برای نخستین بار در این منطقه كتیبه بزرگی به خط یونانی از سنگ مرمر به دست آمد که به دوره آنتیوخوس سوم تعلق دارد و اساس و پایه اکتشافات این مکان شد.
چندین مجسمه كوچك برنزی نیز در این محل كشف شده است. این محوطه تاریخی در سال ۱۳۲۷ به شماره ۳۷۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مهدی رهبر، از باستان‌شناسان بنام کشور است که سالها است به کاوش در شهر نهاوند و محله امامزاده دوخواهران مشغول بوده و زوایایی جدیدی ازمعبد لائودیسه را کشف کرده است.
این باستان‌شناس در گفت‌وگو با خبرگزاری ایبنا درباره کشف این کتیبه توضیح داد: در سال 1384 اداره میراث فرهنگی همدان از من درخواست کرد در منطقه نهاوند کاووش‌هایی انجام دهم و من متوجه شدم در محلی که امام‌زاده‌ای دارد به نام امامزاده دوخواهران و محله هم به اسم دوخواهران معروف است، کتیبه‌ها و بناهایی وجود دارد که این بناها مربوط به دوره ساسانیان است. رومن گریشمن، ایرانشناس نامه‌ای به لوئی لوور، بنیانگذار موزه لوور نوشته است که به دلیل زیرو روشدن تمام آثار، کشف معبد لائودیسه برای آنها مقدور نیست.
رهبر در ادامه درباره نحوه یافت شدن کتیبه محله دوخواهران توضیح داد: در سال 1322 جوانی به نام اصغر پاروند که کار سنگ‌تراشی می‌کرده و از این محله که در آن زمان مسکونی نبود عبور می‌کند و می‌بینند فردی قصد داشته سنگ صافی را بفروشد. متوجه می‌شود سنگ تختی است و علائمی روی آن است. به اداره فرهنگ خبر می‌دهد و کتیبه در موزه ایران باستان قرار می‌گیرد و اگر امروز دنیا کتیبه را می‌شناسد به دلیل همت او بوده است.
منطقه در دست کاووش امامزاده دوخواهران
نویسنده کتاب «باستانشناسی خورهه» افزود: کشف کتیبه به وسیله بندیس باستان‌شناس فرانسوی به لوئی لوور خبر داده می‌شود و او شروع به ترجمه می‌کند. از ترجمه آن معلوم می‌شود در این کتیبه آنتیوخوس سوم پادشاه سلوکی به ساتراپ دستور می دهد که نیایش همسرش لائودیسه که به کاهنه بزرگ ارتقاء یافته را همگانی کرده و روی سنگی بنویسد و در مهمترین معبد شهر نصب کند. می‌توان محدوده امامزاده دوخواهران را به محل معبد لائودیسه نسبت داد و شاید بتوان بین امامزاده دوخواهران و کتیبه ارتباط برقرار کرد زیرا شهر نهاوند تا دوره ساسانی لائودیسه نام داشته است.
رهبر به مشکلات باستانشناسی در محله دوخواهران اشاره و تصریح کرد: از سال 1384 که اداره کل میراث فرهنگی همدان کاووش را به ما سپردند مشکلات زیادی برای کاووش داشتیم. بافت قدیمی این محل مانع برخی کاووش‌ها می‌شود ولی با همه مشکلات سفال‌های بی‌نظیر منقوش از دوره سلوکی به دست آوردیم. همچنین در این مکان سفال‌های اشکانی فراوانی بوده و این شهر آنقدر بزرگ بوده که ضرابخانه‌ای در آن بوده و آثاری از آن را نیز پیدا کرده‌اند. نتایج شاید دلخواه نبوده اما شواهد ثابت کرده است که مردمی از دوره سلوکیان، اشکانیان، ساسانی و دوره اسلامی در این منطقه ساکن بودهاند. همچنین حضور یونانیان و فرهنگ آنها در پایه‌ستون‌های معبد لائودیسه کاملا مشخص است.
نظر شما