عصر امروز سرای اهل قلم موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران؛
«نقش سازمانهای دولتی در اقتصاد نشر؛ فرصتها و تهدیدها» بررسی شد
کارشناسان در نشست «نقش سازمانهای دولتی در اقتصاد نشر؛ فرصتها و تهدیدها» با اشاره به چالشهای ورود بخش دولتی به عرصه چاپ و نشر کتاب، فعالیت برخی از ناشران این حوزه را غیرحرفهای و آسیبزا دانستند.
ضرورت فعالیت سازمانهای دولتی در صنعت نشر
حسنپور، با بیان اینکه هنوز فلسفه ضرورت فعالیت و حضور ناشران دولتی را نمیدانم، گفت: چراکه فعالیت بخشهای دولتی باید به بخش خصوصی واسپاری شود اما سازمانها بهبهانه نبود دغدغه در بین فعالان ناشران خصوصی، فعالیت خود را آغاز کردند و هر روز هم شاهد گسترش فعالیت ناشران دولتی هستیم که با امکانات بیشتری فعالیت میکنند.
عمرانلو در ادامه بیان کرد: یکی دیگر از مشکلاتی که با فعالیت سازمانهای دولتی در حوزه نشر بهوجود آمد، بحث قیمتگذاری کتابها است. با توجه به امکانات ناشران دولتی و آشکار نبودن هزینهها در چاپ کتاب، قیمتگذاری آثار ناشران دولتی از حد معمول بازار بیشتر است و به ناشر خصوصی ضربه میزند؛ همچنین مخاطب را سردرگم میکند که چرا قیمت کتابها در انتشارات دولتی و خصوصی متفاوت است.
فعالیت ناشران دولتی در سطح بینالمللی
مدیر انتشارات آوند دانش و کتابفروشی آوند درباره حضور و فعالیت سازمانهای دولتی در صنعت نشر کشورهای دیگر، عنوان کرد: فعالیت ناشران دولتی در کشورهای دیگر به این شکل نیست؛ البته برخی از سازمانها مکتوباتی را تولید میکنند اما نه به این شکل که در حوزه چاپ و نشر کتاب، همپای نشر خصوصی فعالیت کنند.
فعالیت غیرحرفهای ناشران دولتی در صنعت چاپ و نشر کتاب
حسنپور ادامه داد: دولت باید در مسائل حاکمیتی که بخش خصوصی امکان انجام آن را ندارد، ورود کند. متأسفانه در سیستمهای دولتی یا شبهدولتی سیستم پاداش، متناسب با فعالیت وجود ندارد و این موضوع انگیزهای برای اهالی و فعالان آن ایجاد نمیکند. بحث کیفیتسنجی آثار در بخش خصوصی اهمیت ویژهای دارد؛ در صورتیکه این موضوع در بخش دولتی ملاک عمل نیست، چراکه سیستم پاداش و حقوق ندارند.
وی ادامه داد: تنها راه ترویج درست فرهنگ چاپ و نشر کتاب، مراجعه به بخش خصوصی و بیان استانداردهای لازم است که متاسفانه در این بخش با عقبگرد شدیدی مواجه شدهایم.
مدیر انتشارات آونددانش با اشاره به اینکه ناشران دولتی نیاز مخاطب را در بحث چاپ و نشر کتاب نادیده میگیرند، گفت: بخش دولتی آنچه که مخاطب از لحاظ بصری نیاز دارد، را مورد توجه قرار نمیدهد، در نتیجه، محصولی وارد بازار میشود که مخاطب را راضی نگه نمیدارد و کتابهایی چاپ میشود که هیچ نیازی به آن در بازار نیست. پس سرمایه چاپ و نشر کتاب از بین میرود و با توجه به نبود دید اقتصادی، نه شخصی بازخواست میشود و نه دل کسی برای سرمایه از دست رفته کتاب میسوزد.
تاثیر حمایت سازمان دولتی از ناشران خصوصی در چاپ و نشر کتاب
عمرانلو گفت: ایدهآل همین است که سازمانهای دولتی از ناشران خصوصی حمایت کنند. اگر سازمان دولتی امکاناتی دارد، باید از روشهای غیرمستقیم در اختیار ناشر خصوصی، برای فعالیت چاپ و نشر کتابها بگذارد تا همکاری موثر و خوبی میان این دو سازمان صورت بگیرد. بخش دولتی نباید در راس کار حوزه نشر قرار بگیرد. بهعنوان مثال یکی از اقداماتی که در سازمانها صورت میگیرد و باید صورت بگیرد آموزش حین خدمات است. این آموزشها میتواند در قالب کتابهای آموزشی به ناشر خصوصی سفارش داده شود تا نیاز سازمانها، توسط ناشران خصوصی تامین شود و این مسالهای است که در تمام دنیا رایج است.
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان نیز در تایید سخنان عمرانلو گفت: این سیستم خودبهخود آدم غیرحرفهای تربیت میکند. کار دولت، کاسبی نیست و نباید هم باشد. دولت نهادی است که امکانات عمومی را در اختیار مردم قرار میدهد، نه اینکه بخواهد کاسبی کند.
تنظیم قرارداد سازمانهای دولتی با نویسندگان و مترجمان
عمرانلو گفت: بیشتر قراردادهایی که انتشارات دولتی با نویسندگان و مترجمان تنظیم میکنند، در بعضی مواقع به شکل درصدی، گاهی اوقات ثابت و گاهی اوقات در بخش دولتی بهویژه در بخش دانشگاهها به این شکل است که استادان بهدلیل متحمل شدن ضرر و هدر نرفتن زحماتشان، هزینه چاپ کتاب را متقبل میشوند.
نظر شما