به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نشست خبری «ساماندهی انجمن‌های ادبی» صبح امروز چهارشنبه (29 فروردین‌ماه) با حضور مهدی قزلی، مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان و اصحاب رسانه در ساختمان بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان برگزار شد.
 
مهدی قزلی در ابتدای این نشست گفت: هرچند در سال‌های گذشته وظیفه پیگیری انجمن‌های ادبی با بنیاد شعر و ادبیات داستانی بوده است اما این پیگیری در سال جدید شکلی نو به خود می‌گیرد و با ابلاغ آئین‌نامه جدید توسط وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برای نخستین بار قرار است که انجمن‌های ادبی در کشور ساماندهی شوند.
 
وی ادامه داد: در گذشته این کار برای سایر انجمن‌هایی مثل انجمن‌های هنری انجام شده اما چنین اتفاقی برای انجمن‌های ادبی رخ نداده بود. از طرفی سال‌هاست که انجمن‌های ادبی مشغول فعالیت هستند و برخی در قالب نشر، برخی در قالب اِن.جی.اُ ها و برخی در قالب گروه‌های دورهمی به فعالیت می‌پرداختند و هرکدام مجوز را از یک نهاد یا سازمان دریافت می‌کردند.
 
مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان در توضیح دلایل این کار گفت: ما قرار است که در این طرح و بر اساس این آئین‌نامه انجمن‌های ادبی را ساماندهی و سازماندهی کنیم؛ البته این به آن معنا نیست که دولت می‌خواهد به فعالیت‌های انجمن‌های ادبی ورود کند و آن‌ها را زیرنظر داشته باشد بلکه هدف از این کار این است که ما اطلاعات دقیقی از انجمن‌ها داشته باشیم تا بتوانیم برنامه‌ریزی کنیم و براساس آمار منابع را به‌شکل معقول‌تری تقسیم‌بندی کنیم.
 
وی افزود: در این آئین‌نامه از الفاظی مانند مجوز صحبت نشده است و تنها قرار است که انجمن‌ها «شناسه» دریافت کنند و شناسایی این انجمن‌ها مهم‌ترین فاکتور اجرایی است. از هفته پیش که کار ثبت‌نام آغاز شده است تا به امروز حدود 180 انجمن ثبت‌نام کرده‌اند. در ادامه و پس از اتمام ثبت‌نام‌ها باید این کارها پیگیری شود و براساس بند 8 آئین‌نامه باید کارگروهی برای رسیدگی به این موضوع تشکیل شود که این کارگروه در بنیاد شعر و ادبیات داستانی شکل خواهد گرفت و مدیریت آن طبق آئین‌نامه با مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی خواهد بود.
 
قزلی در توضیح افراد حاضر در کارگروه انجمن‌های ادبی گفت: علاوه بر مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی، معاون امور استان‌های بنیاد، مدیر امور موسسات فرهنگی در وزارت ارشاد و سه‌نفر از فعالان این حوزه به‌علاوه یک نماینده که توسط انجمن‌های ادبی انتخاب می‌شود حضور خواهند داشت تا کار شناسه را پیگیری کنند.
 
 دبیر اجرایی جایزه جلال با اشاره به میزان توان حمایت بنیاد از انجمن‌های ادبی اظهار کرد: میزان بودجه و توان دولت در ادبیات آنقدر نیست که بتواند همه انجمن‌ها را پوشش دهد اما امیدواریم که این انجمن‌های ادبی بتواند حلقه وصلی بین دولت، ادبیات و مردم باشد. بنابراین لازم است که ما به‌فکر اجرای این طرح باشیم.
 
وی ادامه داد: پیگیری‌ها باعث شد که امسال در بودجه مبلغی را برای انجمن‌های ادبی در نظر بگیرند. مبلغ زیاد نیست اما همین‌که اسم ادبیات در بودجه آمده است خوشحالیم و می‌دانیم که از این سر پل می‌توان استفاده کرد و در سال‌های آینده بودجه را افزایش داد.
  
قزلی با اشاره به مبلغ بودجه انجمن‌های ادبی گفت: در حال حاضر بودجه درنظر گرفته شده 800 میلیون تومان است که این رقم بیشتر شبیه طنز است اما بالاخره باید از یک جایی شروع کرد و همه می‌دانیم که اگر کارهای خوب و مورد قبول انجام شود تبدیل بودجه 800 میلیون تومانی به 8 میلیارد تومانی کار سختی نیست.
 
دبیر اجرایی جشنواره شعر فجر با اشاره به ضرورت تشکیل «خانه انجمن‌های ادبی» اظهار کرد: خانه انجمن‌های ادبی موسسه‌ای خواهد شد مثل خانه سینما و خانه موسیقی. قاعدتا باید جمعی از پیشکسوتان و ریش‌سفیدان وسط بیایند و این کار را آغاز کنند؛ چراکه به دلیل خصوصی‌بودن این موسسه ما در آن دخالت نمی‌کنیم مگر آنکه ریش‌سفیدان از ما بخواهند تا در این خانه حضور داشته باشیم.
 
وی افزود: ما طرح راه‌اندازی خانه انجمن‌ها ادبی را داده‌ایم و تا جایی که بتوانیم حمایت می‌کنیم اما همه این اتفاقات در شرایطی رخ می‌دهد که انجمن‌ها مایل به راه‌اندازی چنین خانه‌ای باشند. بدون شک اگر آن‌ها تمایلی به این کار نداشته باشند هرچقدر هم که ما حمایت کنیم اتفاق خاصی رخ نخواهد داد.
 
قزلی با اشاره به روند فعالیت‌های «خانه انجمن‌های ادبی» گفت: بدون شک من با سیاسی‌کاری و استفاده ابزاری از خانه انجمن‌های ادبی مخالفم اما باید این انجمن تاثیرگذار هم باشد و خودی نشان دهد. از طرفی ادبیات هیچ‌وقت از سیاست جدا نبوده است و نمی‌توان این خانه را محدود کرد.
 
مدیرعامل بنیاد با اشاره به نحوه شکل‌گیری آئین‌نامه گفت: برای تنظیم آئین‌نامه حدود 15 مصاحبه عمیق داشتیم که در این مصاحبه‌ها با افراد سرشناسی مانند آقای ابوتراب خسروی، فاطمه راکعی، راضیه تجار، فریدون عموزاده خلیلی، در شهرهای مختلف مصاحبه انجام دادیم و نظرات این افراد را جمع‌آوری کردیم تا بتوانیم از دل این گفت‌وگوها آئین‌نامه را تنظیم کنیم. در آینده نیز جمعی از این افراد انشاالله در مورد این موضوع صحبت خواهند کرد تا بتوانیم سنگ بنای انجمن‌های ادبی را بگذاریم تا از طریق آن مطالبات را پیگیری کنند.
 
وی ادامه داد: جزئیات تشکیل انجمن‌های ادبی در آئین‌نامه ذکر شده است برای مثال کف تعداد اعضا باید 10نفر باشد و انجمن‌های هر سه‌ماه یکبار حداقل جلسه‌ای را برگزار کنند و تایید اداره ارشاد شهر یا تایید سه‌نفر از افراد شناخته‌شده ادبیات منطقه خود را داشته باشند. ما به‌عنوان مجری ابلاغیه جدید علاقه‌ای نداریم که انجمن‌ها از حالت عادی خودشان یعنی مردمی‌بودن خارج شوند و نمی‌خواهیم هم مجوزی به مجوزهای وزارت ارشاد اضافه کنیم؛ این شناسه برای آن است که مدیریت بودجه برای ما ساده‌تر شود و بتوانیم برنامه‌های حمایتی برای این انجمن‌ها داشته باشیم.
 
قزلی ثبت در سامانه را الزام نمی‌داند و در این رابطه گفت: هیچ اجباری برای شناسه‌گرفتن و ثبت در سامانه وجود ندارد اما انجمن‌هایی که شناسه دریافت نکنند طبیعتاً از حمایت‌های مادی و معنوی بنیاد بهره‌مند نخواهند بود و قاعدتا اگر در شهرستانی سالنی در اختیار وزارت فرهنگ و ارشاد قرار دارد اولویت استفاده برای انجمن‌هایی است که شناسه دریافت کرده‌اند. به نظر من کمترین اتفاق مثبت این رخداد این است که دیگر نهاد یا سازمانی نمی‌تواند هویت انجمن ادبی را زیرسئوال ببرد و به زبان ساده‌تر پشتیبانی هویتی حداقل کار ماست.

وی افزود: یکی از فواید دیگر این تشکل توجه به پراکندگی جغرافیایی است؛ چراکه اگر این سامانه شکل نمی‌گرفت شاید هیچ‌وقت به فکر آن نبودیم که انجمنی در شهر نقده در حال فعالیت است و ما باید از آن حمایت کنیم.
 
مسئول کارگروه انجمن‌های ادبی با اشاره به آمار گفت: طبق آمار روزهای گذشته (سه‌روز پیش) 538 انجمن در کشور شناسایی شدند که 116 انجمن ثبت‌نام کرده‌اند. بیشترین ثبت از استان‌های تهران، اصفهان و خوزستان بوده است و استان‌های کرمانشاه، کهگیلویه و بویر‌احمد و کرمان جنوبی تنها استان‌هایی هستند که انجمنی از آن‌ها ثبت نشده است و همچنین نسبت به بافت جمعیت همدان و گلستان پرانجمن‌ترین استان‌های کشور هستند. در پایان، طبق آمار سه‌روز گذشته 88 شهر از 25 استان تا به امروز ثبت‌نام کرده‌اند.
 
قزلی در پایان با اشاره به برگزاری جایزه «بهار» اظهار کرد: همچنین امسال دومین جایزه بهار را در اردیبهشت‌ماه برگزار خواهیم کرد و من فکر می‌کنم که تا آن روز کار شناسه‌ها به پایان برسد و بتوانیم رأی‌گیری را برای انتخاب نماینده انجمن‌ها داشته باشیم. سال گذشته در کنار برگزاری جایزه بهار توانستیم از انجمن‌های مختلفی که در این جایزه شرکت کرده بودند حمایت کنیم و خوشبختانه بالغ بر 50 برنامه توسط بنیاد حمایت شد.