آیین تجلیل از مقام علمی استاد محمدعلی موحد به همراه رونمایی از ترجمه کتابهای «هیاهو بر سر هیچ»، «شمس تبریزی» و «تصحیح مثنوی معنوی» در دانشگاه استانبول برگزار میشود.
محمدعلی موحد در کتاب «هیاهو بر سر هیچ» سعی کرده است به دور از گرد و غبار، ستیزهجویی و غوغاگری زمینه را برای رفع سوءتفاهم و رنجیدگی در میان دو طرف آماده کند. وی با بررسی سوابق تاریخی خلیج فارس در معاهدات بینالمللی ایران و انگلیس و با ارائه اسناد محرمانه هندوستان و انگلستان و بررسی دقیق حقوقی اسناد و زیر و بم مذاکرات ادعاهای ارائه شده از سوی شیوخ را بیاساس و مبالغه مستعار میشمارد.
تصحیح «مثنوی معنوی» نیز بر اساس ۱۱ نسخه صورت گرفته که ۸ تا ۹ نسخه، نسخههایی هستند که طی ۳۰ سال پس از وفات مولانا یعنی تا آخر قرن هفتم هجری کتابت شدهاند. موحد در این کار، خود را مقید به نسخ قرنی که مثنوی در آن سروده شده دانسته و پا از آن فراتر ننهاده است چراکه کلیه تحریفات و دستبردها به متن مثنوی نیز زان پس روی داده است.
این اثر با مقدمهای مبسوط همراه است که موحد در آن، به ملاحظات کلی در باب تصحیح مثنوی و شیوه کار خود در تصحیح جدید مثنوی اشاره میکند. ملاحظاتی چون عوامل موثر در تحریفات مثنوی، مثنوی به عنوان نمونهی ادبیات مهاجرت، زبان ویژهی مولانا و تاثیرپذیری آن از محیط پیرامون. موحد با این نظر نیکلسون، فروزانفر، مینوی و گلپینارلی اتفاق دارد و معتقد است که مثنوی در سالهای آخر زندگی مولانا دائما در معرض تجدید نظر و اصلاح و بازسازی بوده و دگرسانیهای ضبطشده در نسخههایی را که در پانزده سال اول بعد از درگذشت مولانا کتابت شدهاند، حاصل و نتیجه این بازخوانیهای مکرر میداند.
«شمس تبریزی» اثر دیگر این مورخ و پژوهشگر است که در آن ابتدا به سابقهٔ فارسی دَری در آذربایجان، صوفیان آن سرزمین، اوضاع سیاسی آن دیار و حملهٔ مغولان به تبریز میپردازد و در ادامه نام و نشان شمس، تحولات روحی او، و سیر زندگانی وی را برمیرسد و سپس بزرگان آن روزگار را معرفی میکند. شرح سفر شمس به قونیه و آشنایی با مولانا مباحث بعدی کتاباند. نویسنده در ادامه تصویر مولانا در مقالات شمس و تصویر شمس در کلام مولانا را میکاود. کتاب با توصیف «جهان شادمانهٔ شمس» پی گرفته میشود و با «غروب خورشید»، شرح رحلت شمس به دیار باقی، پایان میپذیرد.
محمدعلی موحد، مورخ و پژوهشگر نامی در سال ۱۳۰۲ در شهر تبریز دیده به جهان گشود. موحد تحصیلات خود را در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران ادامه داد و در سال ۱۳۳۸ موفق به اخذ مدرک دکترای حقوق خصوصی از این دانشگاه شد.
نظر شما