به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) آیین رونمایی از کتاب «تفسیر موضوعی قرآن کریم؛ چیستی و الزامات» شامل دروس تفسیری آیت‌الله مهدوی کنی (ره) صبح امروز دوشنبه 26 مهرماه از سوی معاونت پژوهشی دانشگاه امام صادق (ع) در این دانشگاه برگزار شد.
 
این کتاب که به همت دکتر محمد جانی‌پور و دکتر نادر جعفری هفتخوانی تنظیم و ویرایش شده، جلد نخست از دروس تفسیری آیت‌الله محمدرضا مهدوی کنی در سال‌ تحصیلی 1380-1381 بوده که برای دانشجویان مقطع دکترای رشته علوم قرآن و حدیث دانشگاه امام صادق ارائه شده است.
 
بعد فقاهتی آیت‌الله مهدوی کنی کمتر شناخته شده است
حجت‌الاسلام مصطفی میرلوحی، داماد آیت‌الله مهدوی کنی نیز در بخش دیگری از این نشست با تاکید بر اینکه شخصیت فقهی وی کمتر مورد توجه قرار گرفته عنوان کرد: اغلب آیت‌الله مهدوی کنی را به عنوان یک سیاستمدار صادق و شایسته می‌شناسند اما بعد فقاهتی وی کمتر شناخته شده در حالی که فردی مانند مرحوم جلال آشتیانی می‌گوید اگر کسی در تهران بخواهد فلسفه اسلامی یاد بگیرد یکی از معلمانش آیت‌الله مهدوی کنی است.
 
وی با اشاره به روش تفسیری آیت‌الله مهدوی کنی گفت: نکاتی که آیت‌الله کنی در تفاسیر مطرح کرد نشان‌دهنده این است که در مباحث ناقل صرف نبود.
 
داماد آیت‌الله مهدوی کنی با تاکید بر مهجوریت‌های تفسیر قرآن پیش از انقلاب اسلامی اضافه کرد: پس از انقلاب اسلامی حوزه علمیه قم به سوی تفسیر قرآن رفت و در این حوزه تلاش‌های آیت‌الله مهدوی کنی قابل تقدیر است.
 
حجت‌الاسلام میرلوحی در بخش پایانی سخنانش اظهار امیدواری کرد تا سایر درس گفتارهای تفسیر قرآن کریم آیت‌الله مهدوی کنی توسط معاونت پژوهشی دانشگاه امام صادق (ع) مکتوب و ارایه شود. 

آیت‌الله مهدوی کنی در نگاه یک نقاد و اصلاح‌گر عمل می‌کرد

جانی‌پور در این نشست گزارشی از روند تدوین این اثر ارایه کرد و گفت: مطالب این کتاب برگرفته از مباحث کلاسی آیت‌الله مهدوی کنی در سه ترم دوره دکتری سال 80 و 81 است. آیت‌الله مهدوی کنی یک استاد کامل بود و روش خاصی برای اندیشیدن و هنر تربیت کردن ذهن دانشجویان داشت. وی در نگاه یک نقاد و اصلاح‌گر عمل می‌کرد و همواره سوالاتی را در کلاس مطرح می‌کرد تا ذهن افراد را پرورش دهد. این استاد بزرگ همواره دانشجویانش را به چشم هم مباحثه‌هایش می‌دید و تلاش می‌کرد که روحیه پرسشگری را در آنها تقویت کند.
 
وی ادامه داد: کتاب حاضر نیز مطالبی است که سر کلاس از ایشان نقل شده و البته پس از تنقیح به رشته تحریر درآمده است. جامعیت چند بعدی بودن و تسلط آیت‌الله مهدوی کنی به کتاب‌های اهل سنت موجب شده بود که آثار وی در این حوزه متمایز باشد. علاوه بر این می‌کوشید تا متناسب با رشته‌های مختلف دانشگاه امام صادق موضوعات قرآنی و معارفی پیشنهاد کند.
 
وی تاکید کرد: این کتاب نیز می‌تواند منبع مفیدی برای دانشجویان رشته‌های مختلف باشد و به عنوان یک منبع پژوهشی برای کارهای بعدی مورد استفاده قرار گیرد.
 
جلد دوم و سوم این مجموعه منتشر می‌شود
جانی‌پور از تالیف جلد دوم و سوم این مجموعه خبر داد و گفت: بیش از 80 درصد مطالب این کتاب‌ها نیز از تفاسیر سوره حمد و قدر خواهد بود و به جرأت می‌توان گفت موضوعاتی که آیت‌الله مهدوی کنی در تفاسیر بیان کرده به ندرت در منابع دیگر قابل مشاهده است.
 
وی در بخش پایانی سخنانش با بیان اینکه آیت‌الله مهدوی کنی تلاش می‌کرد تا نظرات اندیشمندان دیگر را به صورت عالمانه و منصفانه نقل کند، اظهار کرد: این موضوع هم برگرفته از روحیه اصلاح‌گری وی بود. آیت‌الله کنی اصطلاحات جدیدی را در حوزه تفاسیر قرآن طراحی کرد و این کتاب می‌تواند منبع ویژه‌ای برای پژوهش‌های ثانویه باشد.
 
آیت‌الله مهدوی کنی نسبت به معارف اسلامی حساس بود
عباس مصلایی‌پور نیز در این نشست با بیان اینکه آیت‌الله مهدوی کنی نسبت به معارف اسلامی حساس بود، گفت: منبع مهم معارف اسلامی قرآن کریم است و آیت‌الله مهدوی کنی نسبت به قرائت و تفسیر قرآن دقت نظر زیادی داشت و کتابی که امروز رونمایی می‌شود تقریر مباحث کلاس درس وی است که در دوره دکتری ارایه می‌شده است. آیت‌الله کنی در تفسیر قرآن دقت زیادی داشت به طور مثال استفاده از واژه توصیف و سلامتی را در تفسیر درست نمی‌دانست همچنین درباره صحت احادیثی که در تفاسیر مورد استفاده قرار می‌گرفت حساسیت زیادی به خرج می‌داد.
 
وی افزود: این میزان از دقت و حساسیت وی نیز به سبب شاگردی استادان بزرگی چون علامه طباطبایی مولف کتاب «تفسیر المیزان» است.
 
این استاد دانشگاه در ادامه تفسیر قرآن را به دو بخش ترتیبی و موضوعی تقسیم کرد و گفت: تفسیر ترتیبی قرآن نیز به دو بخش براساس درج آیات در مصحف شریف و نزول سوره‌ها تقسیم می‌شود اما تفسیر موضوعی قرآن روشی است که در دوره معاصر مورد توجه قرار گرفته و بدین معناست که ما براساس اقتضائیات زمان موضوعاتی را به قرآن کریم رجوع دهیم و یا موضوعاتی را از قرآن استخراج کنیم و براین اساس به نیازهای خود پاسخ دهیم.
 
وی در پایان گفت: همچنین آیت‌الله مهدوی کنی در برخی از مباحث تاکید زیادی روی موضوع تاویل داشت و در این باره نظرات اهل تسنن را بررسی می‌کرد و به صورت کلی نگاه به اقوال گذشتگان در آثار تفسیری آیت‌الله مهدوی کنی برجسته است. همچنین یکی از منابع موثقی که برای تفسیر قرآن استفاده می‌کرد کتاب «مسالک‌ الافهام الی آیات الاحکام» نوشته فاضل جواد کاظمی است که یکی از منابع فقهی معتبر در تفسیر قرآن کریم است.