شهرام اقبال‌زاده؛ نویسنده و مترجم در گفت‌‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا) درباره تدوین آئین‌نامه جدید اهل قلم در موسسه خانه کتاب بیان کرد: در دوره‌های بیست‌و‌نهم و سی‌ام، که مدیر بخش سرای اهل قلم نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران بودم، بُن‌های الکترونیکی، ویژه اهل قلم طوری توزیع می‌شد که گاه فاجعه بود؛ به‌طوری‌که به برخی افراد سرشناس مانند زنده یاد استاد صدری‌‌افشار از فرهنگ‌نگاران بزرگ کشور که کتاب جدید منتشر نکرده بود، بن اختصاص پیدا نکرد.
 
وی با بیان این‌ که چهره‌های دیگری مانند ناصر کشاورز؛ شاعر پرکار حوزه کودک نیز چنین شرایطی داشتند، با انتقاد به رویه سال‌های قبل ادامه داد: هر کسی فرهنگ‌‌نویس نیست؛ چراکه تدوین و انتشار فرهنگ‌نامه فعالیت خاصی است. علاوه‌بر این هر سال به دلیل مسائل مالی کتاب‌ها تجدید چاپ نمی‌شود.

جریان تخصیص بن اهل قلم صحیح نیست
این مترجم ادامه داد: ملاک فقط نباید انتشار کتاب باشد، خدمات کیفی مربوط به انتشار کتاب‌های خوب و کار دشوار دبیری و سرپرستی مجموعه‌های ادبی و یا تاریخی و فلسفی، ارزش کمتری از ترجمه و تألیف ندارد.
 
اقبال‌زاده با بیان این مطلب که درباره آئین‌نامه اهل قلم رویکرد حرفه‌‌ای دارم، بیان کرد: در تخصیص پیدا نکردن بُن به چهره‌‌های سرشناس فرهنگ و ادب، مقصر بخش اجرایی نمایشگاه نبود، آئین‌نامه خشک و غیراصولی بود. منظورم از ذکر برخی نمونه‌ها، تاکید بر اهمیت و کیفیت جریان تخصیص بُن کتاب به اهل قلم است.
 
این نویسنده و مترجم حوزه کودک و نوجوان درباره سامان‌دهی اهل قلم با تاکید بر کیفی‌‌سازی بیان کرد:  همان‌طور که گفتم از نظر صنفی هر فردی که به تولید و انتشار کتاب اقدام کند، اهل قلم تعریف می‌شود؛ اما تولید کتاب برای بسیاری با هدف مطرح شدن منتشر می‌شود، برخی کناب‌ها نیز لاف و گزاف و نمایش است. 
 
نگاه کمی به اهل قلم درست نیست
اقبال‌زاده درباره تاکید آئین‌نامه جدید اهل قلم درباره سامان‌دهی اهل قلم با توجه به کیفی‌‌‌سازی با هدف پیشگیری از انتشار مصادیق کتاب‌سازی و یا حتی سرقت علمی افزود: نگاه کمی به اهل قلم درست نیست، اما چه‌طور می‌توان بین اهل قلم با هدف کیفی‌سازی تمایز اصولی قائل شد؟
 
دبیر پیشین انجمن نویسندگان کودک و نوجوان گفت: به گمان من باید با توجه به کم‌وکیف خدمات فرهنگی اهل قلم و پیشنه آن‌ها، میزان بُن کتاب و سایر تسهیلات و خدمات را تعیین کرد. آخر چگونه می‌توان شخصی مانند نوش‌آفرین انصاری که کم می‌نویسد، اما سراسر زندگی‌اش خدمت به کتاب و کتابخوانی و ادبیات کودک بوده، از شمول اهل قلم خارج کرد؟
 
نگاه صنفی به تعریف اهل قلم
اقبال‌زاده با اشاره به پیچیدگی تمایز دادن کمیت از کیفیت در تعریف اهل قلم توضیح داد: از نگاه صنفی هر فردی که به تولید و انتشار کتاب اقدام کند نویسنده شمرده می‌شود اما بسیاری با تولید کتاب، خودنمایی می‌کنند.

وی با اشاره به تجربه دبیری انجمن نویسندگان کودک و نوجوان و رویکرد کیفی‌سازی گفت: در انجمن نویسندگان کتاب کودک و نوجوان نیز موضوع کیفی‌سازی عضو گیری طرح شد تا نگاه کیفی به آثار برای عضو گیری در نظر باشد اما یک نهاد فرهنگی و صنفی نمی‌تواند این کار را انجام دهد. هر نویسنده با سه تالیف یا پنج ترجمه،یا 20 مقاله و یا یک پژوهش، می‌تواند عضو انجمن شود.
 
این نویسنده ادامه داد: این آثار الزاما مورد تایید انجمن نبودند، به‌‌عبارت دیگر جریان عضوگیری یک فعالیت صنفی و فرهنگی انجام می‌دادیم.

نگاه کمی و کیفی باید توامان دیده شود
اقبال‌زاده با بیان این مطلب که خواهان ارائه تسهیلات به همه نویسندگان هستیم، گفت: نمی‌توانم با قاطعیت درباره لزوم ارائه تعریف جدید برای اهل قلم اظهارنظر کنم؛ برای انجام این فعالیت‌ها باید از صنف و نهاد‌های مربوط  کمک گرفته شود.

وی ادامه داد: یک نفرم و  فقط نماینده خودم هستم. به‌عبارت دیگر باید از نهاد‌هایی مانند شورای کتاب کودک و یا انجمن نویسندگان کودک و نوجوان تصویر‌گران درباره معیار‌های کیفی و کمی نظر‌خواهی کرد. اما اگر قرار بر اولویت‌بندی است، به نظرم نگاه کمی و کیفی باید توامان دیده شود.
 
دبیر ‌سابق انجمن نویسندگان کودک و نوجوان با اشاره به بودجه بخش فرهنگ بیان کرد: ستم اساسی‌تر این است که واقعا بودجه‌ فرهنگ کم است. 40 سال شعار می‌دهیم که تنها انقلاب فرهنگی جهان هستیم، اما بودجه‌بندی و نگاه کیفی به فرهنگ در نازل‌ترین سطح قرار می‌‌گیرد.

وی تاکید کرد: بیشتر بودجه‌ها نیز به بخش‌های خاص و وابسته به برخی‌ نهاد‌ها، تخصیص پیدا می‌کند. منابع بودجه از فروش نفت و مالیات تامین می‌شود از آن مردم است، اما آنطور که باید به دست آن‌ها نمی‌رسد.