خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)- «البرز سادسایف» استاد زبان‌های باستانی و مدرس زبان فارسی در دانشگاه ولادی قفقاز است. او به همراه یکی دیگر از اساتید این دانشگاه، «آلان اگیف» برای برقراری هر چه بیشتر ارتباطات فرهنگی میان ایران و جمهوری فدرال روسیه در هفته‌ای که گذشت در ایران حضور پیدا کرده بودند. با سادسایف درباره خاستگاه‌های مشترک فرهنگی ایران و اوستیا و همچنین روابط فرهنگی میان ایران و روسیه گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
 
آقای دکتر سادسایف در ابتدا برای مخاطبان ایرانی ما معرفی از خودتان و دلیل حضورتان در ایران ارائه دهید.
من البرز سادسایف، خاورشناس و استاد زبان‌های باستانی هستم. ما چندی پیش در ایران کنفرانسی مشترک بین قفقاز شمالی و ایران را برگزار کردیم. در این سفر من و همکارم برای هم‌فکری و تبادل نظر درباره آن کنفرانس و نیز گسترش ارتباط فرهنگی میان ایران و روسیه به اینجا آمده‌ایم.
 
فعالیت‌های فرهنگی‌ای که برای برقراری ارتباط هر چه بیشتر میان ایران و روسیه انجام داده‌اید چه کم و کیفی داشته است؟
ما درباره ایران در روسیه برنامه‌های فراوانی اجرا کرده‌ایم و گزارش‌های فراوانی از وضعیت ایران را به مردم روسیه ارائه کرده‌ایم. در روسیه برای ما بسیار لازم است که روابط فرهنگی بسیاری نزدیک‌تری با ایران داشته باشیم و من خود را در اینجا نماینده ملت آسی می‌دانم. ما مردم آسی که در اوستیا ساکن هستیم خود را ایرانی تلقی می‌کنیم. اوستیا یکی از جمهوری‌های بسیار مهم در قفقاز است که به نژاد ایرانی خود مفتخر است و این خوشحالی و خوشبختی برای ما وجود دارد که روسیه تلاش دارد از وجود ما برای نزدیکی با ایران استفاده کند. ما باید به پلی میان ایران و روسیه تبدیل شویم.
 
رشته‌ای که شما در آن تحصیل و تدریس داشته‌اید زبان‌های باستانی است. کمی درباره زبان مردم اوستیا و نسبت آن با زبان‌های ایرانی برای ما توضیح دهید.
زبان ما یکی از زبان‌های ایرانی است و ما نیز خود را ایرانی تلقی می‌کنیم. زبان آسی یکی از زبان‌های ایرانی شاخه شرقی است که امروزه در قفقاز در منطقه‌ای میان روسیه و گرجستان صحبت می‌شود. آسی و تاتی تنها زبان‌های ایرانی هستند که به صورت بومی در بخشی از قاره اروپا رایج‌اند. زبان آسی در اوستیای شمالی یا آلانیا و همچنین در اوستیای جنوبی رایج است و در این زبان گویشی وجود دارد که به آن «ایرونی» گفته می‌شود.
 
واژه ایرونی آیا به ایران ارتباط دارد؟
بله. این منطقه ارتباطات فراوانی با ایران داشته و این واژه هم مثل بسیاری واژه‌های دیگر مانند البرز که اسم من هم هست با ایران ارتباط دارد.
   
بله. ابتدا که نام شما را شنیدم برایم جالب بود که این نام از کجا ناشی شده. آیا در منطقه شما البرز نام رایجی است؟
بله. البرز به معنای بزرگ و ستبر است و یکی از نام‌های رایج در منطقه اوستیا است. البرز یا البروز در حال حاضر نام بلندترین قله کوه‌های قفقاز بزرگ است که آلان‌ها و اوستیایی‌ها در نزدیکی آن زندگی می‌کنند. البته ساکنان کنونی آن منطقه چرکس‌های ترک‌نژاد هستند و از ریشه این نام آگاهی ندارند.
 
این تشابهات از کجا ناشی می‌شود؟ کمی درباره ریشه‌های تاریخی مشترک ایران و اوستیا بگوئید.
آریائیان که نیاکان ما هستند در قسمت جنوبی روسیه، قفقاز شمالی و قزاقستان امروزی زندگی می‌کردند. زمینی که محل زیست آریائیان بود بسیار وسیع بود. ولی در سرنوشت تاریخی ما این بود که اقوام آریایی از این منطقه وسیع کوچ کنند و ما زمین‌ها را از دست بدهیم. بخشی از آریائیان به ایران آمدند و اقوام ایرانی را شکل دادند. ما آریائیانی بودیم که در منطقه زیست اولیه آریائیان باقی ماندیم و از همین منظر هم‌ریشه بودن و هم‌نژاد بودن است که به ما ایرانیان شمالی هم می‌گویند.
 
سرزمینی که شما در آن زندگی می‌کنید قفقاز نامیده می‌شود. آیا این واژه هم ریشه آریایی دارد؟
خیر. کسانی که در آن منطقه زندگی می‌کنند از این واژه قفقاز کمتر استفاده می‌کنند. این واژه یونانی است و از سوی اروپائیان به این منطقه می‌گویند. درباره معنای دقیق این واژه هم چندان اطلاعی نداریم اما عده‌ای می‌گویند باید این واژه در ابتدا صورت قَفَقَزه داشته است. یعنی کوه‌هایی که می‌درخشند. قفقاز سرزمین آریایی‌نژادها بوده ولی مردمی که در حال حاضر در آنجا زندگی می‌کنند آریایی‌نژاد نیستند. در حال حاضر در جایی که اقوام و عشایر آریایی‌نژاد زندگی می‌کردند یا روس‌ها زندگی می‌کنند یا ملت‌های دیگر. آسی‌ها تنها بازماندگان آن اقوام و عشایر در آن منطقه هستند که در جایی بسیار کوچک زندگی می‌کنند.
 
کمی هم درباره نشانه‌های ایرانی در منطقه قفقاز سخن بگوئیم. آیا چنین نشانه‌هایی وجود دارد؟
بله. ایران در قفقاز حضور تاریخی داشته و در حال حاضر هم نشانه‌های این حضور دیده می‌شود. وجود مناطقی با نام ایران یا نام‌های ایرانی، مساجد و قلعه‌هایی با نام پادشاهان و اقوام ایرانی، مزار صوفیان و مشایخ ایرانی، تعداد زیادی کتیبه فارسی بر روی بناها و قبور، همچنین تعداد بی‌شمار اسناد و نسخ فارسی و جدای از این مواریث مادی، وجود زبانها، آیین‌ها، ترانه‌ها و یا فناوری‌ها و هنرهای مشترک نیز نشان دهنده عمق و گستره ارتباطات کهن و عمیق ایران و قفقاز است.