به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، ماه خوب خدا، ماه بندگی و استغفار به درگاه الهی به پایان رسید و امروز در روز اول شوال و عید سعید فطر، بسیاری از مؤمنان به نماز می‌ایستند تا به شکرانه پشت سر گذاشتن این ماه به بهترین شکل، دعای «اللهم اهل الکبریا» را بخوانند و از خدای خویش بخواهند همه آن خیر و برکتی را که نصیب اولیائش کرده، به آنها نیز عطا کند.
 
اما شاید برای همه ما این سؤال پیش آید که چه کنیم، حال خوش روزها و شب‌های رمضان برایمان حفظ شود و اثرات و برکات این ماه در سراسر روزهای زندگی‌مان جریان یابد. در این باره با حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسن راستگو، مؤلف و کارشناس مذهبی به گفت‌وگو نشسته‌ایم.
 
حجت‌الاسلام والمسلمین راستگو مبتکر برنامه ویژه تعلیم و تربیت کودکان ونوجوانان است و آثار متعددی را می‌توان از این کارشناس مذهبی یافت که از آن جمله می‌توان «الیاس پیغمبر خدا»، «مهاجرت به حبشه»، «ره‌توشه راهیان نور» و ... را نام برد. شرح گفت‌وگو را در ذیل می‌خوانید.
 
معنای عید فطر و فلسفه برپایی این عید در پایان ماه رمضان چیست؟
عید فطر از دو کلمه عید و فطر تشکیل شده، عید از جشن می‎آید و همانطور که عید نوروز بازگشت طبیعت زنده پس از زمستان مرده است در ماه رمضان هم که انسان اعمال خاصی مانند روزه، شب‌زنده داری و تلاوت قرآن انجام می‌دهد در روز عید فطر بازگشتی به خویشتن دارد و باید نگاهی به خود کنیم و از آثاری که این ماه در ما گذاشته مانند تزکیه نفس، دوری از گناه، کینه ورزی، شب زنده داری، سحرخیزی و ... برای ادامه سال بعد نیرو بگیریم. فطر به معنای شکافتن و سرآغاز است و افطار هم یعنی شکافتن روزه، فطر از فطرت یعنی پدید آوردن و افتتاح و آغاز می‌آید. خداوند در قرآن می‌فرماید انسان را با فطرت الهی خلق کردیم و در احادیث آمده است که پدر و مادر هستند که عامل تغییر فطرت فرزندان می‌شوند و او را به ادیان مختلف دعوت می‌کنند وگرنه خداند هر انسانی را با یک فطرت و خمیرمایه آغازین خدایی خلق کرده است. عید زمان جایزه دادن است خداوند جایزه روزه داران را در عید فطر با بخشش و آمرزش عنایت می‌کند.  
 
عید فطر چه نقشی در تحولات فردی و اجتماعی دارد؟
عید فطر یکی از چهار عید بزرگ ماست. (عید قربان، عید فطر عید غدیر و عید جمعه) که این‌ها روزهای بازگشت به خویشن هستند. قربان، روز فداکاری و ایثار است که از ابراهیم خلیل(ع) درس می‌گیریم. غدیر روز ولایت و رهبری عادلانه امت است، عید فطر خودسازی و رجوع به فطرت است و جمعه بازنگری در طول هفته است. در عید برنامه‌ها و سنت‌هایی وجود دارد که یکی از آنها مسئله زکات فطره است. اگر مسلمانان جهان هریک خود را نسبت به پرداخت ذکات فطره مکلف بدانند، کمتر فقیری پیدا می‌شود و ما این همدلی‌ها را در جریان شیوع بیماری کرونا دیدیم که چگونه سیل کمک‌های مردمی روانه شد و چه ایثارگری‌هایی صورت پذیرفت به نحوی که نیاز بسیاری از خانواده‌های کم درآمد را برطرف کردند و باعث شادی در خانواده‌ها شدند.
 
عید فطر از منظر دین اسلام دارای چه آداب خاصی است؟
از جمله اعمالی که در این روز سفارش شده برپایی نماز عید فطر است. تکبیرهایی که در نماز گفته می‌شود (اَللّهُ اَکبَرُ، اَللّهُ اَکبَرُ، لا إلهَ إلاّ اللّهُ وَ اَللّهُ اَکبَرُ، اللّهُ اَکبَرُ وَ لِلّهِ الْحَمْدُ، اَللّهُ اَکبَرُ عَلی ما هَدانا....» همانند اذان و اقامه دو شعار بزرگ اسلامی است که بنام خدا شروع و پایان می‌پذیرد، نماز عید فطر از سنت‌هایی است که در زمان امام معصوم واجب است و در زمان غیبت نظرفقها متفاوت است. در قنوت این نماز، خدا را با صفات مختلف صدا می‌کنیم سپس از خدا می‌خواهیم که خدایا ما را در هر خیری که پیامبر(ص) و خاندانش را وارد کردی ما را نیز وارد کن و از هر شر و بلایی که آنها را مصون داشتی ما را نیز مصون دار و این یعنی بودن زیر چتر امامت و خلافت ائمه و در فراز و نشیب‌ها با آنها همراه بودن.
 


از میان کتاب‌هایی که با موضوع عید فطر نوشته شده چه کتاب‌هایی را برای مطالعه پیشنهاد می‌کنید؟
کتاب «من عید فطر هستم» یکی از مجلدهای مجموعه کتابی با عنوان «عیدهای اسلامی» است که مجید ملامحمدی آن را به رشته تحریر درآورده است. این مجموعه کتاب برای مخاطب کودک و نوجوان تهیه شده و در آن اعیاد بزرگ اسلامی قربان، فطر، مبعث، نیمه شعبان و غدیر هریک در یک کتاب جداگانه معرفی شدند. در این کتاب اعیاد مورد نظر در قالبی داستانی از یک طرف و از طرفی دیگر از زبان خود عید مورد نظر به کودکان معرفی می شوند. یعنی هریک از اعیاد خود شرح حالشان را بیان می کنند. همچنین کتاب «عالی‌ترین مکتب تربیت و اخلاق یا ماه مبارک رمضان» اثر آیت الله صافی گلپایگانی و «ره‌توشه ماه رمضان»، شامل نمازها و دعاهای ماه رمضان، اثر عباس عزیزی، کتبی است که مطالعه آنها می‌تواند در این مسیر راهگشا باشد.