آئین اختتامیه هفدهمین جشنواره قلم زرین که از طرف انجمن قلم و با همکاری نهاد کتابخانههای عمومی کشور برگزار میشد، با بزرگداشت غلامعلی حدادعادل به عنوان چهره پیشکسوت فرهنگی و عضو انجمن قلم و همچنین اعلام برگزیدگان و شایستگان تقدیر این دوره از جشنواره همراه بود.
کمبود بودجه باعث ادغام دو برنامه مجزای انجمن قلم شد
محسن پرویز، رئیس انجمن قلم ایران، به عنوان اولین سخنران این مراسم ضمن تبریک به برگزیدگان هفدهمین جایزه قلم زرین و ابراز خرسندی از اینکه این جشنواره تاکنون-به جز یک سال- بدون وقفه برگزار شده؛ عنوان کرد: انجمن قلم از گذشتههای دور دو برنامه تجلیل از پیشکسوتان اهل قلم و جشنواره قلم زرین در طول سال تدارک دیده بود؛ که جشنواره قلم زرین تقریبا بیوقفه برگزار شد. این جشنواره ابتدا در سه رشته شعر، داستان و پژوهش ادبی برگزار میشد و بعد به توصیه داوران دورههای مختلف دو رشته شعر و داستان کودک و نوجوان هم به آن اضافه شد و بر این اساس 5 رشته در این جشنواره داوری میشود.
پرویز در ادامه گفت: به دلیل اینکه انجمن قلم بودجه ثابتی ندارد، برای برنامههای جانبی نیاز به حمایت مالی دارد که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از در دورههای مختلف جشنواره قلم زرین- با یک تاخیر یک یا دو ساله و با مبلغی که افزایش پیدا نکرده- حمایت کرده است. همچنین در سالهای اخیر نهاد کتابخانههای عمومی هم البته کمک حال انجمن در برگزاری این برنامه بوده و باعث شدهاند بتوانیم جشنواره را به طور مستمر ادامه دهیم.
محسن پرویز
وی در ادامه ضمن اشاره به برگزاری همزمان مراسم اهدای جوایز جشنواره قلم زرین با تقدیر از پیشکسوت حوزه قلم در سالهای اخیر، علت آن را کمبود بودجه عنوان کرد و افزود: از نهادهای متولی فعالیتهای فرهنگی انتظار و تقاضا داریم، که در برگزاری این برنامهها با ما همراه باشند، تا بتوانیم هرساله این مراسم را باشکوهتر از سنوات قبل برگزار کنیم.
در ادامه این برنامه پس از قرائت بیانیه آئین اختتامیه هفدهمین جشنواره قلم زرین توسط رحیم مخدومی(دبیر این دوره از جشنواره) با حضور نیکنامحسینیپور(مدیر عامل موسسه خانه کتاب)، محمدرضا سرشار (مدیر مسئول انتشارات انجمن قلم) و راضیه تجار، دبیر انجمن قلم)، ناشران برگزیده، نویسندگان و شاعران برگزیده و شایسته تقدیر در پنج بخش داستان و شعر بزرگسال، داستان و شعر کودک و نوجوان و پژوهش و نقد ادبی در این دوره اعلام و تقدیر شدند.
ادامه برنامه که به تقدیر از حدادعادل به عنوان پیشکسوت حوزه قلم و عضو انجمن قلم اختصاص داشت، با پخش نماهنگی برای پاسداشت وی همراه بود و پس از آن فتحالله مجتبایی، عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی به ایراد سخنرانی پرداخت.
دنیا مدیون فرهنگ ایران است
مجتبایی ضمن بیان اینکه قلم و کتاب و کلام برای ما قداست تنزیلی دارد، ابراز امیدواری کرد که انجمن قلم بتواند این قداست تنزیلی را حفظ کند و به کمال برساند و افزود: بنیاد فرهنگ ما، تاریخ و زبان ما است. این بنیاد را باید محترم دانست و برای حفظ بنیاد فرهنگ و ادب و زبان فارسی، باید هزینه کرد، چون فرهنگ و زبان چیزی نیست که برای ما درآمد بیاورد. زبان و فرهنگ هویت و تاریخ ماست، که در دنیا ما را با این عنوان میشناسند.
وی ضمن بیان اینکه ایران در گذشتههای دور، در جهان، دارای حرمت و اهمیت فرهنگی بوده و بر فرهنگ دنیا تاثیر داشته است، اظهار کرد: دنیا مدیون فرهنگ ماست. مثلا افلاطون یونانی، با آن عظمت، در بسیاری از جنبههای فکری و فلسفی خود، به فرهنگ، فکر و فلسفه ایران نظر داشته است. این است که باید قدر این تاریخ و هویت ملی را بدانیم و در نگهداشت و بزرگداشت آن کوشش کنیم.
این عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی ضمن تاکید به خرج هزینه در راه حفظ و بزرگداشت فرهنگ و زبان ملی، گفت: از ایرادهایی که من به فرهنگستان زبان و ادب فارسی میگیرم این است که آن طور که باید به مساله هزینه کردن برای حفظ کردن و زبان فارسی توجه نمیکند. در صورتی که باید برای فرهنگ ایرانی خرج کرد. خیلیها عمرشان را پای این کار گذاشتند، خود من ۸۰ سال از عمرم را خرج زبان و ادبیات فارسی کردم.
فتحالله مجتبایی
مجتبایی در بخش دیگری از سخنانش، خود را شاگردی ۹۰ ساله دانست که هرچه بیشتر جلو میرود، به نداستههای خود بیشتر واقف میشود، عنوان کرد: برنامههای اینچنینی باید به جوانها میدان دهد و تمام نسل جوان ما را دربرگیرد. باید کوشش شود که با جوانها نیز همفکری و همکاری شود، چون جوانهای این مملکت، سرمایه کشور هستند. هر انقلابی دو دوره دارد؛ یکی دوره تخریب و پاکسازی آنچه که پیش از آن بوده و دیگری، دوره آبادانی است؛ که ما در دوره دوم، یعنی دوره ایجاد و نوسازی انقلاب هستیم، بنابراین باید در این راستا جوانان را جذب کنیم نه دفع و با آنها گفتوگو داشته باشیم.
وی در ادامه ضمن اشاره به سابقه 50 ساله دوستی خود با حدادعادل و روایت خاطرههایی از اوایل آشنایی و همکاری با او، از برگزاری مراسم بزرگداشت برای حدادعادل ابراز خوشحالی کرد و گفت: انسانیت ایشان همیشه برای من دوست داشتنی بوده و از همان اول که او را در ساحت فرهنگی، ادبی و قلم شناختم؛ همیشه از فروتنی ایشان متعجب بودم. این اخلاق خاص امروز او نیست و در جوانی هم رگه عمیقی از انسانیت عمیق در وجودش بود.
در ادامه فاضل نظری، مدیر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ضمن قرائت غزلی که با نگاه به یکی از شعرهای حدادعادل سروده، به ترجمه شعر به شعری که حدادعادل از زبان عربی انجام داده، گفت: انصافاً هیچ یک از ویژگیهای تحریف متن در آنها نیست و گویی نعل به نعل به لحاظ لفظی تطابق دارد.
فاضل نظری
حدادعادل نمودار و مظهر زبان فارسی در روزگار ما است
پس از آن محمدرضا ترکی، استاد ادبیات و زبان فارسی و عضو هیات علمی دانشگاه تهران، به ایراد سخنرانی پرداخت و ضمن اشاره به رها کردن جوانان و برندگان جوایز و جشنوارههای ادبی، پس از دریافت جایزه، این مسئله را نقص جشنوارههای اینچنینی دانست و افزود: باید جوانها و بزرگی که اثرش جایزه گرفته را نباید در این فضای تعلیقی رها کرد. متاسفانه این نقص در جشنوارههای ما هست و یک نوع جفا به کار است و باید برای بعد از جشنوارهها هم برنامه داشته باشیم.
ترکی در ادامه و در نکوداشت حدادعادل عنوان کرد: حدادعادل شخصیتی دارای ابعاد مختلف است. فیلسوف است، اما فقط فیلسوف نیست. ادیب هست اما ادیب بودن ویژگی منحصر به فرد او نیست. شاعر است، اما هنرش به شعر محدود نیست. طنزپرداز است، اما کمال او در این جهت منحصر نمیشود. حدادعادل انسان سیاستمدار و تشکیلاتی است و از پیشکسوتان تعلیم و تعلم و از کسانی است که بیشترین حق را بر گردن آموزش و پرورش کشور ما دارد. ایشان را میتوان از بنیانگذاران آموزش و پرورش پس از انقلاب دانست. شخصیت او با زبان فارسی عجین شده و به نحوی نمودار و مظهر زبان فارسی در روزگار ما است؛ که بخش زیادی از دشمنیها با ایشان، برای همین است.
دشمنان حداد عادل، مخالف زبان فارسیاند
وی ضمن بیان اینکه بیشتر مخالفتها و دشمنیها با حدادعادل از طرف کسانی است که با زبان فارسی مخالف هستند، اضافه کرد: علت این دشمنیها این است که ایشان در روزگار ما به نحوی نماد زبان فارسی شناخته میشود و علت بسیاری از دشمنیها مسائلی از این دست است و مسایل سیاسی در مراتب بعدی باید مطرح شود.
محمدرضا ترکی
آخرین سخنران این مراسم غلامعلی حدادعادل بود که ضمن بیان اینکه قلبا به برگزاری این بزرگداشت رضایت نداشته، از انجمن قلم ایران به خاطر این برنامه ، از معلمان و استادان و خانواده خود تشکر کرد و گفت: من ذوق و قریحه شعریام را از پدرم دارم. پدر من تحصیلات دانشگاهی و حتی دبیرستانی نداشت، شغل او هم به غایت دور از ادبیات بود، اما از انوری، فردوسی، سعدی، سنایی شعر حفظ داشت، تا پروین اعتصامی و شاعران معاصر.
اگر زبانمان از دست برود، هویتمان از دست میرود
رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار کرد: کار اصلی من فلسفه است. من هیچگاه در دانشگاه معلم رسمی زبان و ادبیات فارسی نبودهام، اما در زندگی عشق من زبان فارسی است. من معتقدم ما علاوه بر زیستبوم طبیعی،یک زیستبوم فرهنگی هم داریم، که باید حفظ شود، این زیست بوم فرهنگی یکی دین است و دیگری زبان فارسی، که زبان فارسی، زبان دوم عالم اسلام است.
حدادعادل ضمن تاکید بر اینکه اگر زبانمان از دست برود، هویتمان از دست میرود؛ اضافه کرد: در طول تاریخ زبانهای محلی و قومی بوده و هست که باید محترم شمرده شود و هیچ کس نباید با آنها عناد کند؛ با وجود این تفاوتها در طول تاریخ همه اقوام ایرانی، علم و ادب را با زبان مشترک فارسی مبادله میکردند. که این بافت فرهنگی این ملت و کشور است.
یک مدیر لایق میتواند راه را برای صد دانشمند باز کند
رئیس بنیاد سعدی ضمن تاکید بر اینکه وظیفه ماست چراغ زبان و ادب فارسی را روشن نگه داریم، اضافه کرد: باورم این است که زبان فارسی از حیث ساختار، واژگان، دستور زبان و تواناییها، هیچ کمتر از زبان انگلیسی نیست، به شرط اینکه به آن دل ببندیم و امکانات این زبان را از قوه به فعل برسانیم.
حداد عادل در بخش دیگری از سخنان خود خدمت به کشور را مستلزم اعمال مدیریت دانست و افزود: یک مدیر لایق میتواند کار صد دانشمند را جلوه بدهد و راه را برای صد دانشمند باز کند. ما به همان اندازه که به دانشمندان ترار اول در عرصه فرهنگ و علم و ادب نیاز داریم، به مدیران فرهنگی هم اختیاج داریم. چه بسا مدیرانی که میتوانند دانشمندانی را به اوج برسانند. مهم نیست که نام ما در تاریخ بماند، مهم این است، که ایران بماند؛ و این مستلزم آن است که ما زمینه را برای رشد و پرورش نسل آینده هموار کنیم.
این برنامه با تقدیر از غلامعلی حدادعادل از طرف نهادهای مختلف دولتی و فرهنگی و امضای تصویریادبود این بزرگداشت، به پایان رسید.
نظر شما