گزارشی از استقبال کتابهای تاریخی در نمایشگاه سیویکم
قصد برخی از ناشران تاریخی انتشار کتابهای ماندگار است
شواهد حاکی از آن است کتابهای حوزه علوم انسانی، شاید نه در حد رمانهای عامه پسند، اما در حوزه تخصصی با مخاطبان خاص خودش در نمایشگاه کتاب با اقبال مواجه بوده است. در این گزارش به وضعیت استقبال از کتابهای تاریخ در غرفههای ناشرانی نظیر ماهی، اختران، کلاغ و نی پرداختهایم.
استقبال از «صلحی که همهی صلحها رابر باد داد»
بهمن دارالشفایی، مترجم و مسئول غرفه نشر ماهی و از ویراستاران این نشر، درباره شیوه کار این ناشر در حوزه علوم انسانی گفت: انتشارات ماهی در حوزه علوم انسانی روی کتابها وقت میگذارد. هم برای ویرایش و هم برای صفحهآرایی و چاپ و مهمترین تفاوتش در ویرایشی است که روی کتابها انجام میدهد. کتابهای تاریخ و علوم انسانی ما را کسانی ترجمه میکنند که در رشته زبانهای باستانی دکتری دارند یا دارای کارشناسی ارشد تاریخ هستند. از آن جمله میتوان به مهدی نوری اشاره کرد که سرویراستار نشر ماهی است و کار بیشتر کتابها را هم او انجام میدهد. دکتر اسماعیلپور، دکتر قائممقامی که استاد دانشگاه تهران هستند در طول اینسالها با نشر ماهی همکاری کردهاند.
شاید این بزرگترین تفاوت نشر ماهی، با نشرهای دیگر است. کار ما کندتر است و انتشار کتاب کمی طول میکشد. ما در رقابت انتشار کتاب شرکت نمیکنیم زیرا قصد ما این است که کتابهای ماندگاری منتشر کنیم. به ارجاعهای تاریخی، زمانها و ثبت اسامی و... توجه میکنیم. به عنوان مثال؛ اگر کتاب به وقایع بالکان بپردازد، همکاران ما کسانی را که در زبانهای حوزه بالکان تخصص دارند، پیدا میکنند و اسامی و موارد دیگر را از آنها میپرسند. گاهی حتی نویسنده، ارجاعات تاریخی را در پانوشت اشتباه نوشته است، ولی ویراستاران ما به دقت، سعی میکنند که اشتباهها را اصلاح کنند و ارجاع درست بدهند.
این مترجم در ادامه افزود: حوزه تاریخ، مخاطب خاص خودش را دارد ولی ما برای کتابهایمان انتظار فروش فوری نداریم. یعنی فروش کتابهای ما در مدت زمان طولانی اتفاق میافتد. چون کتاب را جوری تولید میکنیم که عمرش کم نباشد و به آن یک بار مصرف نگوییم. اما کتابی هم نباشد که بعد از دو، سه سال از رده خارج شود. اغلب کتابهای ما ماندگارند، برای اینکه روی آنها کار شده است. بعضی کتابها هستند که بعد از 10 سال، تازه دیده میشوند. اما با این حال، برخی از کتابها هم مورد توجه قرار میگیرند. به عنوان مثال؛ ما یک سال و نیم پیش کتابی چاپ کردیم با نام «صلحی که همهی صلحها را بر باد داد». این کتابی است که خیلی از شخصیتهای سیاسی هم این کتاب را توصیه کرده بودند. این کتاب، پرفروشترین کتاب ما در نمایشگاه بود.
وی افزود: «صلحی که همهی صلحها را بر باد داد» نوشته دیوید فرامکین و ترجمه حسن افشار است. کتاب درباره مذاکراتی است که بعد از جنگ جهانی اول، بین انگلیس، فرانسه و کشورهای دیگر، برای تقسیم عثمانی انجام میشود. مذاکراتی که در نهایت منجر به فروپاشی عثمانی و تشکیل کشورهای سوریه، عراق، اردن، عربستان میشود. تمام کشورهای منطقه، از دل آن مذاکرات بیرون میآیند. با این که وقایع کتاب در حدود صد سال پیش میگذرد، اما خواندنش به فهم درگیریهای روز منطقه هم خیلی کمک میکند. از این کتاب خیلی استقبال شد، با وجود اینکه ششصد، هفتصد صفحه حجم دارد و به نسبت، ارزان هم نبود، اما اکنون چاپ سومش هم رو به اتمام است.
دارالشفایی گفت: کتاب «توپهای ماه اوت» نوشته باربارا تاکمن که محمد قائد این کتاب را ترجمه کرد، چاپ اولش خیلی زود تمام شد و بنا بر دلایلی، مدتی هم در بازار موجود نبود، اما زمستان سال پیش، چاپ دوم این کتاب منتشر شد و در نمایشگاه این چاپ هم تمام شد. این کتاب، دومین کتاب پرفروش ما در نمایشگاه بود. اوت ماهی است که جنگ جهانی اول در آن شروع شد و «توپهای ماه اوت» روایت شروع جنگ جهانی اول است. یکی، دو ماه اول جنگ جهانی را روز به روز و ساعت به ساعت توضیح داده است و این که چه اتفاقی افتاد که جنگ جهانی شروع شد و در عین حال که یک روایت مستند و تاریخی است، بسیار جذاب است.
مسئول غرفه ماهی ادامه داد: ما سال گذشته، دو کتاب مهم هم در حوزه تاریخ ایران داشتیم؛ یکی کتاب «کودتاهای تاریخ ایران» که تالیف سهراب یزدانی است. یزدانی در این کتاب، چهار- پنج کودتای یک قرن اخیر ایران را بررسی کرده و ویژگیهای هر کودتا را بررسی کردهاند و گفتهاند که به چه دلیلی فلان واقعه کودتا محسوب میشود. کودتای سوم اسفند و 28 مرداد که مشهور هستند و کودتای محمدعلیشاه. دو اتفاق دیگر در دوره مشروطه را هم یزدانی به عنوان کودتا معرفی و بررسی کرده است.
وی افزود: کتاب دیگر «در زمانه پنج شاه» نام دارد که خاطرات حسن ارفع است که با ترجمه مانی صالحی علامه منتشر شده است. این کتاب، سومین کتاب پرفروش ما در نمایشگاه بود. حسن ارفع، پسر پرنس ارفع هست که اولین نماینده ایران در جامعه ملل بود و از بلندپایهترین دیپلماتهای دوره قاجار و خیلی دوست داشت که پسرش هم دیپلمات باشد. اما حسن ارفع خیلی علاقهمند بود که نظامی شود. پدرش مدتی با او قهر بود. اما او نظامی شد و تا بالاترین درجات نظام هم رفت و به ریاست ستاد مشترک ارتش هم رسید که بالاترین درجه نظامی در ایران در دهه 30 بود. البته اختلافاتی هم با حاجعلی رزمآرا داشت.
دارالشفایی تاکید کرد: این کتاب در سال 1341 به انگلیسی نوشته شده است. در آن زمان ارفع در ایران زندگی نمیکرد. این کتاب، روایت دست اولی از مسائل نظامی ایران است از دوره احمدشاه و اواخر دوره مشروطه تا بعد کودتای 28 مرداد در دوره پهلوی. این آدم عاشق رضا شاه است. در آن دوره هم محمدرضا هنوز شاه بوده و از او هم خیلی حمایت میکند. به طور رسمی کودتاچی است. در کودتای 28 مرداد هم فعال بوده و از کسانی بوده که به شعبان بیمخ هم پول میداده و... ولی با وجود تمام این ویژگیهای شخصیتی، روایتش خیلی دست اول است. به دلیل اینکه در دل بسیاری از ماجراها بوده است. مثلا در سفر رضاشاه به ترکیه در زمان آتاتورک، همراه رضاشاه بوده است.
برای اینکه در استانبول درس نظام خوانده بود. و به همین خاطر در کتابهای تاریخی آن دوره، بسیار به این کتاب، استناد شده است. ولی ترجمه خوبی از آن موجود نبود. یک ترجمه در اوایل انقلاب منتشر شده بود که همان یک چاپ هم بود و دیگر در بازار موجود نبود و مانی صالحی علامه زحمت ترجمه دوباره آن را کشید. این کتاب هم خیلی ویراستاری سنگینی داشت. هم روی متن فارسی خیلی کار شد که الان به لحاظ جذابیت، مثل یک رمان شده است و هم روی ارجاعات تاریخی و زمانها و اسامی کار شده است. چون این آدم نظامی بود و مدام در کوه و کمر بود و اسم دهات ایران را به انگلیسی نوشته بود و همکاران ما برای اینکه اسم روستاها را پیدا کنند، مصیبتی کشیدند. چون نام برخی از این روستاها هم در این هشتاد، نود ساله تغییر کرده بود و پیدا کردن نامهای درست، واقعا هنر ویراستارها بود.
«جامعهشناسی خودمانی» در صدر اختران
محمود قهاری، مسئول غرفه انتشارات اختران، کتاب «جامعهشناسی خودمانی» نوشته حسن نراقی را به عنوان پراقبالترین کتاب این ناشر در نمایشگاه معرفی کرد.
او با اشاره به اینکه این کتاب چاپ متعددی داشته و جزء کتابهایی است که در این اوضاع نشر که شمارگان کتاب پایین آمده، همچنان در پنج هزار نسخه منتشر میشود و از آن استقبال هم میشود.
کتاب بعدی، «ارتباط بدون خشونت» است. نوشته مارشال روزنبرگ که با ترجمه کامران رحیمنیا منتشر شده است.
قهاری سومین کتاب پرفروش اختران را، «ذهن فریبکار»، راهنمای عملی برای مهارت تفکر نقاد، معرفی کرد. این کتاب با ترجمه اکبر سلطانی و مریم آقا زاده منتشر شده است.
سپس کتاب «وابسته یک دم و چند حکایت رواندرمانی دیگر»، نوشته اروین یالوم با ترجمه پیام یزدانی قرار دارد که چاپ سومش در نمایشگاه منتشر شد.
دفتر هشتم از مجموعه «پشت پرده مخملین» این ناشر با نام «دموکراسی در محیط کار؛ درمانی برای عارضه سرمایهداری»، نوشته ریچارد ولف، ترجمه مهرداد شهابی و امیر محمد نبوی از دیگر کتابهای اختران است که در نمایشگاه سی و یکم کتاب، مورد اقبال قرار گرفته است. بعد از اینها، کتاب «دولت در ایران، نقدی بر نظریه شیوههای تولید آسیایی» قرار دارد.
«آدم ما در قاهره» در صدر پرفروشهای کلاغ
مرتضی فتحی، مدیر اجرایی نشر کلاغ، در گفتوگو با ایبنا، پرفروشترین کتاب این نشر را «آدم ما در قاهره» معرفی کرد. این کتاب یادداشتهای قاسم غنی، سفیر ایران در قاهره است که برای پس گرفتن جواهرات سلطنتی و فیصله دادن به ماجرای تلاق فوزیه به مصر رفته بود. این کتاب با ویرایش و مقدمه مفصل محمد قائد منتشر شده که چاپ دوم آن در نمایشگاه کتاب ارائه شئه که مورد استقبال هم قرار گرفته است.
از دیگر کتابهایی که از تازههای این نشر به شمار میرود و البته از آن استقبال هم شده؛ «سفرنامه مبارکه شاهنشاهی- روزنامه نخستین سفر مظفرالدین شاه به فرنگ-» است که به اهتمام آیدین فرنگی و عباس قلی صادقی منتشر شده است. فتحی کتاب «دولت اسلامی، خلافت دیجیتالی» نوشته عبدالباری عطوانی را با ترجمه محمدرضا الفت، از تازههای این نشر معرفی کرد.
از دیگر کتابهایی که نشر کلاغ با همکاری بازتابنگار منتشر کرده، «خاطرات دکتر محمدعلی مجتهدی»، رییس دبیرستان البرز و بنیادگذار دانشگاه صنعتی شریف است که به کوشش دکتر حبیب لاجوردی منتشر شده است. و دیگری یادنامه «ناصر وثوقی»، سردبیر مجله اندیشه و هنر است که به کوشش کامیار عابدی و با همکاری بازتابنگار منتشر شده است.
«ایران جامعه کوتاهمدت» از پر مخاطبان نی
اما در نشر نی، کتاب «ایران جامعه کوتاه مدت» در صدر پرفروشهای علوم انسانی بوده است. چهار مقالهای که در این کتاب هست، به نوعی مشکلات تاریخی توسعه اقتصادی و سیاسی ایران را بررسی میکند. «خرد کشی» از دیگر کتابهای این نشر است که با اقبال مخاطبان مواجه شده است.
«خاطرات و تاملات در زندان شاه» نوشته محمد محمدی (گرگانی) از تازههای کتاب نشر نی است که در نمایشگاه هم پرفروش بوده است. کتاب «نبرد قدرت در ایران/ چرا و چگونه روحانیت برنده شد؟» نوشته محمد سمیعی هم از تازهها و پرفروشهای نشر نی در حوزه علوم انسانی است.
نظر شما