به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، مراسم تجلیل از رسول وطن‌دوست، رییس سابق پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی-فرهنگی و رونمایی از کتاب وی با عنوان «خوانش‌هایی در حوزه حفاظت، جستارهای تاریخی و فلسفی در حفاظت از میراث فرهنگی» یکشنبه 14 آذرماه در خانه هنرمندان ایران برگزار شد. در این نشست معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و جمعی از پیشکسوتان میراث فرهنگی و حفاظت و مرمت حضور داشتند.

وطن‌دوست به افتتاح پژوهشکده حفاظت و مرمت در 14 آذرماه سال 1384 اشاره کرد و گفت: در این روز ساختمان پژوهشکده افتتاح شد در حالی که اندیشه شکل‌گیری پژوهشکده 40 سال پیش از آن قوت گرفته بود.

این پیشکسوت حفاظت و مرمت با اشاره به 40 سال تلاش برای شکل‌گیری اندیشه حفاظت و مرمت و بحران‌های پیش آمده برای پژوهشکده بر ضرورت بازبینی در موضوع نیروی انسانی و اندیشه حفاظت و مرمت تأکید کرد.

وطن‌دوست با اشاره به اینکه در دهه هشتاد پژوهشکده حفاظت و مرمت از نظر نرم‌افزار، سخت‌افزار و نیروی انسانی و... به یکی از مراکز جهانی در این حوزه تبدیل شده و در منطقه صاحب نام و نفوذ بود اظهار امیدواری کرد که مسئولان پژوهشگاه مکان مناسبی را برای این مرکز در نظر بگیرند تا پژوهشکده حفاظت و مرمت دارای مکان مستقل شده و به حالت اول برگردد.

این پژوهشگر همچنین ضرورت رشد هر چه بیشتر پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی-فرهنگی را در افق 50 تا 100 ساله مورد تأکید قرار داد.

وی گفت: از سال 1355 که نخستین جلسات ایجاد رشته مرمت در دانشگاه فارابی سابق در اصفهان برگزار می‌شد تا امروز تحولات زیادی در این حوزه رخ داده است به نحوی که در آن زمان یک دانشکده با  13 دانشجو فعالیت می‌کرد و در حال حاضر 11 دانشگاه این رشته را تدریس می‌کنند.

وطن‌دوست جای هنر، اخلاق، تاریخ، مردم‌شناسی و فلسفه را در حوزه مرمت خالی دانست و تصریح کرد: در دهه‌های اخیر به امورات دیگر در این حوزه پرداخته‌ایم و کمتر به این موارد توجه کرده‌ایم.

وی گفت : کتاب «جستارهای تاریخی و فلسفی در حفاظت از میراث فرهنگی» ارتباط بین هنر، تاریخ، فلسفه و جامعه‌شناسی با موضوع نگهداری میراث فرهنگی است.

این پیشکسوت حوزه حفاظت و مرمت با بیان اینکه سال‌ها در اندیشه نگارش این کتاب بوده اظهار کرد: این کتاب مجموعه‌ای از چندین مقاله کلیدی در حوزه فرهنگ، فلسفه، تاریخ و میراث فرهنگی از فلاسفه بزرگ و امروزی، هنرمندان، تاریخ هنر شناسان و حفاظت‌گران در حوزه مرمت است.

وطن‌دوست با اشاره به اینکه جای خالی این نگاه را همیشه در حوزه میراث فرهنگی احساس می‌کردم افزود: این کتاب می‌تواند مرجعی برای دانشجویان این حوزه بوده و در تحول حوزه مرمت و حفاظت میراث فرهنگی موثر باشد.

وطن‌دوست یکی از سرمایه‌های کشور است
محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دیگر سخنران این نشست گفت: بیش از 20 سال با وطن‌دوست کار کرده‌ام و شاهد زحمات وی در ایجاد اندیشه حفاظت و راه‌اندازی پژوهشکده حفاظت و مرمت بوده‌ام.

وی با اشاره به پروژه چغازنبیل و همکاری‌های میان رشته‌ای که در این محوطه با همکاری وی و وطن‌دوست انجام گرفته اظهار کرد: در این پروژه از نزدیک مشاهده کردم که چه اندازه تعاملات بین‌المللی مهم است و متوجه شدم که یک امر کارشناسی را باید تجربه کرد و در طول زمان آموخت و تنها تحصیلات دانشگاهی کافی نیست.

معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، وطن‌دوست را یکی از سرمایه‌های کشور دانست و گفت: در حوزه میراث جهانی از نقطه نظرات ایشان بسیار بهره گرفتم زیرا که کارشناس بین‌المللی بسیار مجربی هستند و خدمات زیادی به ایران  کرده که اگر هر جای جهان بود بیشتر قدردانش  بودند.

وی با بیان اینکه وطن‌دوست این جستارها را با پدیده‌شناسی انجام داده است، تصریح کرد: خوشحالم که این کتاب می‌تواند به دانشجویان این حوزه کمک کند.

طالبیان افزود: پیشکسوتان باید نتیجه فعالیت‌های خود را بنویسند زیرا اینها ثروت و سرمایه‌های کشورند که می‌توانند تجربیات خود را به نسل‌های آینده انتقال دهند.

حفاظت و مرمت در میراث فرهنگی
سید احمد محیط‌طباطبایی دیگر سخنران این نشست گفت: «جستارهای تاریخی و فلسفی در حفاظت از میراث فرهنگی» کتابی است حاصل سال‌ها تلاش وطن‌دوست، پایه‌گذار پژوهشکده حفاظت و مرمت که در این حوزه زحمات زیادی کشیده است.

مشاور ریاست پژوهشگاه با اشاره به اینکه جای یک چنین کتاب مرجعی در حوزه ادبیات مرمت در سال‌های اخیر خالی بوده تصریح کرد: این کتاب می‌تواند مورد استناد متخصصان قرار گیرد.

وی بزرگداشت وطن‌دوست و رونمایی از این کتاب را تنها بهانه‌ای دانست برای عزیز شمردن افرادی که در این حوزه تلاش کردند و افزود: امروز موقعیت مناسبی است که از خدمات 40 ساله وطن‌دوست برای تشکیل و راه‌اندازی پژوهشکده حفاظت و مرمت، شکل‌دهی ادبیات نوین و نگاهی ویژه در حوزه میراث که همان نگاه مرمت و حفاظت آثار است و توسعه دادن و رساندن آن به بدنه دانشگاه‌ها قدردانی کنیم.

مشاور ریاست پژوهشگاه اظهار کرد: حوزه قدیم میراث فرهنگی بیش از 7-8 دهه است که در این قلمرو فعالیت می‌کند اما این نگاه مکمل در مطالعات باستان‌شناسی که نگاه مرمت و حفاظت از آثار است نگاهی جدید بوده که از دهه 50 شروع شده و وطن‌دوست یکی از افراد موثر شکل گیری این اندیشه است. 

دانش حفاظت و مرمت ایران در سطح جهانی
کامران احمدی، رییس پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی-فرهنگی دیگر سخنران این نشست گفت: اوایل دهه 80 افتخار آشنایی با دکتر وطن‌دوست را داشتم و وی پیشنهاد همکاری به من را داد.

وی افزود: وطن‌دوست با دقت و به‌صورت اصولی کار را در این حوزه شروع کرد به نحوی که آزمایشگاه‌های که در آن زمان تأسیس شد از لحاظ تجهیزات و خدمات در حد بالایی بودند و دانش مرمت چیزی از خارج کم نداشت.

رییس پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی-فرهنگی با اشاره به تفکر انتشار کتابی درباره خدمات و فعالیت‌های دکتر وطن‌دوست توسط  پژوهشکده حفاظت و مرمت گفت: در اندیشه چاپ چنین کتابی بودیم که با خبر شدیم ایشان خودشان در حال تدوین و تألیف کتاب هستند که این جای بسی خرسندی دارد.

احمدی افزود: جای خالی وطن‌دوست همیشه در پژوهشکده حفاظت و مرمت احساس می‌شود و همکاران همچنان علاقه‌مند ایشان هستند.
4 دهه تلاش برای حفظ میراث فرهنگی
دیگر سخنران این نشست طه هاشمی، معاون فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی بود که با اشاره به اینکه در همه جای دنیا ایرانیانی هستند که به میراث فرهنگی علاقه‌مندند، تصریح کرد: کسانی که در این حوزه متخصص هم باشند تعدادشان اندک است و وطن‌دوست یکی از این افراد است که نه تنها دوستدار میراث فرهنگی بوده بلکه در علم حفاظت و مرمت نیز متخصص است.

وی افزود: تاریخ علم و فرهنگ ایران مدیون افرادی است که در طول تاریخ باعث جاری شدن فرهنگ و علم در این کشور شده‌اند افرادی که با تمام مشکلات برای حفظ مواریث فرهنگی کوشیده‌اند و امروز تاریخ از آنها به نیکی یاد می‌کند.

هاشمی اظهار کرد: وطن‌دوست در طول 4 دهه و بدون احساس هیچ‌گونه خستگی برای حفظ میراث فرهنگی تلاش کرده و اگر کوشش‌های وی نبود قطعا آسیب‌های بسیاری به میراث فرهنگی کشور وارد می‌شد.

وی با اشاره به اینکه علم با ترجمه می‌تواند رشد یابد، تصریح کرد: برخلاف بسیاری از ترجمه‌های غیر تخصصی صورت گرفته در حوزه‌های مختلف، کتاب جستارهای تاریخی و فلسفی در حفاظت از میراث فرهنگی بسیار استادانه توسط وطن‌دوست ترجمه و تدوین شده است.

در ادامه این مراسم جمعی از مدیران و پیشکسوتان میراث فرهنگی به بیان گوشه‌ای از خدمات وطن‌دوست پرداخته و از وی قدردانی کردند.