به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب «منشور هدایت؛ مطالبات رهبری در حوزه دفاع مقدس» با تحقیق و پژوهش حسن علایی فعال، همزمان با چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی از سوی مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، راهی بازار نشر کتاب شده است.

نویسنده در کتاب حاضر ضمن ارائه پیشگفتاری درباره «منشور تبیین ماهیت و ابعاد جنگ تحمیلی»، در قالب ده فصل با عنوان‌های «بزرگداشت یاد و نام هشت سال دفاع مقدس»، «بزرگداشت یاد و نام شهدا»، «کنگره و یادواره بزرگداشت شهدا»، «راهیان نور»، «رزمندگان و جانبازان»، «آزادگان»، «خاطرات»، «خانواده شهدا، جانبازان، آزادگان و ایثارگران»، «جوانان و دفاع مقدس» و «استان‌ها و دفاع مقدس» مطالبات رهبر معظم انقلاب در حوزه دفاع مقدس را دسته‌بندی کرده است.

این بیانات شامل عرصه‌ها، ابعاد و شئون گوناگون جامعه اسلامی با موضوعات متنوع سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، نظامی، تربیتی و ... ناظر بر مسائل داخلی و خارجی بوده است. مخاطب این بیانات، مردم و مسئولان، گروه‌ها و احزاب، سازمان‌ها و دوایر دولتی، نهادهای انقلابی، اقشار مختلف جامعه، دوستان و دشمنان انقلاب و نظام در داخل و خارج از کشور، عوام و خواص، شهری و روستایی، زن و مرد، پیر و جوان، تحصیل‌کرده و غیرتحصیل‌کرده و ... بوده و هستند. 

ویژگی بارز این بیانات، جامعیت، آینده‌نگری، واقع‌گرایی، استدلالی، قابل‌فهم، روشن، صریح، شجاعانه، آرمانی، انقلابی، به‌هنگام و برخاسته از ضمیری روشن است. این بیانات نتیجه و ثمره نزدیک به هفت دهه مجاهدت در مسیر علم و فقاهت و اجتهاد و تلمذ در محضر اساتید برجسته و شخصیت‌هایی همچون امام خمینی (ره)، مبارزه و انقلابی‌گری، زندان و شکنجه و تبعید، تهذیب نفس و مجاهدت، عهده‌داری سال‌ها مسئولیت در عرصه‌های مختلف حکومتی، مرجعیت و زعامت مسلمین است. این ویژگی‌ها موجب شده که بیانات ایراد شده همواره موثر و تعیین‌کننده باشد تا جایی که برخی سیاستمداران تراز اول جهانی و صاحبان فکر و اندیشه بین‌المللی، بدون هرگونه تعصب خاصی، این بیانات را راهگشا و به‌عنوان چهارچوب فکری و نظری خود تلقی می‌کنند.  

به بیان نویسنده اثر، سعی بر این است در قالب دفترهایی، مجموعه مطالبات و انتظارات رهبری درباره موضوعات مختلف و مورد نیاز ارائه شود. در دفتر پیش‌رو، موضوع دفاع مقدس مورد ملاحظه و توجه قرار گرفته و تلاش شده مهم‌ترین و بیشترین انتظارات و مطالبات رهبری در حوزه دفاع مقدس جمع‌آوری، دسته‌بندی و ارائه شود. مبنای گردآوری مطالب این کتاب از حیث زمانی، منحصر به دوره زعامت و رهبری آیت‌الله خامنه‌ای، از سال 1368 تا اواخر سال 1396 است. 

لزوم تفکیک دو مقوله دفاع مقدس و ادبیات جنگ

در صفحه 161 کتاب در ذیل سرفصلی با عنوان «دو مقوله دفاع مقدس و ادبیات جنگ را از یکدیگر جدا کنید» که مربوط به بیانات رهبری برای اصحاب و هنر در تاریخ 29 مهر 1385 است، می‌خوانیم: «دو مقوله را از هم جدا کنید؛ هرکدام از اینها حرف و گفت فراوانی می‌طلبد. یک مقوله، مقوله مربوط به مسئله دفاع مقدس است؛ این دفاع مقدس و دوران هشت‌ساله، مثل جنگ‌های معمولی و بقیه جنگ‌های دنیا نیست؛ بلکه خصوصیاتی دارد. این، یکی از آن دو مقوله است که باید درباره‌اش بحث بشود؛ نه اینجا و به وسیله من، بلکه در فضای کلی جامعه باید مورد مداقه و تأمل قرار بگیرد. یکی هم یک مقوله فرعی نسبت به این مقوله است که آن هم به نوبه خود، خیلی مهم است و آن، خاطرات جنگ، تاریخ جنگ و ادبیات جنگ و هنری است که در شعبه‌ها و شاخه‌های مختلف، مصروف این ادبیات خواهد شد. هر کدام از این دو مقوله مهم است.» 

توجه به جزئیات در خاطرات رزمندگان

در بخش دیگری از بیانات رهبری مربوط به 31 شهریور 1386 در دیدار مسئولان و کارگزاران نظام، با این عنوان که «خاطرات رزمندگان باید جزء به جزء نوشته شود»، آمده است: «من یک کتابی را اخیرا خواندم که شرح چند روز در حول‌وحوش یکی از حملات ماست؛ از زبان افراد باقیمانده از یک دسته، نه از یک لشکر یا از یک تیپ یا از یک گردان یا از یک گروهان حتی. تعدادی از این دسته باقی ماندند و گزارش کردند. این نویسنده و محقق بسیار باذوق - که حقا و انصافا این‌جور کارها بسیار باارزش است- رفته جزء جزء مطالب را از زبان آن افراد گرفته، یک کتاب ششصد، هفتصد صفحه‌ای شده. ما فقط می‌شنویم عملیات فاو. خیلی از کارهای مهمی هم که در این عملیات انجام گرفته، اینها را همین‌طور از رو می‌دانیم: از اروند عبور کردند، فاو را گرفتند، کارخانه نمک را فتح کردند، فلان کار را کردند. ما کلیات را می‌دانیم؛ اما اینکه در این قدم به قدم چه گذشته، دیگر اینها را نمی‌دانیم. یک صفحه عظیم مینیاتور با نهایت استادی و زیبائی جلوی ما گذاشته‌اند، ما هم از دور ایستاده‌ایم نگاه می‌کنیم و می‌گوییم: به به! نمی‌رویم نزدیک تا ببینیم در هر گوشه‌ای از این مینیاتور، چقدر هنر به‌کار رفته تا ساخته شده. این کار را بعضیها می‌کنند؛ کرده‌اند. حالا این نمونه‌ای که بنده دیده‌ام، یکی از آن‌ کارهاست. امیدواریم این کارها ادامه پیدا کند. 

نخستین چاپ کتاب «منشور هدایت؛ مطالبات رهبری در حوزه دفاع مقدس» در 728 صفحه با شمارگان یک‌هزار نسخه به بهای 50 هزار تومان به‌تازگی از سوی مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس منتشر شده است.