به‌گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نشست رونمایی و معرفی مجموعه آثار چاپ جدید فرهاد حسن‌زاده با حضور محسن هجری و فرهاد حسن‌زاده سه‌شنبه (18 اردیبهشت) در غرفه انتشارات سوره مهر در سی و یکمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد.
 
محسن هجری در این نشست به ویژگی‌های فرهاد حسن‌زاده اشاره کرد و گفت: ویژگی فرهاد حسن‌زاده توجه به نیازهای مخاطب است. ما نویسندگان زیادی داریم که دغدغه‌های‌شان را به زیباترین شکل هم به لحاظ ادبی و ساختاری بیان می‌کنند و کتا‌ب‌های کم نقصی دارند اما در کتاب‌های‌شان نیازهای مخاطب در اولویت نیست و دغدغه‌های خاص خود را دنبال می‌کنند.
 
​وی افزود: اما از ابتدا این ویژگی مخاطب‌محوری در آثار فرهاد وجود داشت است، یعنی نشان و ویژگی‌های مخاطب دهه 70، 80، 90 در آثارش موج می‌زند. مثلا وقتی کتاب «کلاغ کامپیوتر» از او منتشر شد تازه دانش کامپیوتری در ایران باب شده بود و خیلی‌ها هنوز با این دانش آشنا نشده بودند. این اثر و آثار دیگر فرهاد نشان می‌دهد که مخاطبان در اولویت هستند.

حسن‌زاده در آثارش نوستالژی‌اش را دنبال می‌کند
به گفته هجری، مخاطب در ادبیات کودک به نوعی به نویسنده می‌گوید چگونه بنویسد و فرهاد حسن‌زاده از همان ابتدا که وارد ادبیات کودک و نوجوان شد به واقع به این قاعده عمل کرده است. نکته دیگری که در آثار فرهاد حسن‌زاده قابل توجه است تاثیری است که حسن‌زاده از بوم زیست و فرهنگ بومی‌اش می‌گیرد. او متولد آبادان و جنوب است و ویژگی این جغرافیا با تمامی جوانبش در آثارش موج می‌زند.
 
این نویسنده و منتقد ادبی گفت: بر این اساس می‌توانیم چند تعبیر داشته باشیم. نخست اینکه حسن‌زاده به نوعی نوستالژی‌اش را در آثارش دنبال می‌کند و خاطرات دوران کودک و نوجوانی‌اش را در آبادان و خوزستان مرور می‌کند. نکته دیگر اینکه اساسا یک نویسنده بدون بستر اجتماعی و فرهنگی قابل تعریف نیست و با جغرافیا، مردم، زمان و مکانی که در آن زندگی می‌کند، پیوند خورده است. حسن‌زاده به نوعی ارتباطش با آن بوم‌زیست و جغرافیا را در آثارش به مخاطب نشان می‌دهد. با نگاهی به آثار حسن‌زاده به جنگی که به نوعی جغرافیای بوم‌زیستش را درگیر کرد و این نگاه در اولین آثار حسن‌زاده می‌بییند و در آخرین رمان حسن‌زاده به نام «هستی» باز این ارتباط نویسنده با جغرافیا و فرهنگ بومی دیده می‌شود.
 
آثار حسن‌زاده قابلیت تبدیل‌شدن به زبان جهانی را دارد
هجری افزود: این دو نکته یعنی بحث مخاطب‌محوری و تاثیرپذیری از جغرافیا و بوم‌زیست نشان می‌دهد که فرهاد حسن‌زاده در طول بیش از 2 دهه باری به هرجهت قلم نزده است. و خط فکری مشخصی را دنبال کرده و در عین حال آن را بارور کرده است. توجه به کرامت انسانی، نقد و نفی تبعیض جنسیتی، نفی و نقد تبعیض ملیتی و قومی و همین‌طور نگاه به افق‌ها‌ی ملی ایران و نگاه به شرایط خاص فرهنگی ایران در آثار فرهاد حسن‌زاده موج می‌زند.
 
به گفته این نویسنده، نوعی نگاهی ایدئولوژی در آثار حسن‌زاده موج می‌زند و بایدها و نبایدهایی که فرهاد حسن‌زاده در آثارش دنبال می‌کند و باید و نبایدهایی که با هویت انسانی گره خورده در آثار او دیده می‌شود. وقتی مخاطب به سراغ آثار حسن‌زاده می‌رود گوشه‌هایی از دغدغه‌ها، مصائب و رنج‌هایش را در آثار حسن‌زاده می‌بیند و با آثار او می‌خندد و می‌گرید. این ویژگی‌هاست که فرهاد حسن‌زاده را شایسته قرارگرفتن در زمره برجسته‌ترین نویسندگان کودک و نوجوان ایران، خاورمیانه و جهان قرار می‌دهد. اینکه فرهاد حسن‌زاده نامزد دریافت جایزه اندرسن شد نشان می‌دهد که آثار او قابلیت تبدیل‌شدن به یک زبان جهانی را دارد.

نویسندگان به احترام و حمایت نیاز دارند 
فرهاد حسن‌زاده در این نشست به امتیازاتی که نامزدی جایزه اندرسون برایش داشته، اشاره کرد و گفت: تا به‌حال سه امتیاز از جایزه هانس کریستین اندرسون و آستیرید لیندگرن نصیب من شده است؛ یکی توجه سوپر مارکتی محله‌مان است که از وقتی فهمیده است من نامزد جایزه اندرسون شده‌ام شیر و ماست تاریخ‌گذشته به من نمی‌دهد، نکته بعدی دو آژانس ادبی از کشورهای دیگر است که خواهان ترجمه تعدادی از آثار به زبان‌های دیگر شدند و سومی چاپ تعدادی از کتاب‌هایم از سوی انتشارات سوره مهر است. که فکر می‌کنم تحت تاثیر این جریان اتفاق افتاده است.
 
این نویسنده در ادامه بیان کرد: نویسندگان ما همیشه نیاز به احترام دارند و اینکه کارها و آثارشان دیده شود. یکی از خاطرات خوب من در سال‌های گذشته این بوده که مدیر تولید انتشارات سوره مهر از دفترش با من تماس گرفت و به محل کار من آمد و در زمینه بازنشر آثارم با هم صحبت کردیم. و من استقبال کردم چون کتاب‌هایی که در آنجا داشتم قالب‌های مختلفی داشتند. مانند «ماشو در مه» که با وقایع انقلاب رقم خورده است. «نمکی و مار عینکی» که یک افسانه است، افسانه‌ای که امروز نوشته شده ولی زمانش در گذشته بوده است، «کلاغ کامپیوتر» که داستان کارآگاهی امروزی با یک فانتزی رقیق شده است و «بزرگ‌ترین خط‌کش دنیا» که یک مجموعه داستان کوتاه است.
 
نامزد جایزه هانس کریستین اندرسون ادامه داد: جالب اینکه طی این سا‌ل‌ها بعضی از آنها فقط دوبار تجدید چاپ شد. و کتاب «بزرگترین خط‌کش دنیا» نیز کلا از گردونه انتشار خارج شده بود و بعد از چاپ اول آن که در سال 76 بود دیگر منتشر نشد. در حالی که داستان آن در گونه ادبی نوشته شده است که به نظر من نوجوان‌ها به آن نیاز دارند. ممکن است به اندازه رمان خواهان نداشته باشد اما قالب داستان کوتاه خواننده خاص خودش را دارد و حیف است که این کار منتشر نشود. به همین دلیل سه داستان این کتاب را ویرایش جدید کردم و 4 داستان دیگر نیز به آن اضافه کردم و در قالب کتاب جدیدی منتشر شد.
 
این نویسنده در ادامه بیان کرد: اینکه در کشور نگاه کلی وجود داشته باشد و ناشران بتوانند بضاعت نویسندگان را بسنجند و براساس آن بضاعت به ترجمه و انتشار آثارشان همت گمارند در شناساندن ادبیات ما و مطرح شدن آن در خارج از کشور بسیار موثر خواهد بود.
 
خالق «هستی» درباره شروع کارش توضیح داد: شروع کار من با انتشارات حوزه هنری بود و اولین رمانم با عنوان «ماشو در مه» از سوی حوزه هنری منتشر شد و توانست جایزه‌های مختلفی مانند جایزه کتاب سال را دریافت کند. و براساس آن نیز یک سریال ساخته شد و فیلم کوتاهی هم براساس یکی از داستان‌های «بزرگترین خط‌کش دنیا» ساخته شد. در آن زمان حوزه هنری جایی بود که شروع خوبی برای نویسندگان جوان محسوب می‌شد. برای من هم در آن زمان که تازه شروع به نوشتن کرده بودم جای بسیار خوبی بود و همیشه به خوبی از آن یاد می‌کنم.
 
حسن‌زاده در ادامه به نویسندگان جوان اشاره کرد و گفت: نویسندگان جوان چون از دوران نوجوانی و کودکی هنوز زیاد فاصله نگرفته‌اند به خوبی می‌توانند در آثارشان به آن زمان بپردازند و نسبت به ما که مدتی است از آن دوران فاصله گرفته‌ایم یک مزیت محسوب می‌شود.
 
وی افزود: یکی از مولفه‌هایی که در رمان نوجوان باید مورد توجه قرار گیرد جذابیت اثر است که معمولا باید مورد توجه قرار گیرد. نسل امروز نسلی است که خیلی کتابخوان نیست و اگر هم بخواند گزیده‌خوان است. اما بسیاری از آثار نویسندگان جوان با پند و اندرز و نصیحت توام است و اینکه حتما باید از اثر چیزی را یاد بگیرند. به نظر من نویسندگان جوان باید این ایده را کنار بگذارند. نویسنده نباید تلاش کند چیزی را یاد بدهد چیزی که در پس ذهن نویسنده است باید در اثرش جاری و ساری باشد. و مخاطب بعد از اینکه از خواندن آن لذت برد، آن حس به سراغش بیاید و تاثیرش را روی مخاطب بگذارد.
 
حسن‌زاده در ادامه بیان کرد: نکته بعدی زبان اثر است که وقتی برای نوجوانان نوشته می‌شود باید زبانی روان و لطیف داشته باشد و دچار دست‌انداز و چالش نباشند. گاهی اوقات تکنیک هم می‌تواند کمک کند تا اثر بیشتر در ذهن مخاطب اثر کند. همچنین نقد اثر هم از اهمیت خاصی برخوردار است توجه به نقد در جوان‌ها کمتر است. و نویسندگان جوان تحمل شنیدن انتقاد را ندارند.
 
سی‌ویکمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران تا 22 اردیبهشت در مصلای بزرگ امام برپاست.