کتاب زندگینامه و خدمات علمی و فرهنگی طاهره صفارزاده، با تدوین و تنظیم نادره جلالی، از سوی انتشارات انجمن آثار و مفاخر فرهنگی منتشر شد.
در مقدمه این کتاب به قلم حسن بلخاری، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی آمده است: «مرحومه طاهره صفارزاده در میان آثار سودمندش، اثری با عنوان «ترجمۀ مفاهیم بنیادی قرآن مجید» دارد، این کتاب در عین ترجمه دقیق برخی مفاهیم بنیادی قرآن، به دلیل تسلط آن مرحومه بر اصول و ضوابط نقد، نوعی اثر نقادانه و انتقادی نیز به شمار میرود. زیرا او در این کتاب با محور قرار دادن هفت ترجمه فارسی از قرآن و چهار ترجمه انگلیسی، ترجمههای مفاهیم بنیادی قرآن توسط این مترجمان را مورد نقد و بررسی قرار داده و خود، ترجمه دقیقتری را برای مفاهیم بنیادی قرآن ارائه کرده است.
بهعنوان مثال ایشان با ذکر آیۀ «اللَّه لَا إِلَه إِلَّا هوَ الْحَی الْقَیومُ» (آلعمران، 2) ابتدا هفت ترجمه فارسی توسط مترجمان مختلف را بیان کرده است. از این هفت ترجمه یکی از مترجمان «الحی القیوم» را ترجمه نکرده و صرفا به بیان حی و قیوم بسنده کرده است و از بقیه مترجمان تنها دو مترجم میان حی و قیوم یا زنده و پاینده «و» نیاوردهاند، پنج مترجم بدون توجه به اینکه حی قیوم در آیه فوقالذکر «و» ترادف ندارد در ترجمه از «و» استفاده کردهاند. عین همین خطا را مترجمان انگلیسی آربری، میراحمدعلی، پیکتال و یوسف علی مرتکب شده و از «کاما» که نوعی انفصال حی از قیوم است (مانند و در ترجمه فارسی) استفاده کردهاند.
از دیدگاه مرحومه صفارزاده قیوم صفت حی است، نه اضافه بر آن یا ادامه آن، فلذا ترجمه آن به زنده و پاینده غلط است؛ بلکه باید چنین ترجمه شود: زنده پاینده یا زندهای که جاوید است. این دقت نظر مرحوم صفارزاده به صواب نزدیکتر است، زیرا اگر به حقیقت آیه نظر اندازیم قیومیت صفت مکرر دیگری از حضرت حق در کنار حیات نیست، بلکه توصیف مطلق حقیقت حیات حضرت حق است. به عبارتی، حیات حق چنان است که هیچ مرگ و فنایی در آن راه ندارد. قیومیت نهتنها به ابدی بودن حیات اشاره دارد بلکه اشعار میدارد حیات بنا به تقابل با موت تعریف میشود چون با صفت قیومیت در باب خداوند به کار رود تاکید بر جاودانگی حیات خداوند است و نیز تاکید بر اینکه ماسوای حضرت او همه فانیاند: «کلُّ مَنْ عَلَیها فَانٍ، وَ یبْقَى وَجْه رَبِّک ذُوالْجَلَالِ وَ الْإِکرَامِ»: هرچه بر [زمین] است فانیشونده است و ذات باشکوه و ارجمند پروردگارت باقى خواهد ماند. (الرحمن، 27-۲6) بنابراین حق آن است که قیوم صفت حی باشد نه صفتی در کنار و اضافه بر آن که خود بیانگر نوعی گسست معنایی است.»
براساس این خبر عناوین و نویسندگان مقالات این کتاب عبارتند از: «در باب ضرورت ترجمه معنا، نه لفظ»، حسن بلخاریقهی؛ «شاعر استعارههای روشن»، نادره جلالی؛ «کتابشناسی»، افسانه شفاعتی؛ «شاعری در تصرف بیداری»، سیدعلی گرمارودی؛ «نگاهی به شعر طاهره صفارزاده»، احمد تمیمداری؛ «تحلیل ساختار روایی شعر «کودک قرن» طاهره صفارزاده براساس نظریۀ ژرار ژنت»، احمد فروزانفر و فروزنده عدالت؛ «ظلمستیزی در اشعار طاهره صفارزاده»، فاطمه ابوحمزه؛ «مروری بر ابعاد شخصیتی و ویژگیهای شعری طاهره صفارزاده»، فاطمه راکعی؛ «شعر کانکریت و یادی از طاهره صفارزاده»، سهیل محمودی؛ «بسامد انتخاب شعرهای طاهره صفارزاده در گلچینهای شعری طی 8 دهه: از 1303 تا پایان 1382»، لیلا عبدیخجسته؛ «ویژگیهای ترجمه قرآن حکیم»، حکیمه دبیران؛ «صفارزاده و ترجمه قرآن»، محسن دریابیگی؛ «تشخیص و تشویقی به موقع و موثر»، محسن شاهرضایی؛ «رادیو و جنگ، همنسلان طاهره صفارزاده»، علیرضا پورامید؛ «زنی که همنام مادر من بود»، علیرضا قزوه؛ صفارزاده؛ «طاهره؛ تکلم بارانها»، سیدعلی صالحی؛ «مهربانوی عرصه هنر، علم، سیاست و حکومت»، سعدالله نصیری قیداری و «سالشمار زندگی طاهره صفارزاده»، نرگس صادقیزاده.
گفتنی است مراسم بزرگداشت مرحومه طاهره صفارزاده، شاعر، ادیب و مترجم برجسته کشور، سهشنبه 30 مهرماه 1398 از ساعت 17 تا 19 در تالار شهید مطهری انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برگزار خواهد شد.
نظر شما