به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) کتاب «زندگانی شارلمانی» دربرگیرنده بخش مهمی از تاریخ دولت‌های غربی اروپایی در قرون وسطی و مقارن با دولت‌های مستقر بیزانس در شرق (هراکلیوسیانی‌ها) و عباسیان (هارون‌الرشید) است. این کتاب به کوشش «کاظم میقانی» و «حمزه مقدس‌نیان» و از روی نسخه معتبر ویلیام گلایستر ترجمه شده است. کتاب حاضر می‌تواند برای دانشجویان تاریخ و سایر رشته‌های علوم انسانی به‌عنوان منبع درسی برجسته مورد استفاده قرار گیرد، ضمن آن‌که برای خوانندگان علاقه‌مند تاریخ نیز کتاب جذابی است.

در بخشی از سخن مترجمان در این کتاب می‌خوانیم:‌ «نظریه‌های متنوعی در باب مقطع تاریخی قرون وسطی ارائه شده است. با تحولاتی که در رویکردهای تاریخ‌نگاری از بعد از این دوره و آغاز قرون جدید رخ داده است، به همین تناسب برداشت‌های متفاوتی از این دوره تاریخی ابراز شده است. چنانچه با دستگاه‌های معرفتی اعم از تاریخی، فلسفی، کلامی و غیر هم به آن نگریسته شده است و مثلاً آنالیست‌ها «اروپا را مولود قرون وسطی» تلقی کرده‌اند.

این دوره که تقریباً از آغاز تا انجام آن در مجموع حدود یک هزاره را در‌برمی‌گیرد، بخش مهمی از تاریخ عمومی عالم است که بیشتر در اروپا متمرکز شده. آغاز این دوره به اعتبار مورخان کلاسیک و آزاد از بعد انجام دوره باستان و سقوط امپراتوری روم غربی و برآمدن بیزانس در بخش شرقی آن پدید می‌آید.

دوره قرون وسطی دارای مقاطع و ادواری است که حداقل به دو مقطع قرون وسطی اولیه (The Early Middle ages) و قرون وسطی پسین( The Late Middle ages) قابل تقسیم است. که هر یک از این مقاطع دارای اختصاصات و ممیزات متفاوتی است  که در عین اشتراک در روند تاریخی جداناپذیرند.

این دوره نسبتاً طولانی که تمام حیات و معیشت دینی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی مردمان قاره سبز را دربرمی‌گیرد، دارای ارکان و ستون‌هایی است که بر تمام اجزا و لوازم، مناسبات و ساختارهای قرون وسطی سیطره دارد. این ارکان را می‌توان در عناصر سازمان مسیحیت، ساختار فئودالیسم، هجوم و تسلط ژرمن‌ها و غیر ژرمن‌ها اعم از هون، ترک و تارتار و بلغار تا اسلاو، تشکیل دولت‌های اروپای غربی و در انتها وقوع منازعات دراز دامن جنگ‎‌های صلیبی ملاحظه کرد. هر کدام از این ارکان دارای مشخصات و ویژگی‌ منحصر به فردی است که اگر در کنار سایر ارکان تشریح و تبیین نشود به‌درستی شناخته و معرفی نمی‌شوند. مثلاً مسیحیت که در دنیای شرق و از بین‌النهرین غربی برآمده است به‌تدریج به دنیای غرب و جنوب اروپا انتقال و انتشار یافت و به‌عنوان مهم‌ترین رکن رکین قرون وسطی معرفی شد.

اگر تمام اجزای مسیحیت را از پیش از تولد عیسی (ع)، پیامبران پیشین، فرقه‌ها و گرایش‌های یهودی، تا مادر گرامی، و ظهور و غسل تعمید عیسی و جمع آمدن حواریون و نگارش اناجیل و مواعظ و رهنمودهای سیاسی-دینی و معجزات کثیر، احصا و به‌درستی شناخته شود و در پی آن چگونگی سفرهای حواریون و تلاطم‌ها و تغییراتی که در گرایش‌های دینی، مسیحی آنان  صورت گرفت و شرایط پنهانی و توسعه زیر شلاق و شکنجه تا رسمیت یافتن مسحیت توسط کنستانتین و شکل‌گیری کاتولیسیسم در دنیای رومی و سپس سیطره در غرب و شرق اروپا به‌رغم منازعات و رقابت‌های ارتدوکسی و کاتولیکی، در تمام زندگی و اندیشه و عمل مردمان قرون وسطی از صدر تا ذیل، ورود و حضور یافت. سایر ارکان نیز البته دارای این وجوه و سکنات هستند و کمتر اعتراضی از مردمان نسبت به پذیرش آن‌ها ملاحظه می‌شود.

حتی رویکردهای فلسفی از قرون وسطی نیز ناظر بر اطوار و گونه‌گونگی‌هاست و در توجیه عقل یا رای به‌صورت تسلای فلسفه یا اسکولاستیک، نظریه‌پردازی کرده‌اند و ایمان را به‌نوعی مقهور عقل نساخته‌اند و متکلمان نیز در همین راستا دین و ایمان را در کنار سیاست نشانده‌اند و قیصر و مسیح را پهلو‌به‌پهلوی هم نهاده‌اند تا رابطه دین و دولت را وثیق جلوه دهند.

دوره شارلمانی (767-814 م) که مقارن دولت‌های مستقر بیزانس در شرق (هراکلیوسیانی‌ها) و عباسیان (هارون‌الرشید) است، پس از ورود و نفوذ بخشی دیگر از فرانک‌ها در درون مرونژین (Merowingians) و مباشرت  و کاخبانی، سرانجام با ضعف و سستی آنان، در پیوند با کلیسای مسیحی کاتولیک رشته قدرت (پس از شکست دادن دشمنان و رقبا از مسلمانان) را به‌دست گرفتند تا شارلمانی با جهان‌گشایی‌ها، حکومت الگو و اسوه‌‌ای برای سایر ادوار با تمرکز بر فرانسه ایجاد کرد.

از این دوره کمتر کتابی در دست است و تنها اسناد و نامه‌ها باقی مانده است. لذا نوشته آین‌هارد  (Eginhard) به‌عنوان تنها منبع اصیل به شرح زندگی شارلمانی در این میان یکی از ادوار بسیار با اهمیت که از قرون وسطی اولیه آغاز و تا میانه قرون وسطی پسین، امتداد یافت دوره کارلونژین‌ها (Karolingians)  و نقطه اوج و عطف آن دوره شارلمانی (Charlemagne Age) است که نویسنده بسیار به وی علاقه ورزیده نگاشته است. این منابع اصلی با توجه به کمبود و نبود مآخذ از این دوره، منحصر‌به‌فرد  است و ترجمه آن شاید لازم بوده خیلی زودتر انجام می‌شد. به هر روی برای دانشجویان تاریخ و دیگر رشته‌های علوم  انسانی که این دوره را مطالعه و بررسی می‌کنند به‌عنوان شاخص‌ترین مرجع درسی معرفی می‌شود.»

کتاب «زندگانی شارلمانی» اثر هاین آرد به ترجمه کاظم میقانی و حمزه مقدس‌نیان در 107 صفحه به بهای 40 هزار تومان از سوی انتشارات بعثت منتشر شده است.