خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا)، صدور چندین‌ هزار پروانه نشر طی 40 سال گذشته همواره به‌عنوان یکی از آسیب‌های صنعت نشر کشور ارزیابی شده است و در گام دوم این پرسش همیشگی طرح می‌شود که چه تعداد از این ناشران فعال هستند و چه تعداد از عرصه فعالیت خارج شده‌اند؟ آمار‌ها نشان می‌دهد در این چهار دهه، فقط 15 ناشر مستمر فعالیت داشته‌اند. از سوی دیگر فقط 30 درصد کل ناشران بیشتر از 10 سال بدون توقف فعالیت کرده‌اند؛ بنابراین عمر فعالیت 50 درصد ناشران کمتر از پنج سال ارزیابی می‌شود.

در دومین شماره بررسی دلایل عمر کوتاه فعالیت ناشران با مهرداد کاظم‌زاده، مدیر‌مسئول انتشارات «مازیار» گفت‌و‌گو شده است.        
    
مهرداد کاظم‌زاده، در گفت‌و‌گو با (ایبنا) درباره دلایل عمر کوتاه ناشران طی 40 سال گذشته بیان کرد: واقعیت و البته مهم‌ترین دلیل عمر کوتاه ناشران طی چهار دهه گذشته را باید در عرضه کاغذ، فیلم و زینک دولتی دانست که پای افراد غیر حرفه‌ای را که تنها هدفشان استفاده از سوبسید‌ها است، به نشر باز کرد.

مدیر نشر مازیار اضافه کرد: مطمئنم اگر جریان عرضه کاغذ و دیگر ملزومات مجدد از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تقویت شود، موج جدید‌ی از صدور پروانه‌های نشر و افزایش تعداد ناشران حتی در قالب خانوادگی و با نام‌های مختلف شکل می‌گیرد.  
 
وی با تاکید بر عامل اقتصاد ضعیف نشر در عمر کوتاه ناشران افزود: نباید فراموش کنیم اقتصاد بیمار در کاهش عمر فعالیت ناشران بی‌تاثیر نبوده است. مبادله اقتصادی بین حلقه‌های مختلف نشر با چک‌های طولانی مدت و همچنین نبود اطمینان از فروش کتاب، انگیزه‌‌ ناشران برای ادامه فعالیت را در درازمدت از بین می‌برد.
 
کاظم‌زاده ادامه داد: پیش از انقلاب، تعداد ناشران در مقایسه با بعد از انقلاب بسیار اندک و انگشت‌شمار بود. بعد از انقلاب تعداد قابل‌توجهی با این تصور که تولید کتاب فعالیت پر‌سودی است، وارد این حوزه شدند اما بعد از مدتی به این واقعیت رسیدند که فعالیت در این حوزه دشوار است؛ بنابراین می‌بینیم که تعداد پروانه‌های نشر صادر شده بسیار قابل‌توجه اما تعداد ناشران فعال بسیار اندک است.
 
مدیر انتشارات مازیار با بیان این مطلب که تعداد ناشران باید با حرکت به سوی تخصصی شدن کاهش پیدا کند، گفت: بیشتر ناشران که بعد از یک‌سال و یا دو سال، نشر را تعطیل کردند، با رویکرد آزمون و خطا وارد این عرصه شدند؛ به‌عبارت دیگر بدون آشنایی از واقعیت نشر و بدون نگاه حرفه‌ای وارد این فضا شده بودند و در مدت کوتاهی این فضا را ترک کردند. به‌عنوان مثال با انتشار چند عنوان کتاب -که البته اغلب کپی‌ هستند- و تلاش بی‌ثمر برای فروش آن‌ها از عرصه نشر خارج شدند.
 
وی در بیان دیگر دلایل عمر کوتاه ناشران در ایران طی 40 سال گذشته بیان کرد: انتشارات در ایران قائم به‌ فرد است و بعد از فوت صاحب پروانه نشر، حاصل سال‌ها فعالیت از بین می‌رود؛ بنابراین برای تداوم فعالیت ناشران، می‌توان به ایجاد مجموعه انتشاراتی فکر کرد.

این ناشر ادامه داد: ظرفیت‌های مجموعه‌ انتشاراتی در زمینه تبلیغ و افزایش کیفی تولید بی‌تردید از ناشران خصوصی بیشتر است. از خود بپرسیم انتشارات ابن‌سینا که پیش از انقلاب کتاب‌های زیادی منتشر کرد، حالا کجاست و چه سرنوشتی پیدا کرد؟

در این زمینه بخوانید: 

ناجیان‌اصل: عمر ناشران وسوسه‌شده کوتاه بود