به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، بخش ناشران عربی در انتهای سالن ناشران خارجی در طبقه همکف رواق شرقی مصلا قرار دارند، با عبور از ناشران لاتین و کتاب‌های ناشران آزاد می‌توانید تابلوی ناشران عربی را ببینید که در سکوتی قابل تامل قرار دارد.
 
در بخش ناشران عربی، 150ناشر در 67 غرفه کتاب‌های خود را عرضه کرده‌اند که بخش عمده آن‌ها از سوریه، لبنان، مصر و عراق هستند. عبور و مرور بازدیدکنندگان و مردم در این بخش کم‌رونق‌تر از بخش لاتین است و بازدید‌ها در این بخش بیشتر تخصصی است، نه عمومی.
 
طلاب و دانشجویان رشته زبان و ادبیات عرب، بخش عمده بازدیدکنندگان این بخش هستند که در میان غرفه‌ها به جستجوی آثار مورد نیاز خود در زمینه فقه و اصول یا دستور زبان و صرف و نحو عربی هستند.
 
در میان ناشرانی که به نمایشگاه آمده‌اند می‌توان به اسامی معتبری چون دارالفکر المعاصر از سوریه، دارالسلام از مصر و دارالکتاب جدید از لبنان اشاره کرد؛ ناشرانی که عموما به‌روزترین کتاب‌های جهان عرب را می‌توانید در فهرست سالانه آن‌ها مشاهده کنید.
 
حضور مستقیم ناشران عرب در این بخش کمرنگ است و بیشتر شاهد حضور نمایندگی‌های آن‌ها در نمایشگاه کتاب تهران هستیم. سه موسسه ویژه نشر، آوند دانش و دانش ارزی در این بخش به ارائه کتاب‌هایی از ناشران بزرگ عرب می‌پردازند و در غرفه‌های دیگر برخی افراد به صورت شخصی نمایندگی ناشران دیگر را گرفته‌اند.
 
بخش عمده موضوعاتی که ناشران عرب کتاب آورده‌اند شامل زبان‌شناسی (صرف و نحو)،  تاریخ، تکفیر و ارهاب، علوم سیاسی، فلسفه، حقوق خصوصی، حقوق عمومی، حقوق جزا و حقوق بشر است.
   
هزینه‌های بالا و غرفه مشترک
انتشارات دارالحضاره الاسلامیه یک مرکز چاپ و نشر و توزیع کتاب در لبنان است که سید مهدی نورانی نمایندگی آن را در ایران دارد. او با بیان اینکه نمایندگی پنج ناشر لبنانی را برای نمایشگاه کتاب تهران گرفته است، گفت: دارمیم، دارالمجد، دارالموده و دارالمعارف الحکمیه چهار نشری هستند که همراه ما در این غرفه حضور دارند و آثارشان را می‌فروشیم.
 
با نگاهی به کتاب‌های این انتشارات می‌توان آثاری در حوزه‌های مختلف دینی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، تربیتی و ادبیات را مشاهده کرد؛ البته از کتاب‌های قابل توجه این غرفه، ترجمه کتاب‌های فارسی به زبان عربی مانند زندگی‌نامه شهدای مدافع حرم مثل شهید محسن حججی است. آثار در حوزه ادبیات پایداری که مخاطبان گسترده‌ای در کشورهای عرب‌زبان دارد.
 
نورانی درباره عدم حضور مستقیم ناشران لبنانی در نمایشگاه، توضیح داد: اجاره یک غرفه 12 متری حدود 650 یورو برای هر ناشر هزینه دارد، به این مبلغ حدود 400 دلار هزینه بلیط هواپیما و هزینه اقامت و خوراک را اضافه کنید. می‌توان در یک محاسبه به این نتیجه رسید که چنین هزینه‌ای توجیه ندارد، به همین دلیل ترجیح دادند که کتاب‌هایشان را به نمایندگی بدهند تا حداقل اگر فروش زیادی نداشتند ضرر نکنند.  
اولین دانشگاه عراقی در ایران
یکی دیگر از غرفه‌های این بخش به انتشارات «جامعه الکوفه» اختصاص داشت که کتاب‌های دانشگاه کوفه را عرضه کرده بود، بخش عمده کتاب‌های این انتشارات در حوزه فلسفه، اندیشه، تاریخ، سیاست، زبان عربی و صرف و نحو است.
 
دکتر تحسین فاضل؛ مدیر غرفه درباره کتاب‌هایی که به نمایشگاه کتاب تهران آورده‌اند، توضیح داد: ما اولین دانشگاه عراقی هستیم که در نمایشگاه کتاب تهران حضور داریم و خوشحال هستیم که برای نخستین بار به این نمایشگاه آمده‌ایم.
 
وی ادامه داد: بخش عمده کتاب‌های ما به ادبیات زبان عرب اختصاص دارد و برای بسیاری از دانشجویان زبان و ادبیات عرب در دانشگاه‌های ایران کاربردی است.
 
به غرفه دارالتموز از کشور سوریه می‌رویم که 750 عنوان کتاب به نمایشگاه کتاب تهران آورده است و از میان آن‌ها آثار ترجمه شده تاریخی، ادبی و دستور زبان عربی قابل توجه است. نقد ادبی نیز بخش دیگر آثار این غرفه را تشکیل می‌دهد.
 
در میان کتاب‌های این انتشارات می‌توان ترجمه دیوان فروغ فرخزاد را مشاهده کرد یا داستان‌هایی درباره آناهیتا؛ ایزدبانوی آب‌ها در فرهنگ ایران باستان اشاره کرد. داستان‌هایی از احلام مستغانمی درباره عشق و زندگی نیز از جمله آثار این انتشارات به شمار می‌آید.
حاشیه‌نگاری‌ها
** ارائه قرآن‌ در بسیاری از غرفه‌های بخش عربی وجود دارد و به وفور می‌توان کتب ادعیه را در این بخش مشاهده کرد. به عنوان مثال انتشارات دارالمعرفه سوریه که فقط در زمینه چاپ و انتشار قرآن فعالیت می‌کند در این بخش به فروش قرآن مشغول است.
 
** فروش قرآن‌های رنگی یکی دیگر از رخدادهایی است که در بخش عربی به چشم می‌خورد، قرآن‌هایی که جلد و صفحات رنگارنگ داشته و جلوه بصری زیادی دارند.
 
** شما اگر دانشجوی زبان عربی نباشید یا زبان عربی را ندانید، خیلی شانس ندارید که بتوانید از این بخش کتاب خریداری کنید. بخش عمده ناشران سوری و عراقی که در این بخش حضور دارند نمی‌توانند به زبان فارسی صحبت کنند و این موضوع در اغلب غرفه‌های این بخش صدق می‌کند.
** غرفه‌ای در بخش ناشران عربی فعال است که فقط به عرضه کتاب‌های کودک و نوجوان اختصاص دارد. انتشارات البراق بیش از 250 عنوان کتاب کودک رنگارنگ به تهران آورده است که برخی از آن‌ها با موضوع آموزش زبان عربی است، در میان عناوین این انتشارات می‌توان کتاب‌های دو زبانه ایرانی–عربی را مشاهده کرد.
** فروش کتاب «انجیل به روایت عیسی مسیح» نوشته ژوزه ساراماگوی پرتغالی یکی از آثار جالب بخش ناشران عمومی است. این کتاب در زمان چاپش در پرتغال و دیگر کشورها با مخالفت شدید مجامع مذهبی مسیحی مواجه شد و در سال 1992 به این خاطر که توهین به جامعه کاتولیک پرتغال تلقی می‌شد از فهرست نامزدهای جایزه ادبی اروپا حذف شد.
 
** امسال نیز مانند دور‌ه‌های گذشته در بخش ناشران عربی، غرفه باقلوا و شیرینی‌جات عربی که به حلویات معروف است برپا شده است، غرفه‌ای 12 متری که شیرینی‌های پرمغز و شربتی لبنانی و سوری را با قیمت‌‌های حداقل 50 هزار تومان می‌فروشد.  
** عدم نظم در چیدمان غرفه‌های ناشران عرب بر خلاف ناشران لاتین،‌ قرار دادن کتاب‌ها بر روی جعبه‌ها یا بر روی همدیگر به صورت استوانه‌ای از جلمه نکات نه چندان جالب بخش عربی در برخی از غرفه‌ها بود که در کنار آن باید خالی بودن یکی دو غرفه در وسط سالن‌ها را هم به خراب کردن زیبایی بصری نمایشگاه اضافه کرد.
 
البته تعدادی از غرفه‌ها هم در اختیار ناشران ایرانی مستقر در قم بود که به چاپ کتاب‌های عرب‌زبان مشغول هستند، آثاری که بیشتر در حوزه فقه و علوم دینی بودند. در این میان به دلیل بی‌رونق بودن این بخش به نظر می‌رسد بخش عربی نمایشگاه باید با تامل و دقت بیشتر در سال آینده توسط دست‌اندرکاران بخش خارجی برگزار شود. زیرا این سوال مطرح می‌شود که آیا بخش عربی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران نیازهای علمی و آموزشی دانشجویان و طلاب ایرانی را برآورده می‌کند؟ آیا محققان و پژوهشگران حوزه‌های مختلف علمی و ادبی و دینی می‌توانند از این بخش بهره‌برداری مناسبی داشته باشند؟