سه فصل نخست شامل «فرمالدئید و کاربرد آن»، «انتشار فرمالدئید» و «روش‌های اندازه‌گیری انتشار فرمالدئید از فرآوردههای چوبی» است. «عوامل موثر بر انتشار فرمالدئید»، «روش‌های کاهش انتشار فرمالدئید از فرآوردههای چوبی» و « استانداردها، کلاس‌ها و محدودیت‌های انتشار فرمالدئید» عنوان‌های سه فصل بعدی کتاب است.
نخستین فصل کتاب درباره شیمی فرمالدئید از‌جمله ماهیت آن، ماده و رزین‌هایی که بر پایه فرمالدئید ساخته می‌شوند؛ همچنین رزین‌هایی که فاقد فرمالدئید و به تبع آن بدون انتشار گازهای آلاینده هستند بحث شده است. در تعریف آن می‌خوانیم: «فرمالدئید ترکیبی شیمیایی با فرمول CH2O است که در رده‌بندی مواد آلی، ساده‌ترین آلدئید به شمار می‌رود.»
مولفان در دومین فصل کتاب درباره آلودگی‌های مکان‌های سربسته و همچنین منابعی که منشا انتشار فرمالدئید هستند معرفی شده است. «منابع انتشار فرمالدئید به‌ویژه در رزین‌های فرمالدئیدی و همچنین در مورد اهمیت و مضرات آن بحث شده است.» براساس نتایج تحقیقات «انتشار گاز فرمالدئید از فرآوردههای چوبی تأثیرات نامطلوبی بر روی انسان‌ها گذاشته، تا آنجا که این ماده را در ردیف آلاینده‌های سرطان‌زا معرفی کرده و استنشاق آن را همراه با سوطش بینی، گلو، اختلال در تنفس و تأثیر بر روی ژن‌ها اعلام کرده‌اند.»
روش‌های مختلف اندازه‌گیری میزان انتشار فرمالدئید در هوا موضوع سومین فصل کتاب است. مولفان معتقدند که کشورهای مختلف روش‌های متعددی دارند و استانداردهای خاص خود را تدوین کرده‌اند اندازه‌گیری میزان گاز منتشر یافته از پانل‌ها به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم محاسبه می‌شود روش‌های اندازه‌گیری، خود به انواع قدیمی (متداول) و جدید می‌توانند تقسیم‌بندی شوند.»
در ادامه این مطلب می‌خوانیم: «انتشار فرمالدئید یک فاکتور مهم در ارزیابی محیط‌زیست و اثرات سلامت در فرآوردههای چوبی است. برای اندازه‌گیری میزان انتشار فرمالدئید از فرآوردههای چوبی، روش‌های آزمایش مختلفی در کشورهای گوناگون استفاده می‌شوند. اهمیت این موضوع در بازار‌های جهانی تا این حد بوده که مقایسه محصولات با کلاس‌های انتشار فرمالدئید در ژاپن با این مورد صورت می‌گیرد.»
درباره مهم‌ترین عوامل دخیل بر انتشار فرمالدئید از فرآوردههای چوبی در چهارمین فصل کتاب آمده است: «نسبت مولی اوره به فرمالدئید، رطوبت‌نسبی و دمای محیط فرآورده مورد استفاده، نوع رِزین و مقدار هاردنر، ضخامت و دانسیته فرآورده و میزان رطوبت کیک، و گذشت زمان مهم‌ترین عوامل دخیل بر انتشار فرمالدئید از فرآوردههای چوبی هستند. «بنا بر گزارش‌ها، تولید جهانی فرمالدئید در سال 2014 به 52 میلیون تُن رسیده است که بیش از 65 درصد از این مقدار برای تولید چسب‌های شیمیایی و در نهایت فرآوردههای چوبی به کار می‌رود (انجمن شیمی آمریکا، 2015)»
مولفان در بخشی از پنجمین فصل کتاب نوشته‌اند: «برای کاهش انتشار فرمالدئید از فرآوردههای چندسازه چوبی و جلوگیری از به‌وجود آمدن مشکلات سلامت بشر، راهکارهای زیادی از سوی دانشمندان در سرتاسر دنیا پیشنهاد شده است. برای مطلع شدن از راه‌های کاهش انتشار، توجه به این نکته که در کدام مرحله ساخت و یا مصرف می‌توان اعمال اصلاحی را انجام داد، تقسیماتی صورت می‌گیرد.»
درباره استانداردهای میزان انتشار فرمالئید هر کشور، می‌خوانیم: «در مناطق مختلف دنیا، دارای قوانین محدودکننده خاصی برای میزان انتشار گاز فرمالدئید از فرآوردههای چوبی است، که سازمان‌های زیربط برای آن منطقه تعیین می‌کنند. این استانداردها و مقادیر تعیین شده تا حد زیادی بر روش‌های اندازه‌گیری و همچنین بر الزامات صنعتی آن جوامع تاثیرگذار هستند.»
نخستین چاپ کتاب «فرمالدئید در فرآوردههای چوبی: انتشار و اندازه‌گیری» با شمارگان یک‌هزار نسخه در 90 صفحه، به‌بهای 10 هزار تومان از سوی انتشارات جهاد دانشگاهی به بازار نشر تخصصی رشته صنایع چوب عرضه شده است.
نظر شما