وی افزود: برخی از آثار مهرابی جزو ماندگارترین و تاثیرگذارترین کتابهای سینمایی چهار دهه اخیر به شمار میآید و از جمله آن میتوان به کتاب «تاریخ سینمای ایران» اشاره کرد. در اصل این اثر پایاننامه تحصیلی او بود که به صورت کتاب منتشر شده است. میتوان چنین گفت که این اثر در زمان خود و بعدها یکی از بهترین کتابهایی است که درباره تاریخ سینمای ایران منتشر شده است.
این نویسنده همچنین بیان کرد: البته پیش از نگارش «تاریخ سینمای ایران» تلاشهای دیگری در این حوزه انجام شده بود؛ از جمله کتاب «فرهنگ سینمای ایران» اثر حمید شعاعی یا «فرهنگ فیلمهای ایرانی» اثر جمال امید. اما کتابی با تاکید مستقیم بر سیر تحولات سینمای ایران از بدو ورود این پدیده به ایران تا سال 57، سال انقلاب، آن هم با ذکر جزئیاتی که بسیار ارزشمند بود و در زمان خود جسورانه محسوب میشد «تاریخ سینمای ایران» نوشته مهرابی بود که خوشبختانه به چاپهای متعدد رسید و همچنان نیز محل رجوع بسیاری افراد است.
طالبینژاد با اشاره به این که مهرابی بعدها مبدع برخی از کارها شد اظهار کرد: مثلا او در زمینه فرهنگ فیلمهای مستند کتابی تحت عنوان «فرهنگ فیلمهای مستند سینمای ایران» تالیف کرد. این اثر یکی از بهترین و جذابترین کتابهایی به شمار میرود که مهرابی منتشر کرده است ولی متاسفانه به دلیل مهجور بودن سینمای مستند این کتاب نیز به نوعی مهجور واقع شد؛ ولی در نوع خود کتاب ارزشمندی است و من به عنوان پژوهشگر هرگاه به اسم و رسم یا تاریخ تولید فیلم مستندی نیاز داشته باشم به این کتاب رجوع میکنم.
احمد طالبینژاد
نویسنده کتاب «موج نو یا سینمای ایران چگونه دگرگون شد» در ادامه گفت: کتاب «فرهنگ فیلمهای کودکان و نوجوانان» نیز یکی دیگر از آثار مهرابی است که کاری بدیع و جذابی است. در این اثر میتوانید مشخصات تمام فیلمهای کوتاه و بلند سینمایی و سریالی که تا دهه 70 برای کودکان و نوجوانان ساخته شده است را پیدا کنید و از جهت کار پژوهشی کتاب ارزشمندی محسوب میشود.
او همچنین اظهار کرد: در کنار این آثار میتوان به کار سترگ، عظیم و عجیبی که مهرابی چندین سال وقت صرف آن کرده است با عنوان «صد سال اعلان پوستر فیلم در ایران» اشاره کرد. کتاب فاخری که دربرگیرنده پوستر فیلمهای ایرانی از بدو پیدایش سینما در ایران تا کنون است. اینها وجه پژوهشی و کتابهایی است که مهرابی تدوین کرده است البته آثار دیگری دارد که من حضور ذهن ندارم.
این پژوهشگر با بیان این که این روزها بسیار گفته شده و من نیز بارها اشاره کردم که مجله «فیلم» یکی از عوامل اصلی تحول سینمای ایران در چهار دهه اخیر بوده است گفت: این مجله در شرایطی منتشر شد که جامعه سینمایی و حتی مخاطبان سینمایی در بیخبری و بلاتکلیفی به سر میبرند و کسی نمیدانست در اطراف خود چه خبر است. این مجله وقتی که اولینبار سال 62 با عنوان «سینما در ویدئو» و پس از آن با نام مجله «فیلم» منتشر شد افراد بسیاری متوجه شدند که وضعیت سینمای ایران در آن دوران پرتلاطم و بلاتکلیفی چگونه است.
وی افزود: من از سال 63 به مجله فیلم پیوستم و 35 سال این همراهی را با یارانی داشتم که این مجله را منتشر میکردند. «فیلم» یکی از تاثیرگذارترین و عجیبترین نشریات تاریخ ایران است؛ از این رو که ما کمتر نشریهای داریم که انقدر دوام آورده باشد. یعنی نزدیک به چهل سال با تاخیرهای یکی دوروزه که اصلا قابل ذکر نیست منتشر شده و به دست مشتاقانش رسیده است. در بین مجلات و نشریات سینمایی در ایران مجله «فیلم» همچنان حرف اصلی را در سینمای ایران و سینمای خارج میزند.
او با اشاره به این که وقتی انسان با شخصی کار میکند معمولا خاطرات بسیاری دارد همانند خاطرات مشترکی که بنده با مرحوم مهرابی داشتم، اظهار کرد: در مواقع بسیاری با یکدیگر بحث و جدلهای دوستانه داشتیم و او مرا نصیحت میکرد ولی میتوانم به خاطرهای اشاره کنم که نکته مهمی در آن وجود دارد؛ آقای مهرابی نقد تندی بر یکی از فیلمها نوشته بود و من پیش از چاپ آن را خواندم و به او گفتم که به گمانم در این نقد بسیار تند رفته است و شروع کردیم به بحث و گفتوگو در این خصوص. او در نهایت گفت من به عنوان مدیر مجله باید شما را کنترل کنم ولی شما من را کنترل میکنید! این نکته برای من جالب بود.
احمد طالبینژاد در پایان گفت: بعضیها میگویند مهرابی مردی در سایه بود و آن دو نفر دیگر آفتابی بودند؛ اما به نظر من مسعود مهرابی به قدر کافی آفتابی بود و آنهایی که در جریان بودند میدانستند که مجله «فیلم» بدون مهرابی امکان انتشار مداوم پیدا نمیکرد و او با سیاستهایی که داشت توانست این مجله را حفظ کند.
نظر شما