دفتر اول «مشاهیر کتاب آرایی ایران» درباره میرزا ابوتراب غفاری کاشانی به قلم مریم پورثانی از سوی موسسه خانه کتاب منتشر شد.
این کتاب از سه بخش اصلی «از تولد تا هنر»، «کارنامه آرایهگری» و «پس از هنرورزی» تشکیل شده است.
میرزا ابوتراب خان غفاری کاشانی، فرزند میراز بزرگ و بانو مریم شیبانی، برادر بزرگتر کمالالملک، نهمین هنرمند خاندان غفاری کاشانی است. وی نقاش مخصوص، نقاش باشی وزارت انطباعات و مدیر چرخ حروف بود که منصب سرهنگی داشت و به دریافت نشان درجه چهارم شیر و خورشید نائل شد. میرزا ابوتراب غفاری، نقاش، نگارگر، چهرهپرداز و چاپچی مبتکر عهد ناصری بود که آثارش گواه چیره دستی اوست.
نیکنام حسینیپور، مدیرعامل موسسه خانه کتاب در پیشگفتار این کتاب نوشته است: «عرصه گسترده کتابورزی، خادمان اثر گذار و فرهیختهای به خود دیده است. پژوهش و نگارش درباره این خدمتگزارها را باید در زمره تولید برگهای پرافتخار تاریخ کتاب ایران برشمرد.
دوست ارجمند و دانا، جناب آقای سیدفرید قاسمی، استاد فرهیخته تاریخ رسانه و فرهنگ مکتوب کتاب ایران، در روزگار تاسیس «مرکز کتابپژوهی ایران و کتابخانه تخصصی کتاب» در موسسه خانه کتاب در سال ۱۳۹۲، طرحهایی پیشنهاد دادند که تدوین مجموعه مشاهیر حوزه کتاب از آنجمله است: «مشاهیر نشر کتاب ایران»، «مشاهیر کتابشناسی معاصر ایران»، «مشاهیر وقف کتاب در ایران» و «مشاهیر کتابآرایی ایران». در ادامه نیز قرار است درباره مشاهیر تصحیح و احیاگری، نسخه پژوهی، سندپردازی، متنشناسی، مجموعهسازی، فهرستنگاری، کتابداری و اطلاعرسانی، کتابآفرینی و بهطورکلی کتابورزی ایرانی، این پروژه اثرگذار و دانشنامه گونه ادامه یابد.
خانه کتاب با عنایت به اینکه پاسداشت ستارههای آسمان کتاب ایرانی را از وظایف خود میداند، اهتمام در خوری برای انجام این طرح به کار گرفت و تاکنون فزون از دهها مجلد را در این زمینه منتشر کرده است. در مرحله جدید خادمان عرصه کتابآرایی ر در دستور کار قرار دادهایم تا بتوانیم قدمت این هنر را نزد ایرانیان نشان دهیم و آنرا به جامعه نشر ایران معرفی کنیم تا ناشران بتوانند در حفظ هویت فرهنگی خود و استفاده از تجربه سالیان سال، این هنر را در حوزه نشر بیشتر و بهتر به کار گیرند.»
مریم پورثانی در سخن مولف چنین نوشته است: «کتابی که پیشرو دارید، پژوهشی درباره میرزا ابوتراب غفاری کاشانی، برادر بزرگتر کمالالملک است. در زمینه زندگی و آثار کمالالملک و صنیع الملک (عموی این دو برادر) فراوان نوشتهاند اما درباره ابوتراب بسیار کمتر نوشته شده است.
هنرمندی که تصویرگری روزنامه شرف و بسیاری از کتابهای چاپ سنگی آن روزگار را در کمال زیبایی و با صبر و شکیبایی انجام داده و شاهکارهایی در تاریخ تصویرگری کتاب و مطبوعات از خود به یادگار گذاشت. قلم او در شبیهسازی تکیه دولت، کار دوربین عکاسی را کرده است. ما به کمک هنر ابوتراب غفاری میتوانیم از دروازه زمان عبور کنیم و تکیه دولت را با همه زوایا و جزئیاتش به نظاره بنشینیم؛ بنای باشکوهی که متاسفانه اکنون فقط نقشی بر دیوار خاطره هاست.»
دفتر اول «مشاهیر کتابآرایی ایران» درباره میرزا ابوتراب غفاری کاشانی با شمارگان هزار نسخه و به قیمت ۲۵هزار تومان از سوی موسسه خانه کتاب منتشر شد.
نظر شما