تدریس، با تشویق سیدمحی الدین ربانی، رئیس فرهنگ گرمی و همکاری مقامات محلی و برخی معلمان، نخستین تئاتر این شهر را با اجرای نمایشنامه معروف «او اولماسین- بو اولسون» روی صحنه برد. در سال ۱۳۳۶ به قصبه کلخوران اردبیل و در سال ۱۳۳۹ به تهران نقل مکان کرد و تا سال ۱۳۵۹ که بازنشسته شد، مدیر دبستان بود.
در سال ۱۳۳۸ برای همکاری در شورای شعر رادیو دعوت شد و در سال ۱۳۷۰ به عضویت شورای شعر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درآمد. شعر مشهور «خلبانان، ملوانان» که در دوران جنگ تحمیلی بارها بازپخش شد، در شورای شعر رادیو شکل گرفت. قطعه بلندی هم در مدح شجاعت شهید حسین فهمیده سروده بود که مورد استقبال شعردوستان قرار گرفت.
نخستین شعر او عنوان «ساوالان» را داشت که در زمان نشر، غوغایی در ادبیات آذربایجان آفرید:
ساوالان، قوجامان، ای وقارلی داغ
اتگی یاشیللیق، باشی قارلی داغ
شعر «ائل سوغاتی (سوغات ایل)» با پایان‌بند «سیزه سلام گتیرمیشم (به پیشگاه شما سلام آورده‌ام) با آهنگسازی استاد «علی سلیمی» شهرتی جهانی یافت و سال‌هاست که در ترکیه و جمهوری آذربایجان نیز بازخوانی می‌شود.
در سال‌های پایانی سلطنت شاه که خبر پیچید میخواهند در دامنه سبلان کاخ بسازند، گفت:
دده‌م داغلار ننه‌م داغلار
سیزه حیران منم داغلار
آیری دوشدوم غریبسه‌دیم
بوردا بوتون بینه‌م داغلار
از «محمود دست‌پیش»، مجموعه «ائل سوغاتی»، «داغا دونموشم»، «برگردان نمایشنامه مشدی عباد»، «ترکی سوزلوک» و «دیوان اشعار ترکی سلام گتیرمیشم»، «از فضولی تا شهریار»، دایرةالمعارف و لغتنامه ترکی- فارسی به یادگار مانده است.
گفته می‌شود «واله اردبیلی» با وجود کهولت سن به دلیل علاقه به شعر تا مدت‌ها در جلسات شورای شعر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و صدا و سیما شرکت می‌کرد. در سال ۱۳۸۷ در مراسم دیدار شعرا با رهبر انقلاب در محضر ایشان دو شعر به ترکی خواند که مورد تشویق ایشان قرار گرفت. در تیرماه 1398 نیز چهل و هشتمین «شب شاعر» نخلستان اوج، به بزرگداشت «دست‌پیش» اختصاص یافت.
این شاعر اردبیلی در 87 سالگی دفتر زندگی خود را بست.
انا لله و انا الیه راجعون
اندوه خبر درگذشت ادیب فرزانه آذربایجانی، مرحوم استاد محمود دست‌پیش (واله)، شاعر و چهره پیشکسوت زبان و ادبیات آذربایجان و ایران که با سروده‌های جاویدی چون «سیزه سلام گتیرمیشم» و «بیز‌هامیمیز ایرانلییق» منادی وحدت اقوام ایرانی در عرصه شعر و ادبیات بود، موجب تألم و تأثر خاطر گردید. انسانی نیک‌اندیش که با طبعی روان، عمر پر برکتش را در خدمت مؤثر در عرصه شعر، ادبیات و هنر آذربایجان و ایران عزیز گذراند و با کتاب «از فضولی تا شهریار»، شرح‌حال گوی شاعران نامدار آذربایجانی شد و با طبعی روان، مجموعه اشعار درخشانی با عناوین «ائل سوغاتی»، «داغا دؤنموشم»، «ترکی سؤزلوک» از خود به یادگار گذاشت.
درگذشت این شاعر گرانقدر را به جامعه فرهنگی و ادبی ایران سرافراز و جامعه ادبی و هنری آذربایجان عزیز و خانواده پر افتخار ادبیات و هنر دارالارشاد و استان اردبیل تسلیت عرض می‌نمایم و از محضر قادر متعال، برای ایشان علو درجات و برای ادب‌دوستان و هنرمندان و کلیه منسوبین آن ادیب فرزانه صبر و شکیبایی مسئلت می‌دارم.
روحش شاد و یادش گرامی.
عبدالله بحرالعلومی
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اردبیل
بنا به این گزارش، محمود دست‌پیش در سال ۱۳۱۳ در باکو متولد شد و با روی کار آمدن بلشویک‌ها در روسیه و فشار به مهاجرین ایرانی برای دریافت شناسنامه شوروی، مردم ایل و بالاخص خانواده وی، زیر بار نرفتند و با بازگشت به وطن، در اردبیل و در محله حسینیه سر گذر قصبه کهرلان ساکن شدند.
محمود پس از قبولی در آزمون تربیت معلم در سال ۱۳۳۴ به شهر گرمی رفت و در کنار تدریس، با تشویق سیدمحی الدین ربانی، رئیس فرهنگ گرمی و همکاری مقامات محلی و برخی معلمان، نخستین تئاتر این شهر را با اجرای نمایشنامه معروف «او اولماسین- بو اولسون» روی صحنه برد. در سال ۱۳۳۶ به قصبه کلخوران اردبیل و در سال ۱۳۳۹ به تهران نقل مکان کرد و تا سال ۱۳۵۹ که بازنشسته شد، مدیر دبستان بود.
در سال ۱۳۳۸ برای همکاری در شورای شعر رادیو دعوت شد و در سال ۱۳۷۰ به عضویت شورای شعر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درآمد. شعر مشهور «خلبانان، ملوانان» که در دوران جنگ تحمیلی بارها بازپخش شد، در شورای شعر رادیو شکل گرفت. قطعه بلندی هم در مدح شجاعت شهید حسین فهمیده سروده بود که مورد استقبال شعردوستان قرار گرفت.
نخستین شعر او عنوان «ساوالان» را داشت که در زمان نشر، غوغایی در ادبیات آذربایجان آفرید:
ساوالان، قوجامان، ای وقارلی داغ
اتگی یاشیللیق، باشی قارلی داغ
شعر «ائل سوغاتی (سوغات ایل)» با پایان‌بند «سیزه سلام گتیرمیشم (به پیشگاه شما سلام آورده‌ام) با آهنگسازی استاد «علی سلیمی» شهرتی جهانی یافت و سال‌هاست که در ترکیه و جمهوری آذربایجان نیز بازخوانی می‌شود.
در سال‌های پایانی سلطنت شاه که خبر پیچید میخواهند در دامنه سبلان کاخ بسازند، گفت:
دده‌م داغلار ننه‌م داغلار
سیزه حیران منم داغلار
آیری دوشدوم غریبسه‌دیم
بوردا بوتون بینه‌م داغلار
از «محمود دست‌پیش»، مجموعه «ائل سوغاتی»، «داغا دونموشم»، «برگردان نمایشنامه مشدی عباد»، «ترکی سوزلوک» و «دیوان اشعار ترکی سلام گتیرمیشم»، «از فضولی تا شهریار»، دایرةالمعارف و لغتنامه ترکی- فارسی به یادگار مانده است.
گفته می‌شود «واله اردبیلی» با وجود کهولت سن به دلیل علاقه به شعر تا مدت‌ها در جلسات شورای شعر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و صدا و سیما شرکت می‌کرد. در سال ۱۳۸۷ در مراسم دیدار شعرا با رهبر انقلاب در محضر ایشان دو شعر به ترکی خواند که مورد تشویق ایشان قرار گرفت. در تیرماه 1398 نیز چهل و هشتمین «شب شاعر» نخلستان اوج، به بزرگداشت «دست‌پیش» اختصاص یافت.
این شاعر اردبیلی در 87 سالگی دفتر زندگی خود را بست.
نظر شما