به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، بیست و پنجمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، شاهد برگزاری اختتامیه دومین دوره جام باشگاه‌های کتابخوانی در 100 شهر و روستای کشور است.

در گفت‌وگویی با ابراهیم حیدری، معاون دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دبیر دومین دوره جام باشگاه‌های کتابخوانی، درباره برگزاری همزمان آیین پایانی جام باشگاه‌های کتابخوانی در شهرها و روستاهای شرکت‌کننده و اهداف برگزاری این جام به همت معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سخن گفته‌ایم که مشروح این گپ‌وگفت را در ادامه می‌خوانید:
 
جام باشگاه‌های کتابخوانی که امسال شاهد برگزاری دومین دوره آن هستیم، چگونه شکل گرفت؟
معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی طی چهار سال اخیر (دولت تدبیر و امید) با هدف توسعه فعالیت‌های فرهنگی، ترویج کتابخوانی و حمایت از برنامه‌های ابتکاری و مردم‌پسند با موضوع کتاب و کتابخوانی، اجرای چهار برنامه را در دستور کار خود قرار داده است. این برنامه‌ها که با همکاری نهادها، سازمان‌ها و دستگاه‌های دولتی و غیردولتی انجام می شوند، عبارت‌اند از جشنواره‌های «پایتخت کتاب ایران»، «روستاها و عشایر دوستدار کتاب» و «تقدیر از مروجان کتابخوانی».  یکی از دستاوردهای جشنواره «پایتخت کتاب ایران»، طرح «جام باشگاه‌های کتابخوانی کودک و نوجوان» است که در سال جاری شاهد برگزاری دومین دوره آن هستیم. بر اساس این طرح، 12 تا 15 کودک و نوجوان می‌توانند یک باشگاه کتابخوانی در مدارس، کانون‌های پرورش فکری کودکان و نوجوانان، فرهنگسراها، مجتمع‌های مسکونی، مساجد، پایگاه‌های مقاومت بسیج، بهزیستی، کانون‌های اصلاح و تربیت و هر مکان دیگری تشکیل دهند و دور هم جمع شوند و فعالیت‌های مرتبط با کتاب انجام می‌دهند.
در مرحله نخست طرح «جام باشگاه‎‌های کتابخوانی کودک و نوجوان» 16 شهر نامزد «پایتخت کتاب ایران» شرکت کردند که اتفاقاً استقبال خوبی از سوی این شهرها صورت گرفت. در مرحله دوم این طرح (مرحله جاری) روستاهای برگزیده سه دوره جشنواره «روستاها و عشایر دوستدار کتاب» و برگزیدگان سومین دوره جشنواره «پایتخت کتاب ایران» هم در جشنواره شرکت کرده‌اند که به دنبال آن، در مجموع 5 هزار باشگاه با 60 هزار عضو تشکیل شده است.

فکر می‌کنید این جام چه دستاوردهای فرهنگی‌ای داشته است؟
از همان ابتدای برگزاری جام باشگاه‌ها، این برنامه علاوه بر آنکه با استقبال غیرمنتظره‌ای روبه‌رو شد، با پدیده‌های آموزنده‌ای هم همراه بود. مهم‌ترین پدیده را باید در اصل استقبال از کتاب در دورافتاده‌ترین شهرها و روستاها و موج جمعیت‌های علاقه‌مند به کتاب دید. اعضای باشگاه‌ها، خانواده آن‌ها، تسهیل‌گران، مدیران محلی و حتی صاحبان صنایع هر شهر از این فرصت برای معرفی هر چه بیشتر  فرهنگ بومی خود استفاده کردند. دومین ویژگی جام باشگاه‌ها را باید در حضور پررنگ زنان و دختران جست‌و‌جو کرد که به‌صورت داوطلبانه، وقت زیادی را صرف مدیریت و اجرای این برنامه می‌کردند.
جام باشگاه‌ها از نظر پراکندگی جغرافیایی، بخش‌های وسیعی از کشور را درگیر خود کرد. با وجود تنوع فرهنگی و جغرافیایی باشگاه‌های، فعالان عرصه کتاب و کتابخوانی، توانستند در شبکه‌های اجتماعی مجازی با یکدیگر مرتبط شده و توانایی‌ها و کارهای خود را معرفی کنند. به یکباره گویا هر کسی، به شناخت عمیق‌تری از خود و نقش خودش در عرصه ملی رسید و در نهایت، امواج بزرگی از فعالیت‌های متنوع فرهنگی ایجاد شد که هر بیننده‌ای را به وجد می‌آورد. دور دوم جام باشگاه‌ها که به روستاها هم کشیده شد، به این گستردگی عمق بخشید و روستاها در کار کتاب‌خوانی به رقابت مستقیم با شهرها پرداختند.
جام باشگاه‌ها همچنین باعث شد کتاب، بخشی از جایگاه از‌دست‌رفته خود را در فضاهای عمومی بازیابد. کتاب‌خوانی دوباره در فعالیت‌های فرهنگی موضوعیت پیدا کرد و به‌ویژه کودکان و نوجوان با شور و شوقی که در دیگر محیط‌های آموزشی و فرهنگی بی‌سابقه است، وارد رقابت‌های فکری و فرهنگی شدند. کتابفروشی‌هایی که با این طرح همکاری کرده‌اند، از مراجعه کودکان و نوجوانان اظهار شگفتی می‌کنند و اگرچه این حرکت را کافی نمی‌دانند، اما اصل حرکت را خوب تشخیص داده‌اند.

دخالت دبیرخانه جام باشگاه‌ها در روند برگزاری این جام تا چه حد است؟
دبیرخانه جام باشگاه‌های کتاب‌خوانی، فقط یک چارچوب ساده برای اجرا تعیین کرده و تمامی امور ریز اجرایی را به مجریان اصلی یعنی مدیران محلی، تسهیل‌گران، اعضای جام باشگاه‌ها و خانواده‌هایشان سپرده است. این برنامه فرصت بی‌نظیری در اختیار همه مدیران و دلسوزان محلی برای اجرای یک برنامه استاندارد با حال و هوای بومی قرار داد. از یک طرف فعالان شهرها به بدنه مدیریت محلی مرتبط شدند و از طرف دیگر مدیران محلی فرصتی برای عرضه توانایی‌های خودشان و شهرشان در عرصه ملی پیدا کردند.

نقش کتابفروشی‌ها در این رویداد فرهنگی ترویج کتابخوانی چیست؟
تقویت کتابفروشی‌ها یکی از مهم‌ترین رویکردهای طرح  جام باشگاه‌های کتابخوانی به شمار می آید. دبیرخانه مرکزی این طرح، بعد از راه‌اندازی باشگاه‌های کتابخوانی، اقدام به تهیه فهرستی از کتاب‎های برگزیده کودک و نوجوان در جشنواره‌های مختلف کرد و در نهایت این فهرست را در قالب یک مجموعه چهارجلدی ارائه کرد. این اثر به همه شهرستان های شرکت کننده در طرح، ارسال شد تا اعضا بر اساس این منبع، به خرید کتاب از کتابفروشی‌های عضوشده در پایگاه اینترنتی مؤسسه خانه کتاب به نشانی ketab.ir با تخفیف 50 درصدی اقدام کنند.

این جام چه بخش‌های دارد؟
باشگاه‌های کتابخوانی کودکان و نوجوانان شهرستان‎های مختلف در 4 بخش «بهترین باشگاه»، «بهترین نامه به نویسنده»، «بهترین فیلم موبایلی» و «کتاب منتخب نویسندگان» با یکدیگر به رقابت می‌پردازند. در نهایت هر شهرستان، آثار برگزیده خود را همراه با مستندات به دبیرخانه مرکزی واقع در تهران ارسال می‌کند، تا داوری‌های لازم به منظور برگزاری آیین اختتامیه طرح و معرفی برگزیدگان نهایی در تهران صورت بگیرد.

برنامه دبیرخانه جام باشگاه‌های کتابخوانی، برای اختتامیه جام باشگاه‌های هر شهرستان، چیست؟
همزمان با آغاز بیست و پنجمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران و با همکاری مؤسسه خانه کتاب، مراسم اختتامیه این طرح در 100 شهر و روستا در حال برگزاری است. در این راستا معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یک نویسنده کودک و نوجوان به شهرهای شرکت کننده اعزام می‌کند تا هم در باشگاه‌ها درباره کتاب و کتابخوانی سخن بگویند و هم از مدارس و مهدهای کودک بازدید کنند. در کنار این برنامه‌ها، قرار است همه استان‌های شرکت‌کننده در این طرح، آیین پایانی باشگاه‌های خود را همزمان با هفته کتاب برگزار کنند تا به برگزیدگان هر استان، در مرحله نهایی با یکدیگر به رقابت بپردازند.
داوری این آثار نیز در آذرماه سال جاری آغاز می‌شود و آیین اختتامیه نهایی در دی ماه برگزار خواهد شد.