در اين طرح‌ها بر خلاف معمول يارانه كتاب با عناويني مثل تأمين كاغذ به ناشر اختصاص نمي‌يابد بلكه يارانه كتاب براي خريداران در نظر گرفته مي‌شود و بدين ترتيب نه تنها جلوي خطا و سوء‌استفاده گرفته مي‌شود بلكه زمينه تشويق مستقيم وجدي خوانندگان كتاب‌ها به وجود مي‌آيد.
بديهي است با توجه به نوپا بودن اين طرح همچنان امكان ضعف و نقايض جزئي در آن هست و بايد براي تكميل و اصلاح آن كوشيد و كيفيت اجراي آن را افزايش داد، اما تا همين جا هم اجراي طرح دستاوردهاي قابل توجهي مانند توجه جدي تر به رونق كتابفروشي‌ها داشته است.
يكي از مهمترين نتايج اين طرح تجميع اظلاعات مهم و ارزشمندي از نوع علاقه و توجه مراجعه كنندگان و پراكندگي فروش كتاب‌ها در مناطق گوناگون و گروه‌هاي سني مختلف است كه مي‌توان از تحليل و ارزيابي آن‌ها به نتايج تازه‌اي رسيد.
به عنوان مثال در فهرست پنجاه كتاب پرفروش طرح «عيدانه»-در آستانه فصل بهار -كه اخيرا منتشر شده است نكات متفاوتي مي‌توان يافت .
داده‌هاي اين طرح در بخش تأليفي بر چند نكته تأكيد مي‌كنند:
١- اهميت داستان
در تمام طرح‌ها همواره آثار ادبيات داستاني از فروش بالايي برخوردارند و همين نشان مي‌دهد كه همچنان انسان بر اساس طبيعت خود به شنيدن داستان گرايش دارد و خلاصه حكايت داستان و قصه همچنان باقي است! و در اين ميان شعر تنها با دو كتاب از فاضل نظري و يك كتاب از هوشنگ ابتهاج سهم دارد.
٢- كلاسيك‌ها جاي خود را حفظ مي‌كنند
در اين فهرست نيز -چون گذشته- نام كتاب‌هايي مثل سووشون (سيمين دانشور) يا چشمهايش (بزرگ علوي)و شوهر آهوخانم (محمدعلي افغاني) ديده مي‌شود. آثار پرفروش "نادر ابراهيمي" همچون " چهل نامه كوتاه به همسرم"، "بار ديگر شهري كه دوست مي‌داشتم" و "يك عاشقانه آرام" همچنان جاي خود را حفظ كرده‌اند و از جهت تعداد عناوين جلوتر از بقيه نام‌ها هستند.
٣-برندها مي‌درخشند
چهره‌هايي كه در حوزه ادبيات به نام‌هاي شاخص تبديل و به اصطلاح "برند" تبديل شده‌اند در اين فهرست بسيار برجسته تر ديده مي‌شوند. حضور رضا اميرخاني با دو كتاب «رهش» و «من او» ، عباس معروفي با دو كتاب "سمفوني مردگان" و "سال بلوا"، مصطفى مستور با دو كتاب "عشق و چيزهاي ديگر" و "روي ماه خداوند را ببوس"، محمود دولت‌آبادي با " جاي خالي سلوچ" در اين فهرست نشان مي‌دهد كه خوانندگان كتاب نخست به سراغ آثار كساني مي‌آيند كه مي‌شناسند و مي‌پسندند. در ميان اين كتاب‌ها همچنين "چراغ ها را من خاموش مي‌كنم" از زويا پيرزاد و "كافه پيانو" از فرهاد جعفري ديده مي‌شود.
٤-چهره‌ها و قهرمانان ملي محبوبند
در ميان پرفروش‌ها نام دو جلد متفاوت از كتاب "سلام بر ابراهيم" و نيز كتاب " استاد عشق" به چشم مي‌خورد، زيرا مردم هميشه به قهرمانان ملي احترام مي‌گذارند و علاقه دارند. از پروفسور حسابي تا شهيد ابراهيم هادي همچنان براي مخاطبان مورد توجه و تقدير هستند.
٥-دسترسي و توزيع موفق؛ اساس و پايه حفظ بازار بعد از كيفيت توليد، بدون شك نوع توزيع و عرضه و ايجاد فرصت‌هاي موفقتر براي دسترسي مشتري به كالاست و به همين دليل آثار ناشراني چون ققنوس و چشمه كه توزيع فعال‌تر و موفق‌تري دارند بيش تر از بقيه ناشران فروش دارد.
٦-تبليغ و فضاي مجازي
در كنار اهميت توزيع و ايجاد دسترسي آسان خوانندگان به كتاب، يكي از مهمترين عوامل فروش استفاده درست از امكانات تبليغي مخصوصا -در شرايط حاضر- فضاي مجازي است. شايد فروش كتاب "خاطرات سفير" از سوره مهر به اين دليل باشد كه سوره مهر از ظرفيت‌هاي تبليغي خود به خوبي استفاده كرده و همين طور كتاب "ما چگونه ما شديم" از دكتر زيباكلام شايد به اين دليل پرفروش بوده كه نويسنده آن توانسته است حضور پررنگ خود در فضاي مجازي را به خوبي حفظ كند.
٧-هميشه فرصت هست
هميشه در ميان فهرست آثار قابل پيش بيني، ناگهان نام كتاب‌هايي مشاهده مي‌شود كه با روال طبيعي سازگار نيست و نوعي استثنا به شمار مي‌آيد و پس از بررسي معلوم مي‌شود كه آن كتاب در مقطع زماني منتهي به طرح فروش فصلي به هر دليل خبرساز شده و فرصتي براي ديده شدن داشته‌اند. همين نشان مي‌دهد كه هميشه فرصت هست تا يك كتاب در كنار عناوين ثابت و قواعد اصلي بتواند خود را نشان بدهد و با جلب توجه مخاطبان در فهرست پر فروش‌ها قرار بگيرد، يعني هيچ وقت دير نيست!
فروش كتاب‌هايي مثل "خاطرات شازده حمام" از دكتر پاپلي و "چاي نعنا، سفرنامه و عكس‌هاي مراكش" از منصور ضابطيان نشان مي‌دهد كه حتى موضوعات خاصي هم كه شايد در نگاه اول چندان براي مخاطب عام جذاب و محبوب به نظر نيايند، ميتوانند فرصت ديده شدن و فروش مناسب را داشته باشند و مخاطبان خود را پيدا کنند.
نظر شما