به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) از خراسان رضوی، ایرج فاضل بخششی نویسنده کتاب «فرشته نگهبان» در نشست نقد و بررسی اثر خود که در کتابخانه آستان قدس رضوی برگزار شد اظهار کرد: روزی فکر کردم در مملکت نوشتن اثر تخیلی کم است و شروع به نوشتن کردم که نتیجه آن شامل 9 کتاب و 100 داستان کوتاه است.

وی افزود: معتقدم تخل اولین قدم برای هر کاری است و متاسفانه در ایران زیاد روی تخیل کار نمی‌شود و به همین دلیل نوآوری‌ها کم شده است.

فاضل بخششی بیان کرد: این کتاب در زمانی متتشر شد که فیلم ضد ایرانی 300 به نمایش درآمده بود  تا با تمدن ایران برخورد شود و این نوشته پاسخی به این اقدام بود.

وی تاکید کرد: باید خواننده زحمت بکشد و با کتاب جلو برود زیرا متن کتاب 50 درصد است و 50 درصد دیگری باید تخیل خواننده باشد. 

محمد رضا فارسیان از اساتید دانشگاه نیز در نقد این کتاب گفت: موضوع علمی و تخیلی نوشتن جدید نیست و اگر بخواهیم ریشه ای به آن نگاه کنیم مربوط به کتاب جمهوریت افلاطون است.

وی افزود: از قرن 19 در اروپا که انقلاب صنعتی صورت گرفت تخیلی نویسی رواج یافت و از آن دوران به بعد این حوزه رشد زیادی داشت. مثل هر پدیده دیگری ژانر تخیلی نویسی در دوره‌ای شکل گرفته که به علم و صنعت توجه شده است.

این استاد دانشگاه گفت:اولین تخیلی نویس ایران صنعتی زاده بود که تحت تاثیر ژول ورن رمان رستم در قرن 22 را نوشته است.

فارسیان تصریح کرد: تخصص من در ادبیات فرانسه است و ژول ورن در ابتدای شروع به نوشتنش با ناشری قرار داد بست و  قرار شد هر سال سه جلد رمان بنویسد و به همین دلیل 99 اثر از وی به یادگار مانده است.

وی بیان کرد: در ترجمه رمان‌های ژول ورن در پاورقی روزنامه در صفحات علمی به چاپ می‌رسید و کم کم مترجمان دیگری به این حوزه ورود یافتند و آثار مختلفی ترجمه شد.

نظرات متفاوت در حوزه تخیلی نویسی
استاد دانشگاه فردوسی مشهد نیز در ادامه گفت: برخی معتقد‌ند کتابی علمی تخیلی است که نویسنده قصد تخیلی نوشتن را داشته و برخی می‌گویند اثری را که نویسینده تخیلی نمی‌نویسد اما خواننده تخیل می‌کنند نیز می‌توان در این حوزه جای داد.

جواد مهدوی تصریح کرد: ابتدای شکل گیری آثار علمی و تخیلی عده‌ای آن را برای جوانان و نوجوان مضر دانسته و عده‌ای آن را مفید می‌دانستند و این نظرات هنوز هم وجود دارد.

وی بیان کرد: در سال‌های قبل از کودتای 28 مرداد ترجمه آثار تخیلی با قوت انجام می‌شد و بعد از کودتااین حوزه دچار رکود شد.

استاد دانشگاه فردوسی مشهد گفت: مجله کیهان بچه‌ها  دهه 40 در حوزه تخیلی نویسی در کشور تاثیر گذار بود  و هفته نام مجله مصور نیز به این حوزه می‌پرداخت. دهه 70 دوره پرکاری برای آثار تخیلی است که مترجمان زیادی به آن روی می‌آورند.

مهدوی گفت: کانون پرورش فکری نیز در این حوزه تاثیر گذار بود  و پس از انقلاب نیز انتشارات پاسارگاد و شقایق آثار تخیلی را منتشر کردند.

وی تاکید کرد: در حال حاضر سالانه جوایزی در حوزه تخیلی نویسی در کشور از سوی نهادهایی از جمله انجمن فیزیک اهدا می‌شود.

هما رضوی‌زاده از منتقدان حوزه کتاب نیز در ادامه گفت: در تخیلی‌نویسی نویسینده باید از نظر علمی قوی باشد تا اثر برای خواننده باور پذیر باشد و خوشحالیم در این عرصه نویسندگانی مانند فاضل بخششی داریم.

وی افزود: این کتاب از فصل 7 آغاز می‌شود زیرا از این قسمت به بعد خواننده وارد فضای تخیلی می‌شود. در بخش 2 تا 6 وارد فضای رئال معمولی می‌شویم که اینقدر نیازبه شرح وبسط نداشت زیرا خواننده خسته می‌شود.

رضوی زاده تاکید کرد: در داستان تخیلی معمولا ساختار استعاره داریم ولی در این داستان به این موضوع توجه زیادی نشده است.

وی گفت:بخش آخر کتاب موفق بوده است زیرا توانسته ویژگی‌های علمی و تخیلی را به خواننده منتقل کند.

رضوی زاده بیان کرد: رفتن به فضای گذشته و آینده با تکنیک استفاده از ماشین زمان انجام شده که خوب است و نوآوری‌هایی نیز در متن انجام شده است.

محمد ریاحی دیگر منتقد حاضر در این نشست در ادامه گفت:داستان ممیزه‌های ویژه‌ای دارد که اجازه می‌دهد در عرصه ادبیات جای گیرد و در این اثر حداقل‌هایی که باید در روابط استفاده شود وجود ندارد و سر هم کردن برخی مسائل بدون در نظر گرفنن قاعده خاص انجام شده است.

وی افزود: در این داستان مایه علمی و تخیلی وجود ندارد و استفاده از برخی وسایل تحمیل شده بر متن است.

ریاحی تصریح کرد: به نظر من این اثر پیش نویسی برای نوشتن اثر طنز برای گروه سنی 10تا 12 سال است.پیام این داستان مشخص نیست و باید بدانیم به عنوان یک نویسنده وقتی قلم روی کاغذ می‌گذاریم باید تعهد در نوشتن داشته باشیم.

وی افزود: وفتی کاری به عنوان علمی و تخیلی تالیف می‌شود  باید این عنوانین از آثار بیرون بزند تا وقتی خواننده آن را می‌خواند تکان بخورد.

خواننده باید از داستان لذت ببرد
دبیر علمی نشسست نیز در ادامه گفت: هیچگاه نمی توان اثری را با اثردیگری مقایسه کرد زیرا جغرافیای ذهنی هر نویسنده متفاوت است و این متفاوت دید است که داستان‌ها را زیبا می‌کند.

علی براتی بیان کرد: نگاه چارچوب‌وار و فرمی را در ادبیات داستانی قبول ندارم زیرا داستان را می‌خوانیم تا لذت ببریم و با آن ارتباط برقرار کنیم.

وی تاکید کرد: در این کتاب باید بدانیم شخصیت‌های کتاب ایرانی هستند یا خیر  اینکه این داستان در چه جغرافیایی رخ داده است.

براتی تاکید کرد: بسیاری از داستان‌هایی که این روزها منتشر می‌شود برای جذب مخاطب است و باید نوشته‌ها روان و فاقد ژرف نویسی باشد.