جمعه ۸ مرداد ۱۴۰۰ - ۰۸:۰۶
هنوز برخی معتقدند رویکردهای روانکاوی و روان­‌پویشی شبه علمند/ پرهیز از پیش‌داوری

ولی خانی می‌گوید: برخی معتقدند که رویکردهای روانکاوی و روان­‌پویشی جزء «شبه علم» محسوب می‌شوند و حتی برخی فراتر می­‌روند و به نوعی آنها را «ضد علم» تلقی می‌­کنند. با وجود اینکه امروزه تغییرات چشمگیر در نظریه‌­ها و تکنیک­‌های روان­پویشی ایجاد شده است، هنوز این تعصبات و پیشداوری‌­ها در بین متخصصان درمان شناختی و رفتاری وجود دارد.

احمد ولی خانی مترجم کتاب «درمان کوتاه ­مدت برای تغییر بلندمدت» در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) با بیان اینکه این کتاب به معرفی رویکردهای درمانی کوتاه ­مدت روان­پویشی معاصر می‌­پردازد که توسط خود مبدعان یا مبتکران همان روش­‌های درمانی به رشته تحریر در آمده است افزود: این روش‌­های درمانی روانپویشی کوتاه ­مدت شامل روان­ درمانگری پویشی فشرده کوتاه­ مدت دوانلو یا ISTDP (رابرت نبورسکی)، درمان حساسیت­ زدایی هراس از عواطف (لی مک­کالو) درمان همدلانه تسریع­ شده (مایکل آلپرت)، حساسیت­ زدایی حرکت چشم و پردازش مجدد یا EMDR (فرانسین شاپیرو) و زوج ­درمانی روان­پویشی (ماریون اف. سولومون) است.

او ادامه داد: به طور کلی، این کتاب به بحث در زمینه چهار موضوع محوری در رابطه با درمان­ روان­پویشی کوتاه­ مدت می­‌پردازد: 1) تاریخچه اولیه و معاصر روان ­درمانگری پویشی کوتاه ­مدت و چالش‌­های آن، 2) معرفی روش‌­های درمانی، 3) حمایت تجربی و علمی از اثربخشی درمانی آن روش‌­ها و تکنیک‌­های به کار رفته در آن­ها و 4) ارائه نظریه درمانی یکپارچه مبتنی بر اصول علمی و مسیر پیش­رو در این حوزه.

به گفته ولی خانی، در واقع، در این کتاب پنج تن از متخصصان بالینی و روان ­درمانگران که مبدع روش‌­های درمانی معاصر خود بودند و به عنوان پیشروان رویکردهای درمانی روان­پویشی کوتاه ­مدت در دنیا محسوب می­‌شوند به معرفی روش درمانی خود پرداخته‌­اند و سعی دارند با توجه به اصول علمی، نتایج و تکنیک­های مورد استفاده در روش‌­های درمانی خود را تبیین کنند و در پی ارائه نظریه درمانی جدید یکپارچه که بر اصول علمی تأکید دارد، هستند. در آخر نیز یکی از پیشگامان این حوزه (دکتر دیوید مالان) به ارائه نظر در رابطه با مسیر آینده در روان ­درمانگری­ روان­پویشی کوتاه­ مدت می‌پردازد.
 

 
او با بیان اینکه علاقه شخصی مترجم به حوزه روان­پویشی و روانکاوی معاصر و نیز استفاده از این روش درمانی (روان درمانگری پویشی فشرده کوتاه مدت) به منظور کمک به بیماران تنها بخشی از انگیزه مترجم از ترجمه این کتاب بوده است عنوان کرد: گذشته از این­ها، امروزه بررسی علمی نظریه­‌های درمانی روان­پویشی و روانکاوی اهمیت بسزایی داشته و متخصصان بالینی در این حوزه نه تنها به بررسی اثربخشی این شیوه­‌های درمانی می­‌پردازند، بلکه سعی می‌­کنند تکنیک‌­های مورد استفاده در آنها را نیز از صافی روش علمی بگذرانند.

ولی خانی تاکید کرد: این امر بدین دلیل اهمیت پیدا می‌­کند که برخی معتقدند که رویکردهای روانکاوی و روان­پویشی جز «شبه علم» محسوب می­‌شوند و حتی برخی فراتر می­‌روند و به نوعی آنها را «ضد علم» تلقی می‌­کنند. با وجود اینکه امروزه تغییرات چشمگیر در نظریه‌­ها و تکنیک­‌های روان­پویشی ایجاد شده است، هنوز این تعصبات و پیش داوری‌­ها در بین متخصصان درمان شناختی و رفتاری وجود دارد. بنابراین، آنان که چنین ادعایی دارند شگفت‌­زده خواهند شد که اخیراً چگونه و با چه سرعتی روش­‌های درمانی منبعث از روانکاوی امروزه سعی دارند سوار بر ریل اصول روش­‌شناختی علمی پیش بروند. البته این مهم از دهه 1960 شروع شده و همچنان ادامه دارد. نه تنها در ایران بلکه در سایر نقاط دنیا، این نگاه علمی به رویکردهای روان­پویشی و روانکاوی در بین اساتید و دانشجویان حوزه روانشناسی و مشاوره مورد غفلت واقع شده و قضاوت آنان نه تنها مبتنی بر واقعیت نیست بلکه از سوگیری شناختی به سمت پیشداوری و تعصب در بین همان اساتیدی که سعی در تصحیح افکار خشک و سوگیری شناختی مراجعان خود هستند حرکت کرده است. بنابراین، انگیزه من در ترجمه این کتاب آگاهی بخش، آشنا کردن اساتید و دانشجویان حوزه روانشناسی در باب پیوند بین علم و روان­درمانگری­های پویشی کوتاه­مدت بود.

ولی‌خانی در پاسخ به این سوال که مخاطب کتاب چه کسانی هستند گفت: از آنجایی که کتاب تخصصی است و در حوزه مطالعات مربوط به روانکاوی است، لذا مخاطبان این کتاب نیز باید مطالعات آکادمیک و تخصصی در زمینه روانشناسی و مشاوره داشته باشند. این کتاب بیشتر مناسب روان­ درمانگران به ویژه آنهایی که در حوزه روان­پویشی و روانکاوی فعالیت می­‌کنند، روانپزشکان، مشاوران و نیز دانشجویان رشته­‌های روانشناسی و مشاوره مناسب است.

به گفته این محقق، روان­ درمانگرانی که در حوزه روانکاوی و روان­پویشی فعالیت می‌­کنند می‌­توانند فصل‌­ها یا بخش‌­هایی از این کتاب را به مراجعان خود معرفی کرده و آنها را در رابطه با روش کار و فرایند درمانی خود و نیز نحوه اثرگذاری درمان آشنا سازند. همچنین این کتاب می‌­تواند به عنوان مرجعی از رویکردهای درمانی علمی روان­پویشی به جامع دانشگاهی که در حوزه مطالعات روانشناختی و آسیب­شناسی فعالیت دارند معرفی شود تا این اساتید با عبور از روانکاوی کلاسیک پیشرفت­های خیره کننده علمی که در رویکردهای درمانی توصیف شده در این کتاب ایجاد شده است بیشتر آشنا شوند.

او با تاکید بر اینکه امروزه با وجود آشنایی نسبی روان­درمانگران با رویکرد روانکاوی کلاسیک، متأسفانه آشنایی اندکی در حوزه روانکاوی مدرن یا روان­پویشی وجود دارد توضیح داد: این کتاب چندین روش درمانی جدید را که مشتق از رویکرد روان­پویشی است توسط مبداعان یا مبتکران آن روش درمانی معرفی می­‌کند.

ولی خانی یادآور شد: علاوه بر این، این کتاب در پی ایجاد رابطه بین علم و روان­درمانگری روان­پویشی است که اخیراً مورد توجه بسیاری از متخصصان بالینی و پژوهشگران این حوزه قرار گرفته است. بنابراین، به منظور آشنایی هر چه بیشتر روانشناسان و روان­درمانگران ایران با رویکردهای مطرح جدید در حوزه روان‌پویشی در سطح دنیا و همچنین نگاه علمی که این رویکردها به فرایند درمانی خود دارند که پیشتر فقدان آن نقطه ضعف روانکاوی کلاسیک محسوب می‌شد، بیش از پیش مطالعه این کتاب توصیه می‌شود.

درباره کتاب
انتشارات ارجمند کتاب «درمان کوتاه‌مدت برای تغییر بلند‌مدت» نوشته ماریون سولومون، رابرت نبورسکی، لی مک‌کالو، مایکل آلپرت، فرانسین شاپیرو، دیوید مالان با ترجمه  احمد ولیخانی، حسین مؤمنی را روانه بازار کتاب کرد. آیا می‌توان بر تأثیرات ضربه‌های روانی اولیه دوران کودکی (ضربه‌های روانی که ممکن است در آن زمان ناچیز به نظر می‌رسیدند) در درمان کوتاه‌مدت غلبه کرد؟ در این کتاب، رهبران حوزه درمان کوتاه‌مدت حکم قطعی ارائه می‌کنند که این کار با روان‌درمانگری پویشی فشرده کوتاه‌مدت مدرن امکان‌پذیر است. شش روان‌درمانگر مطرح دنیا در این کتاب ابتدا به معرفی روش درمانی خود می‌پردازند، سپس رویکرد جامعی مبتنی بر شواهد و نظریه‌های پیشین را ارائه می‌دهند.

این کتاب در 328 صفحه با قیمت 74 هزار تومان منتشر شده است.
 
 
 

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها