به گزارش ایبنا، کتاب «شیر سیاه» نوشته الیف شافاک با ترجمه مهرنوش عدالت منتشر شده است. این اثر سومین کتابی است که عدالت از این نویسنده ترکیه‌ای ترجمه کرده است. چهل قانون عشق و خیرگی دیگر آثاری است که او به فارسی برگردانده است.

عدالت با بیان این‎که «فضای کلی کتاب در مورد فلسفه آفرینش زن و مشکلات و سختی‌های پیش روی اوست» اظهار کرد: تعادل و هماهنگی میان نقش‌های مختلفی که یک زن به عنوان دختر، همسر، مادر و نیمی از اجتماع به عهده دارد به عنوان مهم‌ترین موضوع در این کتاب به زیبایی شرح داده شده است. نویسنده در این کتاب می‌کوشد تا تجربه خود از تعادل میان نقش‌ها و وظایف همسری و مادری و همچنین شاغل بودن را به زیبایی بیان کند.

او همچنین متذکر شد: نوشتن از سختی‌های مادری در جامعه ما چندان معمول نیست. چون این واژه آن قدر تقدیس شده است که بیان مشکلاتش گویی از قداست آن می‌کاهد؛ اما مشکلات واقعا وجود دارند. فراز و نشیب‌های زندگی زنان و دختران و مادران جامعه ما بی‌شمار و توجه به این مشکلات بسیار کم است.

این مترجم ادامه داد: دختران ما به جز آموزه‌های خانواده از چه کسان دیگری می‌توانند مهارت‌های همسرداری و مادری کردن را بیاموزند؟ در کشوری که تاکید فراوان بر پرورش و تربیت دختران برای تربیت نسلی سالم و صالح است، آیا نهاد یا مرجعی خاص برای آموزش این مهارت‌های ارزشمند و اساسی زندگی وجود دارد و اگر هست تا چه حد می‌توان به کاربردی بودن این آموزه ها در زندگی واقعی مطمئن بود؟

عدالت درباره علت ترجمه این کتاب گفت: تعهد یک مترجم درک نیازهای فکری و تربیتی جامعه و بیان واقعیت های زندگی است. به‌عنوان یک زن و نیمی از بدنه فعال جامعه، موضوعی مدت‌ها ذهنم را به خودش مشغول کرده بود؛ «بحران هویت  زنان سرزمینم». وقتی این کتاب را خواندم از موضوع آن شگفت‌زده شدم. در واقع این کتاب پاسخی بود به سوالات بی‌جواب ذهنم.

او در ادامه بیان کرد: به این امید که با ترجمه آن قدمی هرچند کوچک در مسیر خودشناسی زنان جامعه‌ام بردارم، به ترجمه آن پرداختم. بنا به موقعیت شغلی و وظیفه سنگین همسری و مادری با زنان بسیاری در ارتباطم و نگران از نوعی خستگی و ملالت و روزمرگی که بیشتر زنان به آن دچار و کم‌وبیش از آن نااگاه هستند. آن قدر به این آشفته حالی و ملالت و روزمرگی عادت کرده‌اند و سرگردانند در میان نقش‌های گوناگون زندگی خود که هدف و غایت هستی و زندگی را از یاد برده‌اند.

در  این کتاب شعر مولانا، حافظ و آیه قرآن از ترکی به فارسی ترجمه شده است. درحالی که در کشور مولانا و حافظ بهتر بود خود آیه یا شعر می‌آمد یا به پانوشت‌ها ارجاع داده می‌شد، اما این مترجم تصریح کرد: در ترجمه آثار ادبی پرشدن همه صفحات از پانوشت‌های گوناگون از زیبایی اثر می‌کاهد. هر جا که نیاز بوده مانند اسامی نویسندگان منبع و مرجع ذکر شده است.فرهنگ ترکیه به ایران بسیار نزدیک است. حتی بسیاری از باورهای عامه نیز یکی است. این امر باعث می‌شود خواننده بیشتر به متن حس نزدیکی کند. مثلا نویسنده از اصطلاحاتی هم‌چون جن‌زدگی زنان پس از زایمان و پیردختری صحبت به میان می‌آورد که به گوش خواننده ایرانی بسیار آشناست.

عدالت درباره تاثیر این شباهت‌های اظهار کرد: شباهت‌های فرهنگی، آداب و رسوم اجتماعی و باورهای عامیانه میان مردمان فارس و ترک موجب نزدیکی و قرابت خاصی میان شده است. چنان که با خواندن حکایات و داستان‌های آن‌ها گویی که حکایات سرزمین خود را بازگو می‌کنید.

او همچنین افزود: دلیل مقبولیت آثار الیف شافاک در کشور ما است که خواننده به نوعی با قهرمانان داستان‌ها هم‌ذات‌پنداری می‌کند و احساس نزدیکی بیشتری به داستان و وقایع آن دارد. همین نزدیکی فرهنگی و اجتماعی موجب می‌شود که بسیاری از اصطلاحات و واژگان در زبان مبداء و مقصد یکی شود و این یکی از دلایل روی آوردن جامعه کتاب‌خوان به آثار این نویسنده مطرح است. اصطلاحات و عبارات عامیانه این کتاب نیز به عینه ترجمه و نوشته شده است.

این نویسنده در ایران مورد توجه قرار گرفته است، اما برخی او را نویسنده‌ای عامه‌پسند می‌دانند. این مترجم متذکر شد: اگر منظور از نویسنده عامه‌پسند نویسنده‌ای است که بر اساس ذوق و سلیقه توده مردم می‌نویسد و هدف اصلی وی سرگرم نمودن مردمی است که در قید دغدغه‌های روزمره و مسائل سطحی‌اند؛ به هیچ عنوان نمی‌توان الیف شافاک را در این زمره به‌شمار آورد. آثار الیف شافاک به عنوان یکی از مطرح‌ترین نویسندگان ترکیه و جهان به بیش از سی زبان گوناگون ترجمه شده و بیشتر آثارش جوایز جهانی گوناگونی را به خود اختصاص داده است.

او درباره علت توجه به شافاک گفت: آثار وی بنا به دلیل زندگی در کشورهای مختلف و آشنایی با فرهنگ‌های گوناگون بسیار انعطاف‌پذیر است. درواقع وی با تلفیق داستان‌ها و حکایت‌های گوناگون، شرق و غرب را در هم می‌آمیزد. وی با تمرکز بر ادبیات پرشور و غنایی و عقلانیت و عرفان ومنطق بر عقل حکم می‌راند و نه بر احساسات سطحی و هیجان‌های زودگذر.

عدالت با تاکید براین که شافاک نویسنده بی‌مایه نیست، بیان کرد: به‌قطع بر این باورم که هدف الیف شافاک از نوشتن قریب به سیزده رمان پرفروش و جهانی ایجاد هیجان‌های کاذب وجذابیت‌های سطحی و مشغول کردن عوام به مسائل پیش‌پاافتاده و روزمره نیست. دغدغه او ارتقاء آگاهی‌های جامعه، کمک به شناخت خود، جهان پیرامون، عشق و عرفان است.

او درباره خرید حق انتشار آثار شافاک نیز گفت: علی‌رغم این که قانون رعایت حق مولف در ایران رعایت نمی‌شود اما مدیر نشر ری‌را، خانم فروهی با تماس‌های مکرر سعی در خرید کپی رایت آن داشتند که تا کنون پاسخی از دفتر ایشان دریافت نکرده‌اند. اما با توجه به ترجمه و انتشار چندین کتاب جدید از این نویسنده از جمله حرام زاده استانبول، شرافت و دختران حوا در سال 96 توسط نشر ری را ، پیگری ادامه دارد.

کتاب «شیر سیاه» نوشته الیف شافاک، با ترجمه مهرنوش عدالت، در 312 صفحه، با شمارگان 1000 نسخه و بهای 24000 تومان توسط نشر ری‌را منتشر شده است.