محمود آموزگار؛ رئیس اتحادیه ناشران و کتاب‌فروشان تهران در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا) درباره تاثیرات برگزاری همایش «مالکیت ادبی؛ گفته‌‌ها و ناگفته‌ها» از سوی انجمن صنفی نویسندگان استان تهران بیان کرد: برگزاری همایش «مالکیت ادبی؛ گفته‌‌ها و ناگفته‌ها» تجربه قابل‌توجهی بود. البته این رویداد از ظرفیت‌های بالایی برخوردار بود تا در قالب بهتری برگزار شود. اگر از نویسندگان و اهالی قلم کاشان، شهر فرهنگ و ادب و پایتخت کتاب ایران دعوت می‌شد در ارتقاء کمی و کیفی همایش موثر بود.
 
آگاهی اهالی قلم از معاهده برن افزایش پیدا کرده است
وی با اشاره به  دستاور‌د‌های همایش «مالکیت ادبی؛ گفته‌ها‌ و ناگفته‌ها» افزود: مباحث طرح شده در این همایش نشان‌دهنده افزایش سطح آگاهی از مشکلات حقوق مولف در ایران داشت از سوی دیگر این همایش نشان داد که امید‌واری برای پاسخگویی به این مشکلات نیز بیشتر شده است. بنابراین پیشنهاد می‌کنم تا انجمن صنفی نویسندگان به‌عنوان بانی، برگزاری نشست‌های مشابه را پیگیری کند تا به نظرات دقیق‌تر برسیم.   
 
آموزگار ادامه داد: چالش بین نویسندگان و مترجمان از یک سو و ناشران از سوی دیگر، همچنین چالش بین نویسندگان و مترجمان و نقش دیگر اعضای حلقه تولید کتاب مانند ویراستاران و طراحان جلد به مرور وارد این همایش شوند.  

همایش حق مالکیت ادبی؛ گفته‌ها و ناگفته‌ها جامع بود
این فعال حوزه نشر کتاب افزود: حضور نمایندگان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مجلس، نویسندگان و مترجمان موجب شد تا همایش «حق مالکیت ادبی؛ گفته‌ها و ناگفته‌ها» گرد‌همایی جامعی باشد. ‌مباحث مفیدی نیز طرح شد هرچند که معتقدم اگر موضوع پنل‌ها دقیق‌تر تقسیم‌بندی و همچنین مدیریت پنل و شرکت‌کنندگان متناسب با موضوع انتخاب می‌شدند، شاهد افزایش بهره‌وری بودیم.  

آموزگار درباره دیدگاه برخی از رسانه‌ها درباره چرایی لزوم برگزاری این همایش از سوی انجمن با توجه به برگزاری سالانه همایش‌های مرتبط از سوی دفتر حقوقی و امور مالکیت معنوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی  و نبود همت کافی برای الحاق ایران به کنوانسیون برن گفت: هر زمان موضوعی به نتیجه نمی‌رسد، نشان دهنده این است که تصمیم واحدی وجود ندارد.
 
وی ادامه داد: نظرات متفاوتی درباره کپی‌رایت وجود دارد و با برگزاری نشست‌هایی مانند «حق مالکیت ادبی؛ گفته‌ها و نا‌گفته‌ها» امکان طرح نظرات مختلف فراهم می‌شود و مورد سنجش قرار می‌گیرند.
 
کنوانسیون برن مقوله‌ای سیاسی است
رئیس اتحادیه ناشران و کتاب‌فروشان تهران بیان کرد: نباید تصور کرد که ایران معاهده برن را امضا نمی‌کند. همان‌طور که در همایش گفتم، الحاق ایران به کنوانسیون در مقایسه با تصویب لایحه حمایت از حقوق مالکیت مادی و معنوی آثار ادبی و هنری دور‌تر و رسیدن به این لایحه  محتمل‌تر‌است. بنابراین تاکید دارم همه تولید‌کنندگان آثار ادبی و هنری بکوشند تا این لایحه بعد از16 سال معطلی، به سرانجام برسد و وضعیت را بهبود ببخشد.
 
آموزگار ادامه داد: ماجرای پیوستن به کنوانسیون برن صرف‌نظر از تمایلات صنفی و اقتصادی بخش‌های مختلف، مقوله‌ای سیاسی است که به تصمیم‌گیری مقامات سیاسی مربوط می‌شود که چه مصلحتی را تشخیص دهند. اما لایحه حمایت از حقوق مالکیت مادی و معنوی آثار ادبی و هنری، قانون داخلی است و پس از تصویب امکان هر تغییری در آن وجود دارد اما کنوانسیون موضوع متفاوتی است چراکه اختیاری نداریم و نمی‌دانیم که چه بلایی به سر ما می‌آید.

باید برای پیوستن به برن تمرین کرد
وی بیان کرد: تصویب این لایحه و قدم گذاشتن برای اجرای آن تمرین مناسبی برای تولید‌کنندگان ادبی و هنری است تا شناخت بیشتری نسبت به کنوانسیون برن از‌ جمله تهدید‌ها و فرصت‌های احتمالی پیدا کنند. در وضعیت فعلی تصویب لایحه با اهمیت است. یکبار 15 سال پیش لایحه حمایت از حقوق مالکیت مادی و معنوی آثار ادبی و هنری را دیدم، پیشنهاد می‌‌کنم این لایحه در اختیار ناشران، نویسندگان، انجمن مترجمان، ویراستاران و انجمن موسیقی و همه تولید‌کنندگان آثار ادبی و هنری قرار دهند تا نظرات صنفی لحاظ و از این منظر نیز لایحه تکمیل شود.
 
این فعال حوزه نشر بیان کرد: قانون حمایت از مولفان، مصنفان، قانون ترجمه و رایانه، تدوین شده اما از ظرفیت این قوانین استفاده کامل نمی‌‌شود. بنابراین نباید تصور کرد به صِرف پیوستن به کنوانسیون برن مسائل و مشکلات نشر خود به خود حل و فصل شود، به نظر می‌رسد، هر نوع تصمیم قانون‌گذار از ضرورتی برخیزد. مباحثی نیز طرح شد، این سوال مطرح است که وقتی به کنوانسیون برن نپیوسته‌ایم، حضور در نمایشگا‌ه‌های خارجی از جمله نمایشگاه فرانکفورت چه ضرورتی دارد؟ باید توجه داشت که حضور در نمایشگاه‌های خارجی و عرضه و فروش رایت آثار ایرانی که در پیش گرفته شده، می‌تواند در رسیدن به ضرورت پیوستن و یا نپیوستن به کنوانسیون برن ما را یاری کند.

باید قواعد بازی را یاد بگیرم
به گفته وی، قاعدتا باید قواعد بازی در بازار نشر را بشناسیم، یاد بگیریم و عمل کنیم. رعایت حقوق مولف از قواعد این بازار است. درک ضرورت پیوستن به معاهده برن، کارکرد دیگری دارد، بدنه قابل‌توجهی منتظر تصویب قانونی هستند که آن‌را عملیاتی کنند. اما اگر قانون از بالا، بدون توجه به درخواست‌ها و مطالبات اهالی نشر به تصویب برسد، بی‌تردید تاثیر چندانی نخواهد داشت، بنابراین مهم، رویکرد رو به جلو است.
 
رئیس اتحادیه ناشران و کتاب‌فروشان درباره تاکید شرکت‌کنندگان همایش حق مالکیت ادبی؛ گفته‌ها و ناگتفه‌ها بر معیار‌های اخلاقی به‌عنوان معنای مهم‌ترین معنای رعایت حق مولف ادامه داد: ضرورت پیوستن ایران به معاهده برن در این همایش رعایت معیار‌های اخلاقی بیان شد در حالی‌که همه مساله اخلاق نیست، بلکه باید از منظر اقتصادی نیز به این موضوع توجه کرد و نکات مثبت و منفی پیوستن به معاهده برن را دید. به‌عبارت دیگر باید به معاهده برن به‌عنوان فرصت اقتصادی با توجه به سود و زیان نگاه و نتیجه‌‌گیری کرد.

ناشران پیشگام در خرید رایت در شرایط فعلی ملاحظات خود را دارند
آموزگار درباره تاثیر نوسانات نرخ ارز بر فعالیت ناشران پیشگام در برقراری ارتباط با نشران بین‌الملل بیان کرد: در همایش، به افزایش 30 درصدی کتاب‌‌‌‌های ترجمه اشاره شد. وضعیت فعلی دشواری‌های خود را خواهد داشت. ناشران پیشگام در شرایط فعلی قواعد بازار را می‌سنجند و ملاحظات خود را دارند.    
   
 به گفته وی، نباید فراموش کنیم که همه بخش‌های اقتصاد کشور درگیر تحریم‌ هستند و با توجه به مسائل اقتصادی، مسلما پرداخت حق رایت اولویت مردم  نیست.

رئیس اتحادیه ناشران و کتاب‌فروشان با اشاره به موضوعات طرح شده در همایش ادامه داد: برخی از ناشران آمریکایی در پاسخ به درخواست خرید رایت از سوی ناشر ایرانی، به دلیل اعمال تحریم عذر‌خواهی می‌کنند حتی به ناشر ایرانی می‌‌‌گویند کتاب را بدون پرداخت حق رایت منتشر کند البته همان‌طور که همکار ما در همایش اعلام کرد، به ناشر آمریکایی وعده داده است پرداخت رایت به آینده موکول شود.