مترجم کتاب «کوتولهای در سر» در گفتوگو با ایبنا؛
نوستلینگر به موضوعهای واقع بینانه در زندگی کودکان میپردازد
مترجم کتاب کوتولهای در سر» گفت: کتابهای نوستلینگر به موضوعهای واقع بینانه در زندگی کودکان میپردازد. مثل جدایی والدین, نگرانی در مورد ظاهرشان یا حتی در مورد عشق. مشکلاتی که کودکان بسیاری هر روز با آنها دست و پنجه نرم میکنند.
پیش از رمان «کوتولهای در سَر» از این نویسنده آلمانی داستانی ترجمه کرده و با آثارش آشنا بودید؟
بله من کتابهای زیادی از ایشان ترجمه کردم آخرین کتابی که از او ترجمه کردم «دوست تلویزیونی من است» که انتشارات محراب قلم چاپ کرده و در بازار موجود هست.
مفاهیم ارزشی که نوستلینگر در داستانهای خود به آنها اشاره کرده است تا چه حد مقبول کودکان است؟
مفاهیم ارزشی و اخلاقی به دلیل تاثیر غیرمستقیم روی ذهن بچهها، یک ابزار کارکردی موثر در حوزه تربیتی و اخلاقیست. کودکان با دیدن پدیدههای حاضر در داستانها میتوانند ارتباطی بین زندگی واقعی خودشان و داستان ایجاد کنند و با این ارتباط زندگی خودشان را به شکل بهتری تغییر بدهند. مفاهیم ارزشی و اخلاقی میتوانند توانایی تفکر و تمرکز را در کودک و نوجوان بالا ببرند. داستانهای نوستلینگر این ویژگی را دارند. آنها غیر از کارکردهای تربیتی میتوانند نقش روان درمانی هم برای بچهها داشته باشند. او در داستانهایش به شیوه غیرمستقیم برای حل مشکلات به کودکان راه حل آموزش میدهد و ترسها را از آنها دور میکند. به همین خاطر بچهها خیلی خوب با داستانهای او ارتباط برقرار میکنند و فکر میکنم آنها را میپسندند.
آنا شخصیتی است مثل کودکان دیگر، همذات پنداری بچهها با خوانش قصه بیشتر ملموس میشود. همذات پنداری در آثار کودک، تا چه اندازه به جاست؟
به نظرم تا جایی که در کودکان ایجاد توهم نکند و تأثیر مخرب روی روح لطیفشان نداشته باشد. من فکر میکنم نویسندههای خوب کودک استعداد تأثیرگذاری روی کودکان را دارند و داستانهایشان ارزشهای خوب را به کودکان منتقل میکند. کودکان و نوجوانان با شخصیتهای موجود در داستانها همذات پنداری میکنند و به همین دلیل میتوان از این طریق بسیاری از اصول را منتقل کرد و چنین کتابهایی میتوانند به صورت غیرمستقیم سازنده شخصیت و رفتار کودکان و نوجوانان باشند و ذهن کودک و نوجوان را از یکنواختی جدا کند. در داستانهای نوستلینگر مخاطب متوجه میشود که تنها کسی نیست که دچار چنین مشکلی شده و بچههای زیادی مثل او هستند و میشود مشکل را به آسانی حل کرد.
آنا از ابتدای داستان با شخصیتی به ظاهر هوشمند آشنا میشود. کوتولهای در گوشش. پذیرش این فضای فانتزی تا چه اندازه برای کودکان قابل درک است؟
من فکر میکنم این کوتوله مظهر هوش، راهنمایی و دلسوزیست. این که مدام میگوید کوتوله خواب است. انگار یک چیزی پنهانی در وجود هر انسانیست که وقتی بزرگتر میشوند همه این را فراموش میکنند و از دست میدهند. این کوتوله انگار برای این بچه، یک جور خرد و راهنمای درونی است. به هرحال این موجود مزاحم و موذی صدای درونی ذهن آناست. گفتوگوهایی که با آنا دارد کمک میکند که او مشکلاتی که در زندگی دارد را بهتر درک کند. بزرگترین کمبود آنا گفتوگو با اطرافیانش است به خاطر این که آنها گرفتار هستند. زندگی به شکلی در آمده که احساس تنهایی میکند. این گفتوگوها در واقع به آنا کمک میکند که بتواند احساس ناامنی، احساس بغض حتی خشم و عصبانیتی که از اطرافیان دارد را مطرح کند. به نظرم داشتن چنین همدمی برای کودکانی شبیه آنا میتواند جذاب باشد.
نوستلینگر در این داستان چه میخواهد بگوید؟
کتابهای نوستلینگر به موضوعهای واقعبینانه در زندگی کودکان میپردازد. مثل جدایی والدین, نگرانی در مورد ظاهرشان یا حتی در مورد عشق. مشکلاتی که کودکان بسیاری هر روز با آنها دست و پنجه نرم میکنند. این مشکلات اغلب در نهایت خیلی آسان برطرف میشوند. قهرمان داستان در کتابهای او اکثراً کودکان عادی هستند که میشود به راحتی آن ها را شناخت. آنها غالباً همان دغدغههای خواننده را دارند و در پایان داستان راه حلی برای مشکلات خودشان پیدا میکنند. در اینجا کودک نه تنها یک دوست بلکه یک الگوی خوب نیز پیدا میکند. چون شخصیت داستانهایش ارزشهای خوب را به مخاطب منتقل میکند.
کوتوله خارج شده از گوش آنا قرار است مسیر داستان را به کجا برساند؟
قرار است شخصیت داستان را به خودباوری برساند. به او اعتماد به نفس و احساس امنیت بدهد. او را با حق و حقوقی که در خانواده دارد آشنا کند. شجاعت لازم برای رسیدن به خواستههایش را به او بدهد تا بتواند با مشکلاتش روبرو بشود و آنها را حل کند.
تصویرسازی سیاه و سفید داستان، داستان را از سطح نوجوان دوره اول کمی فراتر برده، این امر چه اثری در افزایش یا کاهش مخاطب دارد؟
این کتاب مناسب گروههای سنی ب و ج است. تصاویر رنگی نقش مهمی در جذب کودک به کتاب دارند. بچهها تصاویر رنگی را بیشتر دوست دارند ولی ناشرها تمایل چندانی برای چاپ کتابهای رنگی نشان نمیدهند. چون میگویند قیمت کتاب زیاد در میآید و با توجه به این که سرانه کتابخوانی مردم ما خیلی پایین است در نتیجه پدر و مادرها ترجیح میدهند پول را برای مصارف دیگری هزینه کنند و وقتی قیمت کتاب زیاد باشد راحت از خرید آن صرفه نظر میکنند.
شخصیت آنا، دختری پرجنب و جوش و فعال ایست که به طور مشخصی با خواب و استراحت مشکل دارد. عدم جدی گرفتن بچهها توسط بزرگترها چه پیامدهایی در پی دارد؟
در درجه اول اعتماد به نفس را از بچه میگیرد. قدرت ارتباط برقرار کردن با همسن و سالهایش را از دست میدهد. منزوی و گوشه گیر میشود. نمیتواند خودش را با محیط اطراف وفق بدهد و در نهایت موجب عقده حقارت میشود که این خیلی مضر است.
اینکتاب با ۱۷۶ صفحه در ۷۷۰ نسخه و قیمت ۲۱ هزار تومان منتشر شده است.
نظر شما