کتاب «بررسی مواضع نظامی امام خمینی (ره) در جنگ ایران و عراق از دیدگاه صاحبنظران داخلی» درصدد پاسخ به این پرسش است که بنیانگذار انقلاب اسلامی در جنگ هشتساله، چه نوع مدیریتی را در سطوح مختلف نظامی اعمال میکرده است؟
یافتههای کتاب حاضر نشان میدهد که مدیریت نظامی امام خمینی (ره) در جنگ عراق علیه ایران، دارای دو بُعد کاریزماتیک و نظاممند بوده است. بُعد کاریزماتیک این مدیریت معطوف به تاثیر جنبههای شخصیتی و علاقه درونی جامعه نسبت به امام و بُعد نظاممند مربوط به جنبههای مدیریت مستقیم و حرفهای ایشان در پیشبرد امور جنگ بوده است. مدیریت کاریزماتیک و نظاممند امام در جنگ به لحاظ زمانی روند معکوسی داشتهاند. مدیریت کاریزماتیک ایشان بیشتر در سالهای اول تا اواسط جنگ و مدیریت نظاممند امام خمینی (ره) در نیمه دوم جنگ پررنگتر بوده است.
براساس نتایج پژوهش حاضر، بُعد کاریزماتیک مدیریت نظامی امام در جنگ عراق علیه ایران پنج حوزه اصلی مشروعیت و مقبولیت عمومی جنگ با عراق، روحیه جنگاوری، روحیه مقاومت و استقامت، نظام سازمانی جنگ و نیروی انسانی جنگ را تامین میکرد. بُعد نظاممند نیز ابعاد عملی و واقعگرایانه مدیریت نظامی امام را در جنگ در دورههای مختلف مدیریتی و با توجه به معیارهای حاصل از شاخصهای مطالعاتی در سه سطح استراتژی سیاسی، جنگ استراتژی نظامی و تاکتیک نظامی نشان میدهد.
کلیات، مواضع نظامی امام خمینی از آغاز جنگ تا فتح خرمشهر، مواضع نظامی امام خمینی از فتح خرمشهر تا پایان جنگ، شخصیت و اندیشه سیاسی نظامی امام از نگاه صاحبنظران، دیدگاه صاحبنظران درباره مواضع نظامی امام از آغاز جنگ تا فتح خرمشهر، دیدگاه صاحبنظران درباره مواضع نظامی امام در مقطع پایانی جنگ و رویکرد رسانههای خارجی به مواضع نظامی امام خمینی در جنگ، هفت فصل کتاب را شامل میشوند.
در بخشی از فصل دوم کتاب در صفحه 73 آمده است: «بیشک مهمترین جنبه موضعگیری نظامی امام در بحران خلع بنیصدر از ریاستجمهوری، آثار این رخداد بر عملکرد ارتش در عرصه داخلی و همچنین جبههها بود. بسیاری از صاحبنظران سیاسی و نظامی، بروز این بحران را پایان حیات نظام جمهوری اسلامی اعلام کرده بودن. (بیل، 1367: 121) بروز یک کودتای نظامی در داخل یا دلسردی ارتش از ادامه جنگ در جبههها در هرحال میتوانست شرایط وخیمی را برای نظام نوپای جمهوری اسلامی در پی داشته باشد. مدیریت مرحله به مرحله امام در کسب اعتماد ارتش و بسیج عمومی علیه بنیصدر، جنگ را از بحران اساسی نجات داد.»
همچنین درباره مساله «اتخاذ موضع مناسب در قبال فشارهای نظام بینالملل» در صفحات 121 و 122 کتاب میخوانیم: «امام معتقد بود که به دلیل شرایط وخیم داخلی و نیز فشارهای نظام بینالملل، ایران باید اراده معطوف به جنگ خود را تعدیل کند و در عینحال با تحمل فشارها بهصورت کوتاهمدت محتوای قطعنامه را به نفع خود تغییر دهد. از همینرو ایستادگی در برابر قدرتهای بزرگ و بهویژه قدرتنمایی آمریکا در خلیجفارس بهصورت یک تاکتیک کوتاهمدت در پیش گرفته شد. براساس این تاکتیک، ایران میبایست با پیروزیهای نسبی و درهم شکستن خطوط دفاعی عراق و نیز درگیری مستقیم با آمریکا در خلیجفارس بهصورت کوتاه مدت، به تدریج حامیان عراق را متقاعد کند که برای پایان دادن به جنگ باید خواستههای ایران را تامین کنند و بدون تحقق این مهم، خاتمه دادن به جنگ ممکن نیست. به گفته هاشمیرفسنجانی این تدبیر امام در سال پایانی جنگ که در قالب یک استراتژی کوتاه مدت انجام گرفت، سبب شد که سازمان ملل در نهایت حق را به ما بدهد. (مصاحبه روزنامه ایران، 7/11/1378، ص 6)»
نخستین چاپ کتاب «بررسی مواضع نظامی امام خمینی (ره) در جنگ ایران و عراق از دیدگاه صاحبنظران داخلی» در 356 صفحه با شمارگان یکهزار نسخه به بهای 20 هزار تومان از سوی مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس راهی بازار نشر شده است.
نظر شما