به‌گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) نشست «ایتالوکالوینو و تهران» عصر امروز یکشنبه (17 اردیبهشت‌ماه) باحضور آنتونیا شرکا و مارکو بِلپلیتی در غرفه ایتالیا نمایشگاه کتاب برگزار شد.
 
در ابتدای این نشست بلپلیتی با اشاره به سفر کالوینو به ایران گفت: کالوینو برای یک برنامه رادیویی ایتالیایی در سال 1975 سفری به ایران داشت و حاصل یادداشت‌هایش در مورد ایران را بعدها در سفرنامه‌ای چاپ کرد. در کتاب «کلکسیون ماسه‌ها» سه مقاله درباره این سفر و در کتاب «کفش‌های ناجفت» حکایت دیگری از این سفر را آورده است.
 
وی افزود: سه مکان در ایران کالوینو را تحت تاثیر قرار می‌دهند. در اصفهان مسجد جامع را می‌بیند و در کتابش با نام مسجد روزهای جمعه از آن یاد می‌کند، در یزد معبدهای زرتشتی را می‌بیند و از آتش جاودان آنها می‌نویسد و تخت‌جمشید که نقش و نگار باستانی‌اش مورد توجه‌اش قرار می‌گیرد.
 
این نویسنده خاطرنشان کرد: اولین چیزی که در سفر کالوینو به اصفهان و دیدن مسجد جامع توجه‌اش را جلب می‌کند فضاهای بزرگ خالی در معماری مسجد است. او در این باره می‌نویسد: شاید اکسیر دنیا همان فضای خالی باشد.
 
این متخصص آثار کالوینو افزود:‌ یکی مسایلی که در سال‌های آخر عمر دغدغه فکری کالوینو بود، مسایل متافیزیکی یا ماوراءالطبیعه بود که در آثار متأخرش نیز به آنها می‌پردازد. دغدغه دیگرش تفکر کامل و بی‌نقص بودن است. کالوینو معتقد است رسالت هنر به میراث‌گذاشتن تمام دانسته‌های بشری است. در کتاب «شبی از شب‌های زمستان مسافری» از دستی حرف می‌زند که از تن جدا مانده. این نگاه را از همین فضاهای خالی در معماری ایرانی الهام گرفته است.
 
این استاد دانشگاه ادامه داد:‌ معبدهای زرتشتی یزد، کالوینو را به آتشی می‌رساند که هرگز خاموش نمی‌شود. او آتش را به زمان پیوند می‌دهد و در آثارش بارها به این شکل استعاری آتش اشاره کرده است. کالوینو در مورد زمان معتقد است که مثل آتش تمام می‌شود و هیچ‌چیز از آن باقی نمی‌ماند.
 
بلپلیتی همچنین درباره سفر کالوینو به تخت جمشید بیان کرد: کالوینو بعد از سفر در زمان از طریق آتش در یزد، سفر در فضا از طریق معماری در اصفهان به تخت جمشید می‌رود و حکاکی‌های درباریان روی سنگ‌ها او را تحت تاثیر قرار می‌دهد. او در تخت‌جمشید دونوع بازدیدکننده می‌بیند؛ یکی همین همراهان پادشاه روی سنگ‌ها هستند و دیگری بازدیدکننده‌ها به‌عنوان نماینده‌های زمان حال.
 
وی افزود: همان‌طور که نقش‌های تخت‌جمشید برای او نشانی از ناظر بودن دارد، این سوال همیشگی درباره نقش خودش به‌‌عنوان نویسنده در ذهنش تکرار می‌شود. نوشته برای کالوینو مثل لکه جوهری است که روی کاغذ ریخته؛ درست مانند نقش‌های تخت‌جمشید که پاک نمی‌شود. در واقع او همیشه دنبال راهی است که با نوشتن و ردپایی از خودش جابگذارد که زمان قادر نباشد آن را پاک کند.
 
 
بلپلیتی درباره برخورد کالوینو با عشایر گفت: کالوینو در راه برگشتن از تخت‌جمشید با عشایر در حال کوچ از جنوب به شمال برخورد می‌کند. او در سفرنامه‌اش به زنان عشایر با لباس‌های رنگی و پاهای برهنه اشاره می‌کند.
 
این نویسنده با اشاره به نگاه کالوینو به فرش ایرانی بیان کرد:کالوینو در آخر سفرش فرش‌های ایرانی را در ابعاد و نقوش مختلف می‌بیند. او در سفرنامه‌اش نوشتن را مانند فرش می‌داند. می‌شود جمعش کرد به دوشش کشید و جای دیگری آن را باز کرد. کالوینو معتقد است پروسه‌ای که باعث جابه‌جایی و از بین بردن نظم دنیا شود غیرقابل برگشت است.
 
وی در پایان اضافه کرد: نگاه کالوینو نگاهی دوگانه است او همیشه روشنایی را در برابر تاریکی و فضای خالی را در برابر فضای پر می‌بیند. در واقع کالوینو استاد مشاهده تضادهاست.
 
در بخش دوم نشست آنتونیا شرکا در ادامه صحبت‌های مارکو بلپلیتی اظهار کرد: کالوینو نویسنده‌ای صاحب اندیشه و تفکر است. او یکی از محبوب‌ترین نویسنده‌های ایتالیایی در ایران است. حدود 90 درصد آثار چاپی‌اش در ایران ترجمه شده است. کالوینو نیم قرن حیات سیاسی و اجتماعی ایتالیا را در آثارش نشان می‌دهد.
 
این استاد دانشگاه یادآور شد: کالوینو از سال 1947 تا سال 1983 یعنی 2 سال قبل از مرگش کتاب می‌نوشت و امسال 50‌امین سالگرد اولین ترجمه کالوینو به زبان فارسی را جشن می‌گیریم. اولین ترجمه از آثار کالوینو رمان «ویکنت دو‌نیم شده» است که در سال 1346 توسط بهمن محصص ترجمه شد و چند سال پیش هم توسط پرویز شهدی بازترجمه و تجدید چاپ شد.
 
این مترجم تاکید کرد:‌تا دو سه‌سال بعد از انقلاب غیر از «ویکنت دو‌نیم شده» کتابی از کالوینو نداشتیم. پس از آن «بارون درخت‌نشین» با تیراژ 4هزار نسخه‌ای منتشر شد که در شرایط امروز نشر ایران تیراژ بالایی است. در دهه 60 و 70 که معادل دهه 80 میلادی است آثار کالوینو بیش از پیش در ایران معرفی و ترجمه شده‌اند.
 
وی ادامه داد: آثاری که رضا قیصریه از کالوینو ترجمه کرده‌‌اند و توسط نشر کتاب خورشید منتشر شد از بهترین نمونه‌های ترجمه کالوینو در ایران است. از دیگر آثار ترجمه شده کالوینو می‌توان به «افسانه‌های ایتالیایی» با ترجمه محسن ابراهیم، و «اگر شبی از شبهای زمستان مسافری» با ترجمه لیلی‌ گلستان اشاره کرد.
 
رئیس گروه مطالعات ایتالیایی در دانشگاه آزاد اسلامی تهران تاکید کرد: ترجمه‌های خوب کالوینو مخاطبان آثارش را نسبت به خواندن جدی‌تر کردند. براساس این آمار متوجه می‌شویم که نیاز مخاطبین ایرانی با آثار کالوینو همسویی دارد.
 
سی‎اُمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «یک کتاب بیشتر بخوانیم» و با ریاست سیدعباس صالحی از 13 تا 23 اردیبهشت در مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب میزبان علاقه‌مندان به کتاب و کتابخوانی خواهد بود.