در این بررسی 56 اثر از بیش از ده انتشارات فعال حوزه شعر در معرض نظرسنجی قرار گرفت و 30 شاعر و خبرنگار تخصصی حوزه شعر نظرات خود را درباره کتاب‌های شعر منتشر شده در سال 96 اعلام کردند. در این نظرسنجی گروس عبدالملکیان، مهدی اشرفی، لیلا کردبچه، ابراهیم اسماعیلی اراضی، حسن حسن‌پور، امیر ارجینی، علیرضا آذر، امید صباغ‌نو، سیدعباس سجادی، حسین نعمتی، احسان افشاری، صابر قدیمی، مجید صالحی، محسن انشایی، سیدمهدی موسوی میرکلایی، منیره حسینی، سید احمد حسینی، امید بیگدلی، شبناز اسماعیلی، بهروز جلالی، نسرینا رضایی، رویا ابراهیمی، علی کمارجی، هانا کریمیان، زهرا طراوتی، هادی حسینی‌نژاد، ساجده سلیمی، سیدمهدی موسوی‌تبار، فرامرز راد و سینا بهمنش حضور داشتند که پس از بررسی انجام شده نتایج زیر حاصل شد.
ده کتاب برتر سال از دیدگاه شاعران:
| رتبه | نام کتاب | نام شاعر | نشر | امتیاز |
|---|---|---|---|---|
| 1 | می‌خواهمت ای خواسته‌ی غیرحضوری | محمد سلمانی | نیماژ | 9.705 |
| 2 | مونولوگ | آنا لمسو | نیماژ | 8.700 |
| 3 | فرجام | محمدسعید میرزایی | چشمه | 8.588 |
| 4 | داغ بی‌بی | هرمز علیپور | چلچله | 8.583 |
| 5 | گفتن برای زیبا شدن | شهیار قنبری | نگاه | 8.555 |
| 6 | منجنیق | حسین صفا | نیماژ | 8.512 |
| 7 | شلتاق | غلامرضا طریقی | چشمه | 8.035 |
| 8 | جای پای عاشقان دربرف مانده است | احمدرضا احمدی | چلچله | 7.880 |
| 9 | برسد به استخوان‌هایت | روزبه سوهانی | مروارید | 7.800 |
| 10 | مرد مرموز | جواد نعمتی | مایا | 7.772 |
ده کتابی که بیش از سایر کتاب‌ها دیده شده‌اند:
از میان 56 کتاب مورد بررسی تعدادی از کتاب‌ها به شکل قابل قبولی دیده شده بودند و بیش از نیمی از جامعه هدف این نظرسنجی آنها را خوانده بودند که در ادامه به برخی از این آثار اشاره خواهیم داشت.
| رتبه | نام کتاب | نام شاعر | نشر |
|---|---|---|---|
| 1 | می‌خواهمت ای خواسته‌ی غیرحضوری | محمد سلمانی | نیماژ |
| 1 | فرجام | محمدسعید میرزایی | چشمه |
| 2 | مونولوگ | آنا لمسو | نیماژ |
| 3 | شلتاق | غلامرضا طریقی | چشمه |
| 4 | منجنیق | حسین صفا | نیماژ |
| 5 | داغ بی‌بی | هرمز علیپور | چلچله |
| 6 | ماه و ماهی | علیرضا بدیع | چشمه |
| 6 | مرد مرموز | جواد نعمتی | مایا |
| 7 | گفتن برای زیبا شدن | شهیار قنبری | نگاه |
| 8 | دختر ویولن‌زن در کو‌چه‌های برفی آذرماه | سیدعلی صالحی | چشمه |
کتاب‌های دیده نشده:
متاسفانه باید گفت که از میان 56 کتاب انتخابی 14 کتاب یا به شکل کامل توسط جامعه هدف دیده نشده بودند و یا تنها یک نفر درباره آنها نظر داده بود که چنین آماری با توجه به انتشار سالانه چهار هزار عنوان کتاب شعر در کشور بسیار خطرناک و نگران‌کننده است و این نکته را به ما یادآور می‌شود که میزان تبلیغات و پخش آثار شعر در کشور با بحرانی جدی روبه‌رو است؛ چراکه وقتی از میان 56 اثر گلچین شده، 14 اثر توسط شاعران فعال و خبرنگاران تخصصی حوزه شعر دیده نشده است، این موضوع به ما این نکته را گوشزد می‌کند که بدون شک چهار هزار عنوان کتاب باقی‌مانده نیز شرایطی بهتر از این 14 اثر ندارند.
نتیجه‌گیری:
مجموعه غزل محمد سلمانی در شرایطی با اختلاف نسبتا زیاد به‌عنوان برترین کتاب سال در این نظرسنجی انتخاب شد که این اثر در زمستان 96 راهی بازار نشر شده و حتی هنوز مراسم نقد و بررسی آن برگزار نشده است. نه اثر دیگر نیز با اختلاف بسیار کمی از یکدیگر در جایگاه‌های دوم تا دهم قرار دارند به‌شکلی که با رای مناسب یک شاعر به کتابی که در رتبه دهم قرار داشته است، این امکان وجود داشت که کتاب تا میانه‌های جدول بالا بیاید.
توضیحات تکمیلی درباره شیوه نظرسنجی:
بعد از بررسی هیات انتخاب ایبنا از 12 نشر فعال (جمهوری، حکمت کلمه، چلچله، چشمه، نیماژ، مروارید، نگاه، فصل‌پنجم، شانی، مایا، سوره مهر و آنیما) در حوزه شعر، 56 اثر انتخاب شد که به طور میانگین هر نشر در این نظرسنجی پنج نماینده داشته است. 30 شاعر و خبرنگار فعال حوزه شعر از میان 56 اثر لیست به آثاری که مطالعه کرده بودند نظر دادند که پس از جمع نمرات و میانگین‌گیری از هر اثر، ضریبی به‌عنوان ضریب دیده شدن درنظر گرفته و نمره نهایی ثبت شد. بنابراین طبیعی است اگر دو اثر نمره‌ای مشابه کسب کرده باشند، اولویت انتخاب با اثری است که تعداد رای بیشتری را کسب کرده است.
نظرات