کتاب «نقش تغذیه در سلامت دهان و دندان» تألیف مشترک پرویز پدیسار، حسین خادم حقیقیان، سپیده حسامی، فاطمه افشارپور و مهدی شکاری، در سال جاری از سوی انتشارات دانشگاه علوم پزشکی قزوین منتشر شده است. این اثر در 9 فصل به بررسی «تأثیر کیفیت رژیم غذایی و تغذیه بر وضعیت سلامت عمومی»، «چاقی و بهداشت دهانی در طول عمر»، «تأثیرات و روابط بین دارو، تغذیه و مکمل‌های غذایی بر بهداشت دهان و دندان»، «تغذیه و التهاب دهان و دندان»، «ژنتیک و دندان»، «تغذیه و پوسیدگی دندان»، «دیابت»، «مدیریت تغذیه در بیماران سرطانی» و «تغذیه در جراحی دهان و دندان» می‌پردازد.
.jpg)
میکروبیوم دهان
جامعه میکروبی دهان که با نام میکروبیوم دهان نیز شناخته می‌شود، متشکل از باکتری‌ها، قارچ‌ها و ویروس‌هایی است که بر وضعیت سلامت دهان تأثیر می‌گذارند. میکروبیوم دهان، بیوفیلم تولید می‌کند که در سطوح دندان پخش شده و مسئول تخمیر قندها و سایر کربوهیدرات‌ها به اسیدهای مختلف ازجمله اسید لاکتیک است. تماس مکرر با چنین اسیدهایی منجر به انحلال میکروسکوپی مواد معدنی مینای دندان می‌شود. تجمع عوامل بیماری‌زا در حفره دهان نیز می‌تواند به عفونت دهانی مزمن منجر شود که در نهایت به‌عنوان بیماری پریودنتال آشکار شود. تأثیر این اسیدها به حفره دهان محدود نمی‌شود؛ بیوفیلم دهان تصور می‌شود قادر است به سراسر بدن منتقل شده و باعث توسعه اختلالات مزمن دیگر مانند بیماری‌های قلبی، بیماری‌های ریوی، سکته مغزی و دیابت شود.
تغذیه و پوسیدگی دندان
تغذیه و رژیم غذایی، نقش مهمی در رشد و نمو دندان، سلامت بافت لثه و دهان، استحکام استخوان فک و پیشگیری از بیماری‌های حفره دهان دارد و حتی می‌توان گفت اهمیت تغذیه در موقع تشکیل شدن دندان‌ها و چه بسا در دوران بارداری مادر می‌تواند در آینده بر روی میزان ایجاد پوسیدگی و سلامت دهان موثر باشد. پوسیدگی دندان یک بیماری چندعاملی وابسته به میزبان و رژیم غذایی است. به‌طور کلی غذاها شامل کربوهیدرات‌ها، پروتئین‌ها، چربی‌ها، مواد معدنی و ویتامین‌ها هستند. در بین این ترکیبات، چربی‌ها و پروتئین‌ها کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند، چون ایجاد پوسیدگی دندان نمی‌کنند. در واقع چربی‌ها با پاک کردن و رقیق کردن غذاها در دهان، مانع ایجاد پوسیدگی می‌شوند و در نتیجه دسترسی میکروارگانیسم‌های پلاک را به کربوهیدرات‌ها کمتر می‌کنند. در این بین به اثر ایجاد پوسیدگی کربوهیدرات‌ها به‌ویژه ساکارز توجه بیشتری شده است. در بین کربوهیدرات‌ها، به اثر پوسیدگی‌زای ساکارز توجه ویژه‌ای شده، با این وجود تمام پوسیدگی‌های دندان را نمی‌توان به «قند» یا به عبارتی به ساکارز نسبت داد. سایر کربوهیدرات‌ها نیز در این امر دخیل‌اند. در واقع باکتری‌های پلاک از همه انواع کربوهیدرات‌ها تغذیه کرده و اسیدی تولید می‌کنند که باعث دمینرالیزه شدن مینا می‌گردد و می‌توانند ایجاد پوسیدگی کنند.
کتاب «نقش تغذیه در سلامت دهان و دندان» در 154 صفحه با شمارگان 500 نسخه به بهای 30 هزار تومان از سوی انتشارات دانشگاه علوم پزشکی قزوین به بازار نشر عرضه شده است.
نظر شما