به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در کردستان، این روزها که بسیاری از مردم با هدف قطع زنجیره انتقال ویروس کرونا خانه‌نشینی اختیار کرده‌اند، اوقات فراغت بیشتری برای مطالعه و دیدن فیلم و .. ذخیره دارند. این موقعیت، فرصتی است برای بالا بردن سرانه مطالعه. هستند افرادی که از هر فرصتی برای مطالعه بهره می‌گیرند و کتاب در سبد خرید آنها تحت هر شرایطی قرار دارد و این روزها هم که مجبور به ماندن در خانه هستند، از این توفیق اجباری برای مطالعه بیش از پیش بهره می‌گیرند.

در گفت‌وگو با مدیران تعدادی از کتابفروشی‌های کردستان، وضعیت فروش و بازار کتاب را در سطح استان در این روزهای کرونایی بررسی کردیم؛ با هدف رسیدن به پاس این سوال که شیوع کرونا تا چه اندازه بازار کتاب استان کردستان را تحت تاثیر خود قرار داده است.

تاثیرات مثبت و منفی فروش کتاب در روزهای کرونایی
خشایار متی‌پور، مدیر کتابفروشی «نشر فرهنگ» در سنندج در این باره گفت: بروز و شیوع بیماری کرونا هم به‌صورت مثبت و هم به‌صورت منفی بازار فروش کتاب را تحت تاثیر قرار داده است؛ در خانه ماندان اقشار مختلف مردم باعث بالا رفتن سرانه مطالعه در استان شده است و افراد کتابخوان که این روزها شرایط و فراغت بیشتری برای مطالعه دارند، از این فرصت بهره می‌گیرند.

 

وی کتاب‌هایی با موضوع بیماری‌های واگیردار را از پرفروش‌ترین آثار این روزها عنوان کرد و افزود: رمان طاعون و امثالهم در این روزها طرفدران زیادی در کشور داشته که به مضمون و مفهوم فضای این روزهای کشور نزدیک است. کتاب‌هایی با تِم‌های سیاسی، اجتماعی و ادبی نیز این روزها بیش از پیش خریدار دارند. بازار کتاب در اسفند به دلیل رسیدن موعد تعطیلات نوروزی از فروش خوبی برخوردار است.

متی‌پو به تاثیرات منفی ویروس کرونا نیز اشاره کرد و افزود: عمدتا افراد کتابخوان در هر شرایطی کتاب می‌خوانند اما بروز ویروس کرونا باعث شده است افراد کمتری برای خرید به کتابفروشی مراجعه کنند و عمده مشتری‌های ما این روزها کمتر برای خرید مراجعه می‌کنند؛ ارسال کتاب با پیک، ارسال پستی، و بهره گرفتن از فضای مجازی و فعالیت‌های از راه دور از راهکاری‌هایی بوده است که برای غلبه بر تاثیرات منفی کرونا به کار گرفته‌ایم.

مدیر کتابفروشی «نشر فرهنگ» سنندج، با بیان اینکه این روزها کتابفروشی‌های استان نیمه‌باز و نیمه بسته هستند، ادامه داد: کتاب یکی از خاص‌ترین سرگرمی‌های است که باعث آرامش بشر می‌شود، و از آنجایی که انسان امروز طالب شتاب و سرعت است و آرام بودن را نمی‌شناسد، کتاب در این روزها می‌تواند آهستگی و آرامش را به انسان منتقل می‌کند و باعث کاهش استرس شود و امیدواریم این روزها که بیشتر مردم درگیری‌های ذهنی خاص خود را دارند با افزایش سرانه مطالعه به آرامش برسند.

رکود بازار کتاب تحت تاثر کرونا
رفیق صالحی، مدیر کتابفروشی «آمیار» سنندج اما دیدگاه دیگری دارد و معتقد است که بازار کتاب این روزها بیشتر از هر بازار دیگری تحت تاثیر منفی ویروس کرونا قرار گرفته و باعث شده است تعداد اندکی هم که برای خرید کتاب مراجعه می‌کردند، به صفر برسد. سرگرم شدن افراد با فضای مجازی، فراگیر شدن کتاب‌های صوتی، پایین آمدن توان خرید مردم و مشکلات اقتصادی و افزایش 50 تا 80 درصدی قیمت کتاب از جمله دلایلی است که باعث کمرنگ شدن کتاب در سبد خرید خانوارهای ایرانی است.

وی این موارد را ظلمی جبران ناشدنی برای کتابفروشان دانست و افزود: با شیوع بیماری کرونا نیز افراد خیلی کم و با ترس و لرز از خانه برای خرید بیرون می‌آیند و سعی می‌کنند اوقات فراغت خود را با چیزهای دیگری غیر از کتاب بگذرانند؛ متاسفانه کتابفروشی‌های پاساژ عزتی سنندج هم این روزها یا بسته‌اند و یا اگر کتابفروشی‌هایی مثل همین کتابفروشی ما دایر هستند، برای چندساعتی بدون فروش یک کتاب، روز را به شب می‌رسانند؛ این مسئله می‌طلبد مسئولان فرهنگی جامعه فکری برای این وضعیت بکنند.

این کتابفروش سنندجی در خاتمه به همه آحاد جامعه توصیه کرد برای در امان ماندن از بیماری کرونا در خانه بمانند و از این فرصت برای مطالعه بیشتر بهره بگیرند.

مدیر کتابفروشی «نوروزی» سنندج نیز معتقد است: این روزها با شیوع بیماری کرونا بازار کتاب نیز تحت تاثیر قرار گرفته و فروش کتاب به نسبت سنوات گذشته کمتر شده است و تنها فروش این کتابفروشی با فروش کتاب‌های کمک درسی می‌چرخد.

توفیق اجباری برای بازار کتاب‌های پُستی
محمدکاوان ابراهیمی، مدیر کتابفروشی «کتاب شهر» سنندج نیز گفت: گسترش ویروس کرونا این روزها تمام حوزه‌ها از جمله فعالیت‌های اجتماعی، اقتصادی و روابط انسانی را در تمام دنیا تحت تاثیر قرار داده است. در این شرایط سعی کرده‌ایم کمترین ارتباط را با مشتریان برای سلامت خودشان و جامعه داشته باشیم. همه ما یک زنجیره هستیم و برای رعایت مسائل بهداشتی از ظرفیت پست و ارسال با پیک بهره گرفته‌ایم و با ارسال پَد الکلی همراه با بسته‌های پستی کتاب، به عنوان یک پایگاه فرهنگی هشدار داده‌ایم و خواهش کرده‌ایم که مردم در خانه بمانند.

وی این بیماری را توفیق اجباری برای مطالعه و فروش پستی دانست و ادامه داد: این روزها که خانه‌نشینی بیشتر شده و درگیری‌های شغلی کاهش یافته است، می‌تواند فرصتی مغتنم برای آگاهی بخشی باشد و انسان هر زمان که وقتی را برای آگاهی بگذارد، می‌تواند استفاده مفید را از لحظه‌هایش ببرد. به حداقل رساندن ارتباطات انسانی یکی از روش‌های مدیریت بحران این روزها است؛ ارسال کتاب با بیشترین شرایط بهداشتی و در کمترین زمان از جمله راهکارهای بوده است که کتابفروشی ما برای برون رفت از بحران این روزها از آن بهره گرفته است.

این کتابفروش سنندجی همچنین گفت: شیوع ویروس کرونا در چنین سطح وسیعی که همه صنوف از آن بی‌تاثیر نبوده‌اند، تاثیرات زیادی نیز در بازار کتاب داشته است و حداقل کاری که می‌توانیم انجام دهیم، این است که افراد را به در خانه ماندن و پر کردن وقت خود با مطالعه توصیه کنیم. کتاب برای مدتی هر چند کوتاه انسان را به دنیای خود می‌برد و برای پرهیز از ایجاد فضای یاس و افسردگی که در پیش رو خواهد بود، می‌تواند تاثیرات مثبت در جامعه داشته باشد و حداقل آن این است که مطالعه ضریبی از این یاس و ناامیدی را کم می‌کند و هر چند نمی‌توان نسخه جامعی برای آن پیچید اما می‌تواند کارساز باشد.
 
کتاب در هر شرایطی مخاطب خود را دارد
آریز رشیدی مدیر کتابفروشی «هرمس» در شهرستان مریوان نیز تاثیرات خوب و بد بیماری کرونا در استان کردستان و به تبع آن مریوان را متذکر شد و عنوان کرد: فروش کتاب این روزها به‌واسطه فرصت فراغت افراد کتابخوان بهتر شده است. هرچند این روزها مخاطبان کتابفروشی کمتر شده و بازار فروش حضوری تحت تاثیر قرار گرفته است، اما فروش کتاب با پیک و پست گرم‌تر از گذشته است.

وی بهره‌گیری از ظرفیت فضای مجازی و همکاری با کتابخانه‌های عمومی را از جمله دلایلی شناخته شدن کتابفروشی هرمس برشمرد و افزود: سال‌های اخیر به دلیل مشکلات اقتصادی و گران شدن قیمت کاغذ، فروش کتاب بیش از پیش تحت تاثیر قرار گرفت که بایستی از دیگر پتانسیل‌ها و بسترهای فرهنگی برای دوستی مردم با کتاب بهره گرفت.

این کتابفروش مریوانی با بیان اینکه افراد کتابخوان تحت هر شرایطی کتاب می‌خوانند، یادآور شد: در خانه ماندن باعث شده است افراد زمان بیشتری برای مطالعه در اختیار داشته باشند که می‌توان با تقویت و ترویج فرهنگ مطالعه از این فرصت  به بهترین نحوه استفاده کرد.

شیوع بیماری کرونا این روزها در شهرستان سقز و بعد از آن در شهرستان بانه بیشتر از سایر شهرستان‌های استان بوده است و خبرنگار ایبنا با چند کتابفروشی شهرستان بانه و سقز نیز تماس گرفت که به‌دلیل تعطیلی بازار در این دو شهرستان موفق به صحبت با این کتابفروشی‌ها نشد. نکته آخر اینکه در هر شرایطی می‌توان با بهره‌مندی از فکر و ایده‌های خلاقانه هر تهدیدی را به فرصتی تبدیل کرد و بستگی به طرز فکر و دیدگاه ما دارد که چگونه شرایط و فرصت‌های موجود را برای خودمان تعبیر و یا تفسیر کنیم.