عبدالرحمن حسنیفر، مؤلف کتاب «تاریخ سیاسی چیست» در مراسم رونمایی از این کتاب گفت: متاسفانه شناخت مناسبی از تاریخ ایران وجود ندارد و تا این شناخت بهوجود نیاید وضع کنونی کشور نیز شناخته نخواهد شد و به دنبال آن مشکلات و پیچیدگیهای کشور برطرف نمیشود. بنابراین نیازمندیم در حوزه تاریخ تحقیقات و پژوهشهای جدی صورت گیرد.
حسنیفر، مولف کتاب «تاریخ سیاسی چیست؟» در این مراسم گفت: بین کسانی که میدانند و کسانی که نمیدانند تفاوت است و آنچه که در این میان میتواند راهبر و راهگشای یک جامعه باشد بحث علم و دانایی است. در این موضوع تردیدی وجود ندارد که آنچه امروزه میتواند یک جامعه را پیش ببرد و مشکلاتش را حل و پیچیدگیهایش را برطرف کند علم و دانش است. اما اینکه چگونه میشود مصداق دانایی و علم نافع را تشخیص داد جای بحث و گفتوگو وجود دارد.
من در تحقیقات خود سه مقوله را دنبال میکنم. مقوله نخست میراث ایرانی و داشتههای ایرانیان از ابتدا تا امروز است. البته میراث جنبه انفعالی دارد و باید ویژگی فعال به آن بدهیم. راه آن نیز شخصیت دادن به میراث است که مجرایش از طریق علم است. ما نمیتوانیم تنها به مشاهیر بزرگمان همچون فردوسی، مولانا و... اتکا کنیم. این یک میراث تاریخی است اما این میراث زمانی میتواند به سخن دربیاید که شخصیت پیدا کند.
وی افزود: مقوله دوم این است که در دوران جدید در مواجه با پدیده مدرنتیه قرار گرفتیم و با چالشهایی روبهرو شدیم. مقوله بعدی نیز این است که برای عبور از این چالشها نیازمند بحث متدولوژی یا روششناسی هستیم. در تعامل این سه حوزه میتوانیم تحقیقاتی کاربردی درباره جامعه اسلامی داشته باشیم.
ایرانیان باید ابتدا از تمدن غرب عبور کنند
حسنیفر با اشاره به «کتابشناسی تمدن اسلامی» اظهار کرد: در این کتاب سراغ تمام کتابهای علمی در دوره اسلامی رفتم و آنها را احصا کردم. در طول تاریخ تمدنهای زیادی آمده و رفته است. آنچه که از تجربه تاریخی میتوان احراز کرد، این است که تمدنها وقوف ندارند. اینکه تمدنی تمام میشود امری عادی است. ما ایرانیها ادعای تمدنی داریم طبعا برای اینکه یک تمدن شکل گیرد، باید از تمدن مستقر و موجود عبور کند. این عبور کردن به معنای رد کردن نیست بلکه به معنای شناختن، فهمیدن و تعالی بخشیدن است. ایرانیان باید ابتدا از تمدن غرب عبور و سپس تمدن نوین ایرانی اسلامی را شکل دهند. ما باید از یک طرف داشتهها و میراثمان را مورد شناسایی قرار دهیم و از طرف دیگر نگاهمان به داشتههایی باشد که به واسطه تمدن غرب به وجود آمده است.
این پژوهشگر با بیان اینکه داشتن روش مناسب برای مورد شناسایی قرار دادن میراث ایرانی از ضرورت بسیاری برخوردار است، عنوان کرد: کتب تاریخی ایرانی، عمدتا تاریخ منفی و قتل و غارت است به یک معنا تاریخ ایجابی و مثبت ایران را به تصویر نکشیده است. براین اساس تئوری وجود دارد که تاریخ سیاسی ایران را تاریخی منفی و سلبی درنظر میگیرد. اما من معتقدم تاریخ 3 هزار ساله ایرانیان نکات مثبت بسیاری دارد که شناسایی نشده است.
وی درباره روش تحقیق کتاب «تاریخ سیاسی چیست؟» گفت: در این کتاب یک بحث روشی، مفهومی و مصداقی را دنبال کردم و با شناختی که از تئوریهای این حوزه داشتم به بررسی تاریخ سیاسی پرداختم. معتقدم تا روششناسی را نیاموخته باشیم، نمیتوانیم تاریخ را به سخن درآوریم. در این کتاب ضمن معرفی تعاریف مختلف تاریخ سیاسی تحولاتی که میتواند در تاریخ سیاسی ایران به کار رود را بررسی کردم و در اینخصوص از نظریهها و مفاهیم بهره بردم.
حسنیفر افزود: در بخش بعدی نیز به دنبال تاریخ ایران رفتم و بهعنوان مثال بررسی کردم چگونه میشود درباره جایگاه مردم در تاریخ معاصر ایران از منظر سیاسی ورود پیدا کرد. ما شناخت مناسبی از تاریخ ایران نداریم. تا تاریخ شناخته نشود وضع کنونی نیز شناخته نخواهد شد. آنچه که معلوم است این است که شناخت ناقصی از جامعه ایرانی در عرصه بینالملل وجود دارد این نقص هم به محققان و هم به سازمانها و نهادهای مسئول برمیگردد.
انتشار بیش از 500 عنوان کتاب به زبانهای مختلف دنیا
پاکروان نیز در این مراسم گفت: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به واسطه یکی از اهداف بلند و ارزشمند خود که چاپ و معرفی کتاب در حوزه علوم انسانی و معارف اسلامی است با بزرگترین پژوهشگاه کشور یعنی پژوهشگاه علوم انسانی موافقتنامهای را به امضا رسانده است. که یکی از برنامههای آن در زمینه تالیف کتاب است.
وی با اشاره به «طرح تاپ» سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی اظهار کرد: این طرح در زمینه ترجمه کتابهای فارسی به زبانهای مختلف فعالیت میکند. در این طرح بیش از 500 کتاب به زبانهای مختلف دنیا منتشر شده که 16 جلد از آنها به عنوان کتاب سال جمهوری اسلامی ایران انتخاب شده است. امیدوارم بتوانیم کتابهای ارزشمند دیگری را نیز به زبانهای مختلف ترجمه و دراختیار مخاطبان خود قرار دهیم.
سیویکمین دوره نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران تا 22 اردیبهشت در مصلای بزرگ امام برپاست.
نظر شما