خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - محمدرضا قاسمی: در روزهایی که مردم از جنبه‌های مختلف به‌خصوص اقتصادی تحت فشار هستند، بازار کتاب وضعیت عجیبی را تجربه می‌کند. سرانه‌ کتاب‌خوانی به‌خودی‌ِخود در کشور ما پایین و متأسفانه باعث آزردگی خاطر شده است. با این‌حال کسانی هم که سراغ کتاب می‌روند، تأثیرپذیرفته از وضعیت اقتصادی، سعی دارند سبد خواندنی‌های خود را تا حد ممکن مقتصدانه‌تر پر کنند. یکی از راه‌هایی که دست به دامان پناهش می‌برند، خرید از غرفه‌، مغازه‌ یا دست‌فروش‌هایی است که کتب خود را با پنجاه درصد تخفیف و یا حتی بیشتر، عرضه می‌کنند. اما پیش از خرید، باید به‌یاد آن مثل قدیمی بیفتیم که می‌گفت: «هیچ گرانی بی‌حکمت نیست و هیچ ارزانی، بی‌علت.»

این ارزان بودن می‌تواند ناشی از قاچاق بودن کتب باشد. متأسفانه در سال‌های اخیر سودجویانی بهترین کتاب‌های هر نشر را برمی‌گزینند، مجددا تایپ می‌کنند و با همان جلد و آرایش منتها با کیفیت چاپی نازل، با تخفیفات بالا به مشتریان ارائه می‌کنند. خرید این کتاب‌ها مصداق بارز شرکت در دزدی است.

از علل دیگر ارزان بودن برخی کتب می‌توان به ترجمه‌های نامناسب اشاره کرد. شاید برایتان پیش آمده باشد که شروع کرده باشید به خواندن کتابی و پس از مطالعه‌ چند صفحه آن‌را کنار گذاشته باشید. یکی از علل این امر ممکن است ترجمه‌ نامناسب باشد که خوانش کتاب را به‌غایت مشکل می‌سازد. این احتمال وجود دارد که بسیاری از این کتاب‌ها زاییده‌ «کپی‌ و‌ پِیست» یک نفر در سرویس ترجمه‌ گوگل باشد، پس اگر کتابی را از چنین جاهایی تهیه و حس کردید از درک آن عاجزید، سریع به این فکر نیفتید که این کتاب «سنگین(!)» است و شما نمی‌توانید بخوانیدش، شاید مشکل از جایی دیگر باشد.

معمولا کتاب‌هایی که سر از چنین فروشگاه‌هایی در می‌آورند-اگر قاچاق نباشند- متعلق به ناشرانی هستند که خود ناتوانند از فروش کتاب‌هایشان، پس رو می‌آورند به امری دردآور: «مبادله کتاب». متأسفانه برخی ناشرها از عاقبت این مسئله اطلاعی ندارند. به‌طور مثال ناشر الف کتابی را با تیراژ هزار نسخه چاپ می‌کند، پانصد نسخه را برای خود نگه می‌دارد و باقی را که ارزش ریالی‌اش برابر می‌شود با یک میلیون تومان، به شخص دیگری می‌دهد و به‌همان ارزش از او کتاب دریافت می‌کند. نفر دوم برای اینکه زودتر به پول برسد این پانصد نسخه را به شخصی دیگر می‌دهد و در قبالش کتاب دریافت می‌کند؛ اما تفاوت امر اینجاست که او کتاب‌ها را با مقداری تخفیف مبادله کرده است. این کتب همینطور دست به دست می‌چرخد تا برسد به دست فروشنده و بعد هم خواننده‌ ناآگاه، آن‌را تهیه می‌کند و این خود به تقویت «واسطه‌های غیر ضروری» در بازار نشر کمک شایانی می‌کند.

بررسی  گسترده‌ آثار این تیشه‌ ریشه‌زن در صنعت نشر خود مستلزم فضا و فرصتی دیگر است.