کتاب «کاخ بردک سیاه» منتشر شد
«کاخ بردک سیاه» فرضیه خاستگاه راستین هخامنشیان بر پایه کاوشهای باستانشناسی است
کتاب «کاخ بردک سیاه» فرضیه خاستگاه راستین هخامنشیان بر پایه کاوشهای باستانشناسی دشتستان، برازجان و روستای دورودگاه توسط پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری منتشر شد.
اسماعیل یغمایی، نویسنده این کتاب در بخش کاوش آورده است: «بردک سیاه یکی از چند محوطه انگشتشماری است که پیش از دستیابی باستانشناسان بیگانه، خاک برداران غیر مجاز یا آشکار شدن آثار آن در راه سازی، سد سازی، آب رسانی، کشاورزی، خانه سازی و... یا دیگر ساخت و سازها، نخست یک باستانشناس ایرانی به آن گام نهاده، شناسایی و بررسی کرده، کلنگ زده و به کاوش آن پرداخته است، متأسفانه این گونه محوطه ها در ایران تعدادشان حتی به اندازه انگشتان یک دست هم نمیرسد.»
یغمایی در کاوشهای خود که در نهایت به چاپ این کتاب منجر شد، اطلاعات متفاوتی از دوره هخامنشیان به دست میآورد. تاریخ هخامنشیان هنوز آمیخته با سوالات و ابهامات بسیاری است. یکی از مهمترین این سوالها شاید این باشد که خاستگاه هخامنشیان کجاست؟
یغمایی در این کتاب فرضیه جدیدی درباره خاستگاه هخامنشیان با اتکا به یافتههای باستانشناسی مطرح میکند.
وی برای نخستینبار در سال 1355 محوطه تاریخی را در دل نخلستانهای دشتستان کشف کرد که این محوطه اسرار مگویی از دوران هخامنشیان را افشا میکرد، بر اساس این یافتهها هخامنشیان بومیهای ایران بودند نه اینکه از دریای اورال به ایران مهاجرت کرده باشند.
در شهرستان برازجان آثار و بقایای سه کاخ هخامنشی به نامهای کاخ چرخاب، کاخ سنگ سیاه (که در بین اهالی به کاخ نظرآقا شهرت دارد) و کاخ بردک سیاه وجود دارد. کاخ بردک سیاه، بعد از کاخ چرخاب بنا شده و فاقد ظرافتها و ترکیب خاص رنگهای سیاه و سفید کاخ های برازجان و پاسارگاد است. در ساخت کاخ بردک سیاه از دو نوع سنگ سیاه و روشن استفاده شده و جنس و رنگ سنگهای استفاده شده در ساخت این کاخ در نوع خود منحصر به فرد است.
این کاخ که تالار مرکزی آن مشابه کاخ آپادانا و دارای سی و شش ستون بوده یکی از بناهای مهم تاریخی استان بوشهر و شهرستان برازجان است و در میان نخلستانهای روستای درودگاه در محل تلاقی دو رودخانه شاپور و دالکی قرار گرفته است.
کاخ بردک سیاه که به گفته کارشناسان کاخ زمستانی داریوش اول هخامنشی بوده است و به عقیده برخی نیز موقعیت استراتژیکی داشته، در نزدیکی خلیج فارس واقع شده و در سال 1354 در کاوشهای باستانشناسانه گروهی از باستانشناسان کشور به سرپرستی احسان یغمایی از زیر خاک بیرون آورده شد.
بقایای به جامانده از کاخ بردک سیاه که شامل پایه ستونها و دیوار نگارهای سیاه رنگ است به دلیل عدم محافظت و سهلانگاری در حال نابودی تدریجی است. اکثر قسمتهای این کاخ زیر نخلستانها مدفون است.
اکتشافات باستانشناسی کاخ بردک سیاه نیز سیر تاریخی دارد. گروهی کاوشگر در اوایل دهه هشتاد در یکی از آخرین مراحل کاوش در این کاخ هخامنشی چهار قطعه سنگین طلا که وزن کل آنها به سه کیلو و دویست گرم میرسد کشف کردند. کاربرد دقیق سه قطعه از این طلاها مشخص نیست اما برخی بر این عقیده اند که ممکن است آنها روکشهای زرین درهای چوبی تالار یا سنگ بنای کاخ باشند.
همچنین در میان این قطعات طلا، قطعهای وجود دارد که میتواند قسمت بالای یک جام زرین هخامنشی باشد که زیر لبه آن خطی ساده حک شده است. قطعات طلای هخامنشی کاخ بردک سیاه حالتی چین خورده داشته و در کنار یکی از پایه ستونهای تالار مرکزی این کاخ کشف شدهاند. به نظر میرسد که این چهار تکه طلا به عمد زیر یکی از پایه ستونها مدفون شده بود که باستانشناسان پس از 2500 سال آن را یافتند. این قطعات منحصر به فرد طلا بعد از کشف به میراث فرهنگی و گردشگری بوشهر تحویل داده شد.
لای این 4 تکه طلا هرگز باز نشد و هنوز به صورت امانی در بانک تجارت بوشهر نگهداری میشوند. این درحالی است که این طلاها اهمیتی جهانی دارند و امکان دارد پس از بازگشایی حاوی نوشتهای باشند. همچنین کشف نقش برجستهای، احتمالا متعلق به داریوش، درست مشابه نقش داریوش در کاخ تخت جمشید یکی از مهمترین دستاوردهای کاوشهای باستانشناسی در بردک سیاه بوده است.
نظر شما