به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) هشتاد و ششمین شماره پژوهشنامه «پردازش و مدیریت اطلاعات» ویژه تابستان 95 در قالب فصلنامه علمی-پژوهشی از سوی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) منتشر شد. 12 مقاله و ضمیمه‌ای از خلاصه انگلیسی آن‌ها محتوای این شماره از این فصلنامه را تشکیل می‌دهند.
«ترسیم نقشه علمی پروانه‌های ثبت اختراع مخترعان ایرانی در پایگاه‌های بین‌المللی اختراع طی سال‌های 1970 تا 2014» نوشته مشترک فرزانه محمدی جوزدانی، عاطفه عاصمی و احمد شعبانی، «پژوهشی پیرامون نسخه‌های جایگزین در نظام اف 1000 با شاخص‌های استنادی گوگل پژوهشگر» نوشته سعیده ابراهیمی و فاطمه ستاره، «بررسی رابط کاربر کتابخانههای دیجیتالی خارج از کشور از نظر ویژگیها و قابلیتهای مبتنی بر نشانه‌گذاری اجتماعی برای استفاده در کتابخانههای دیجیتالی ایران» به قلم زهرا ناصری، علی‌رضا نوروزی و مریم ناخدا، «معیار‌های تعامل در فرآیند جست‌‌و‌جوی اطلاعات مبتنی بر وظایف کاری (نقش پیچیدگی عینی و نوع محصول)» نوشته مرضیه سعیدی‌زاده، ابوالفضل طاهری و اعظم صنعت‌جو، از جمله مقاله‌های این شماره فصلنامه است.
نتیجه‌گیری چند پژوهش
پژوهشگران در مقاله «بررسی رابط کاربر کتابخانههای دیجیتالی خارج از کشور از نظر ویژگیها و قابلیتهای مبتنی بر نشانه‌گذاری اجتماعی برای استفاده در کتابخانههای دیجیتالی ایران» در نتیجه‌گیری آورده‌اند: «برخلاف آنچه انتظار می‌رفت، نتایج این بررسی نشان داد که طراحان رابط کاربر کتابخانههای دیجیتالی برتر دنیا به ویژگیها و قابلیتهای وب 2 چندان توجه نداشته‌اند و از قابلیتهای نشانه‌گذاری اجتماعی آن‌طور که باید و شاید استفاده نکرده‌اند. این امر شاید به‌دلیل تازگی نشانه‌گذاری اجتماعی و ضعف سیستم نرم‌افزاری کتابخانههای دیجیتالی باشد.
نشانه‌گذاری اجتماعی دوره آغازین حیات خود را طی می‌کند و پیش‌بینی می‌شود که در سال‌های نه چندان دور، نظامهای اطلاعاتی به سمت اجتماعی شدن با هدف کاربر محوری بیشتر و تعاملات چند سویه بین کاربر و نظام پیش بروند. از این‌رو، ضروری است، برای دستیابی به این اهداف، ارزش افزوده و غنی‌سازی بیشتر نظامهای دیجیتالی تدابیر درستی اتخاذ شود.
در ادامه این نتیجه‌گیری می‌خوانیم: «این تدابیر نیازمند برنامه‌ریزی و بازنگری در نحوه ارائه خدمات و به‌کار‌گیری ویژگیها و قابلیتهای لازم برای پشتیبانی از آن در طراحی نظامهای دیجیتالی است.»
پژوهشگران در نتیجه مقاله علمی «معرفی مدلی ساختاری - احتمالاتی برای تبدیل حرف به واج در متون فارسی» الهام علائی ابوذر و محمود بی‌جن‌خان آورده‌اند: «فارسی‌زبانان با استفاده از اطلاعات زبانی مانند اطلاعات مربوط به تکواژه‌ها، آشنایی با صورت نوشتاری وند‌های تصریفی و اشتقاقی، و دانستن قواعد حرف‌نویسی مربوط به اضافه‌شدن وند‌ها به ستاک که در مرز تک‌واژ‌ها عمل میکنند و آشنایی با صورت نوشتاری و تلفظ کلملتی که منشاء عربی دارند، سعی در کم کردن عمق خط فارسی دارند تا به این ترتیب بتوانند کلماتی را که نخستین‌بار با‌آن‌ها مواجه می‌شوند به درستی بخوانند.»
در ادامه این پژوهش می‌خوانیم: «تحقیق حاضر مدلی ساختاری ـ احتمالاتی برای ارائه برون‌داد واجی کلمات خارج از واژگان را معرفی می‌کند که به کمک آن بتوان کلمات خارج از واژگان را تلفظ کرد. عملکرد نرمافزارهای تبدیل حرف به واج فارسی با عملکرد فارسی‌زبانان و مدل ساختاری ـ احتمالاتی پژوهش مقایسه شد و به‌طور کلی، این نتیجه به دست آمد که به نظر می‌رسد عملکرد مدل ساختاری - احتمالاتی تحقیق حاضر برای ارائه برون‌داد واجی کلمات خارج از واژگان، در مقایسه با نرمافزارهای ID3 و شبکه عصبی پرسیترون بهتر و برون‌داد‌های واجی به تلفظ فراسی زبانان نزدیک‌‌تر باشد، زیرا نرمافزارهای ID3 و شبکه عصبی پرسیترون به‌صورت احتمالاتی، احتمالات مظروط واج به شرط حرف را از پیکره محاسبه کردهاند و در ارائه برون‌داد واجی کلمات خارج از واژگان تنها از احتمالات استفاده کردهاند، حال آنکه مدل ساختاری ـ احتمالاتی پیشنهادی، برای ارائه برون‌داد واجی کلمات خارج از واژگان، مجهز به اطلاعات ساختاری زبان فارسی و اطلاعات مربوط به الگو‌های ساخت‌واژی عربی است و بنابراین، عملکرد آن در مقایسه با عملکرد نرم‌افزار‌هایی که تنها به قوانین اختلالات در ارائه برون‌داد واجی کلمات خارج از واژگان اکتفا میکنند، می‌تواند بهتر باشد.
هشتاد و ششمین شماره پژوهشنامه «پردازش و مدیریت اطلاعات» به مدیرمسئولی دکتر سیروس علیدوستی و سردبیری دکتر سید رحمت‌الله فتاحی، در یک‌هزار و 141 صفحه از سوی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) منتشر شده است.
سه‌شنبه ۲ آذر ۱۳۹۵ - ۱۳:۴۵
نظر شما