برای آشنایی بیشتر با نظریات این هنرمند نیز میتوان به کتاب «اتاق محقر خیال من» اشاره کرد که اخیرا از سوی نشر روزبهان با ترجمه محمدرضا خاکی منتشر شده است. این کتاب مقالههایی را ارائه میدهد که با هدف مرور زندگی و آثار کانتور بر اساس سخنان و یا آن چه به قلم خویش به نگارش درآورده نوشته شده است.
در بسیاری از کارهای کانتور مرگ، خاطرات کودکی، اشیاء و طنز سیاه نقشی مهم ایفا میکنند و آثارش مملو از وحشت و تنهایی است؛ کتاب «اتاق محقر خیال من» نیز به آثار و مفهوم کارهای کانتور و نظریات این نویسنده در حوزه تئاتر اختصاص دارد. همچنین در این کتاب مخاطبان در جریان مسیر هنری و عناصر حیاتی نوشتههای کانتور قرا میگیرند.
«اتاق محقر خیال من» به گونهای ارائه شده است که به نوعی کانتور به روایت خودش باشد و در حقیقت با زبان خودش مطالبی درباره اندیشه، هنر و زیست خود بیان کند.
صحنهای از نمایش «کلاس مرده»
این اثر ۱۶ یادداشت و مقاله کوتاه از تادئوکانتور را شامل میشود که هرکدام به تنهایی قابل فهم بوده و ارزش ادبی و هنری خود را دارند. «زیست نوشت من»، «صندلی و داستان آن»، «ماشین ویرانی»، «راه من به سوی تئاتر مرگ»، «سخن گفتن از خود به عنوان سوم شخص»، «واقعیت از نظر ویتکیه ویچ»، «تخیلات کانتور»، «صحنه، نه. یک مکان، آری»، «ساختار درامهای ویتکیهویچ و ساختار نمایشهای کانتور»، «خاطره»، «کسی در نهایت»، «اولین بازیگر»، «نجات از فراموش»، «از همان ابتدا در باور من» و «داستان کوتاهی از زندگی من» عناوین یادداشتهایی است که در این کتاب آمده است.
در این کتاب کانتور به موضوع «مانکن» و نحوه و دلیل استفاده از آن در آثار خود سخن گفته است. وی همچنین به برخی از نمایشهای خود همانند «کلاس مرده» و چگونگی شکلگیری آنها پرداخته است.
کانتور در کنار نویسندگی و بازیگری مجسمهساز و طراح صحنه نیز هست، او در یادداشت «صندلی و داستان آن» در خصوص صندلی مینویسد که در بیشتر اجراهایش یکی از اصلیترین آکسسوارهای صحنه بود و از نحوه ورود این شی به کارهایش میگوید. همچنین در مقالهای دیگر در همین کتاب درباره همین صندلی مینویسد که به یک اثر هنری تبدیل شده در گالریهای مختلف به نمایش درآمد و در موزه قرار گرفت.
همچنین این اثر با دو متن بلند شعرگونه از وی همراه شده است. کانتور در «یادداشت زندگینامهای» به سالشمار زندگی خود پرداخته و در یادداشت «کتابشناسی گزیده آثار تادئوش کانتور» به آثار خود به زبان فرانسه اشاره کرده است.
در قسمتی از این کتاب میخوانیم:
« درباره «کلاس مرده» موضوع باز هم پیچیدهتر است. در این باره، با آنکه مفهوم واقعیت وجود دارد، اما من به دشواری میتوانم رویدادهای نوظهور آن را آشکار کنم. معمولا باید مدتی از اجرا بگذرد تا خودم را درگیر ملاحظات نظری آن کنم. در حال حاضر، نمیتوانم برآورد کنم که آیا در «کلاس مرده» توهم وجود دارد یا نه. به هر حال، دوباره با واقعیت سر و کار خواهیم داشت، اما معلوم نیست که از پس آن برآمده باشیم. واقعیت، نیمکتهای مدرسه است و اینکه تماشاگران در داخل این کلاس محقر مدرسهاند. هیچ چیزی شبیهسازی نشده است. نیمکتهای مدرسه واقعیاند. نیمکتها آزاد کننده خاطرات مهار شده و نیروی محرکه ماشین خاطراتاند؛ ماشین بازسازی خاطرات گذشته معلومی که نیمکتها بازیگران اصلی آناند.»(صفحه 40)
انتشارات روزبهان کتاب «اتاق محقر خیال من» اثر تادئوش کانتور با ترجمه محمدرضا خاکی را با شمارگان 1000 نسخه، در 112 صفحه و با قیمت 29000 تومان منتشر کرده است.
نظرات