شنبه ۲۶ خرداد ۱۳۹۷ - ۱۰:۴۰
حوزه نقد به هر شکلی که می‌تواند فعال‌تر شود/باور کنیم که نویسندگی کار سختی است

مظاهر شهامت می‌گوید: در تولید آثار جدید نمی‌توانیم به تولید کنندگان آثار بگوییم که این کار را انجام نده، ننویس یا موانع خاصی برای آن‌ها ایجاد کنیم. اینجاست که اهمیت نقد مشخص می‌شود، چون نقد با ابزارها و توانایی‌های خودش، این‌ آثار را تفکیک و معرفی می‌کند. بنابراین راهکار باید این باشد که حوزه نقد به هر شکلی که می‌تواند، فعال‌تر بشود و این آثار را تمیز کند. نقد وظیفه رسانه‌ها است که رسالت و تعهد دارند این آثار را تفکیک ‌شده به مردم معرفی کنند. در آن صورت است که برای مخاطب روشن می‌شود که طرف کدام آثار برود.

مظاهر شهامت شاعر و منتقد ادبی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره استقبال از شعر و داستان در مقایسه با یکدیگر گفت: در حال حاضر حجم شعر زیاد است و حتی اگر به لحاظ کیفی هم حساب نکنیم، به لحاظ کمی چون عنوان آن زیاد است،حتما فروش زیادی خواهد داشت.  با این حال استقبال از داستان هم بسیار خوب است. یعنی با وجود اینکه در شرایط فعلی تنوع داستانی نسبت به شعر بسیار کم است و عناوین کمتری از داستان و به خصوص در حوزه رمان چاپ شده، استقبال خوبی از آن صورت گرفته است.

شهامت درباره نسل جدید نویسندگان و شاعران در مقایسه با نسل پیشین بیان کرد: به صورت عمومی نویسنده و شاعر تازه‌کار بسیار زیاد شده که بخشی از  آن به این دلیل است که ما با فوجی از نسل جوان روبه‌رو شده‌ایم و جوان‌های آن نقطه افزایش جمعیتی که در دهه 60 داشتیم، یکدفعه در دهه 80 یا 90 تحویل اجتماع داده شد و درواقع نسل جوان ما به لحاظ کمی زیاد شد.

وی افزود: در شرایط سالم اجتماعی، باید از اینکه از شعر، داستان و جنبه‌های دیگر هنر استقبال بالایی صورت گیرد، خوشحال شویم و از آن استقبال کنیم، ولی احساس من این است که این شرایط خیلی سالم نیست. ما بحران‌ها و کمبود‌های مختلف اجتماعی داریم که دست به دست هم داده و نسل جوان را به صورت کانالیزه و بدون اینکه تئوریزه شده باشد، به جهتی از کار یا مشغولیت سوق می‌دهد که همه این‌ها مربوط به استعداد و خلاقیت و حتی علاقه شخصی آن‌ها نیست و جوزدگی و بحران‌های فکری که به صورت منفی کار می‌کنند هم حاکم است. اگر ما بتوانیم این‌ها را پالایش کنیم یا جامعه وظیفه پالایشگری خود را انجام دهد و همچنین استقبالی هم باز ادامه داشته باشد، می‌توان گفت وضعیت خیلی خوب است، اما متاسفانه عوامل زیادی خارج از ادبیات، خلاقیت و استعداد جوانان باعث این کار شده است و طبیعی است که موجب آشفتگی می‌شود.
 
شاعر مجموعه شعر «جمهوری برزخ» درباره کیفیت آثار جدید در مقایسه با آثار گذشته گفت: قبلا آثار با کیفیت خوب و ضایعات کمتر بود. در حال حاضر هم آن کیفیت خوب وجود دارد. یعنی آن‌هایی که به صورت جدی کار ادبیات می‌کنند، باز هم آثار با کیفیت بالا به وجود می‌آورند، منتها مواردی که به آن‌ها الصاق شده و پیوسته و دلایل دیگر اجتماعی،باعث شده که آثار آن‌ها از کیفیت کمتری برخوردار باشد و این می‌تواند گمراه کننده شود. با این وجود، به هر دلیلی هم که باشد، نمی‌توانیم به تولید کننده یا نویسنده اثر بگوییم که این کار را انجام نده، ننویس یا موانع خاصی برای آن‌ها ایجاد کنیم.
 
وی افزود: اینجا است که اهمیت نقد مشخص می‌شود، چون نقد با ابزارها و توانایی‌های خود، این‌ آثار را تفکیک و معرفی می‌کند. بنابراین به عقیده من راهکار باید این باشد که حوزه نقد به هر شکلی که می‌تواند، فعال‌تر بشود و این آثار را تمیز کند. به علاوه رسالت تریبون‌هایی که این آثار را معرفی ‌می‌کنند و اینکه قرار است کدام آثار را به استناد کدام نقد‌ها معرفی کنند، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. ممکن است ناشر به خاطر شرایط کاری، یا ارشاد با رعایت یک سری موارد اجازه چاپ را بدهند و این آثار وارد جامعه می‌شود، ولی نقد وظیفه رسانه‌ها است که رسالت و تعهد دارند که این آثار را تفکیک ‌شده به مردم معرفی کنند. در آن صورت است که برای مخاطب روشن می‌شود که طرف کدام آثار برود.
 
شهامت به عنوان توصیه به افراد جوان و افرادی که تازه به حوزه نویسندگی و شعر قدم گذاشته‌اند، عنوان کرد: باید فرض را بر این بگذاریم که کار شاعری، داستان‌نویسی و نقد، کار آسانی نیست. باور کنیم که نویسندگی کار سختی است و برای اینکه بتوانیم این کار سخت را انجام دهیم، باید دنبال ابزار مناسب و کسب آمادگی برای شروع آن باشیم، نسبت به آن کار مهارت کسب کنیم و مطالعه لازم و مناسب با آن حوزه را داشته باشیم. بنابراین توصیه من برای دوستانی که وارد این حوزه می‌شوند این است که با فرض اینکه این کار یک کار سخت است با آن برخورد کنند. مطالعه و تمرین داشته باشند، حتما با دیگرانی که در این حوزه تجربه و مهارت دارند در ارتبات باشند، تجربه آن‌ها را بشناسند، از آن‌ها استفاده کنند و برای انتشار آثارشان عجله نکنند.
 
وی در پایان از انتشار کتاب جدید خود در آینده نزدیک خبر داد و گفت: من چهار عنوان مجموعه شعر با عناوین «نخستین اشعار»، «از کنج چندم دایره»، «جمهوری برزخ» و «دری به دایره‌های گچ»، یک مجموعه داستان با عنوان « از مه و ماهستان فقط خواب‌های من» و سه رمان با عناوین «...آدمیان که در»، «ویرگول‌های آبی زمین» و «گردباد در مربع شکسته» در کارنامه حرفه‌ای خود دارم. همچنین یک مجموعه داستان هم با عنوان «اصلا هم ناگهان نبود» در دست چاپ دارم که به زودی توسط انتشارات سیب سرخ منتشر می‌شود.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها