شاهین روحانی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره ضرورت و اهمیت توجه به چاپ دیجیتال اظهار کرد: با توجه به این‌که زندگی نوع بشر، به‌دور از ملیت و فرهنگی که در آن رشد کرده باشد، بیش از حد تصور، به دنیای دیجیتالی گِره خورده و وابسته شده است، پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند که در آینده نیز با سرعتی به‌مراتب بیشتر از گذشته، این وابستگی به طرز افسار گسیخته‌ای افزایش خواهد یافت و انسان‌ها روز به روز برای رفع نیازهای حیاتی خود، بیشتر به سمت راه‌حل‌هایی خواهند رفت که بتوانند از طریق فناوری‌های دیجیتال آن‌ها را کنترل کنند و در اختیار بگیرند.
 
وی توضیح داد: به گفته سلجوقی، عضو هیأت عامل سازمان فناوری اطلاعات کشور، تعداد کاربران فعال گوشی‌های هوشمند (Smart Phone) در ایران تا پایان سال 1394 به 40 میلیون نفر رسیده است. این یعنی نیمی از جمعیت کشوری در حال توسعه که اگر تعداد کودکان خردسال و سالمندان را از این آمار کم کنید، در می‌یابید که هم اکنون تقریباً کل جمعیت فعال کشور ایران به کامپیوتر همراه و اینترنت دسترسی دارند. تجربه نشان داده که به‌زودی تقریباً تمام نیازهای روزمره مردم ایران نیز مانند مردم کشورهای درحال توسعه دیگر، از طریق همین گوشی‌های هوشمند برطرف خواهند شد؛ نیازهایی مانند امور بانکی و مالی، کسب و کار و ارتباطات تجاری، امور اجرایی و قضایی از طریق خدمات دولت الکترونیک، سرگرمی و هیجان، همسریابی و تشکیل خانواده، تهیه مایحتاج غذایی و بهداشتی، امور کنترل ترافیک، حمل و نقل و جابجایی کالا و مسافر، کنترل لوازم خانگی و کودکان از راه دور با استفاده از خانه‌های هوشمند، امور تحصیلی و آموزشی، مطالعه و مدیای فرهنگی، بسته‌بندی هوشمند کالا و غیره.
 
این مدرس دانشگاه چاپ افزود: صنعت چاپ نیز برای رفع بخشی از همین نیازهای نوع بشر به‌وجود آمده و باید در این سیر سریع تغییر و تحول، خود را با فناوری روز تطبیق دهد وگرنه محکوم به فنا خواهد بود.
 
روحانی تأکید کرد: چاپ دیجیتال مفهومی نوین در همراهی این صنعت با دنیای امروز است؛ دنیایی که به دو بخش غیرقابل انکار «واقعی» و «مجازی» تقسیم شده و هر دو بخش به طرز پیچیده‌ای روی هم تأثیر گذارند.
 
وی درباره مزایای چاپ دیجیتال نسبت به تولید انبوه گفت: به‌طور کلی چاپ دیجیتال یک مفهوم است که به کمک فناوری‌های متنوع قابلیت انتقال تصویر را، به‌طور مستقیم و بی‌واسطه از فایل کامپیوتر به سطوح مختلف فراهم می‌سازد. عدم استفاده از واسط (Master)، امکان اعمال تغییرات جزئی و کلی را در تولید، به همراه می‌آورد و این مزیت اصلی چاپ دیجیتال محسوب می‌شود. از این‌رو هزینه تولید در تیراژ محدود (حتی یک نسخه) با استفاده از چاپ دیجیتال مقرون به‌صرفه است. امکان نمونه‌گیری، چاپ رول در ابعاد بسیار بزرگ، تولید بر حسب تقاضا و در زمان محدود را می‌توان از دیگر مزایای چاپ دیجیتال برشمرد.
 
چاپ دیجیتال در ابتدای راه خود قرار دارد / محدودیت‌های چاپ دیجیتال

مدیرعامل شرکت پارس پیرامید کاسپین با اشاره به محدودیت‌های چاپ دیجیتال، توضیح داد: با توجه به زمان ناچیزی که از اختراع نخستین ماشین چاپ دیجیتال تاکنون می‌گذرد، درمی‌یابیم که مفهوم «چاپ دیجیتال» هنوز در ابتدای راه خود قرار دارد و مانند دیگر روش‌های تولید، تا رسیدن به بلوغ فناوری‌های پشتیبان خود با محدودیت‌هایی روبه‌روست. از جمله محدودیت‌ها می‌توان به «عدم توانایی چاپ روی مدیاها یا بسترهای متنوع»، «عدم صرفه اقتصادی تولید در تیراژ انبوه» و «توانایی چاپ ورقی در ابعاد کوچک‌تر از استانداردهای اُفست» اشاره کرد که در تمامی موارد فوق، پیشرفت‌های چشمگیری در حال وقوع است و در آینده نزدیک کاملاً برطرف خواهند شد.
 
ناشران به دلایل اقتصادی هنوز از چاپ دیجیتال بهره نمی‌گیرند

این مدرس چاپ در پاسخ به این پرسش که «چرا برخی ناشران در استفاده از چاپ دیجیتال ممانعت می‌کنند؟» اظهار کرد: تنها دلیل مقاومت در استفاده از چاپ دیجیتال توسط دست‌اندرکاران صنوف مرتبط ، عدم توجیه اقتصادی در کاربری‌های مختلف (Applications) است. به‌طور مثال در مورد صنف ناشران باید بدانیم که بسیاری از ناشران بزرگ جهان نیز به همین دلایل اقتصادی، هنوز از چاپ دیجیتال در تولید کتاب با تیراژ بالا بهره نمی‌گیرند. البته با توجه به بازار خاص کشور ایران و به دلیل تیراژ کم کالاهای فرهنگی مانند کتاب، امکان دستیابی به توجیه اقتصادی استفاده از چاپ دیجیتال بیشتر است.
 
وی ادامه داد: با باز شدن فضای کسب و کار و آمدن شرکت‌های صاحب تکنولوژی و قابلیت استفاده از ماشین‌آلات پیشرفته، دارای کیفیت بالاتر، با سطح چاپ بزرگ‌تر و هزینه تمام‌شده کمتر، در ایران مانند دیگر کشورهای پیشرفته و در حال توسعه جهان، استفاده از چاپ دیجیتال برای کتاب در تیراژ کم و متوسط (زیر 5 تا 10 هزار نسخه) میان ناشران ایرانی نیز متداول خواهد شد. تا آن روز فاصله زیاد است، اما تجربه نشان داده که در موارد مرتبط با دنیای دیجیتال، فواصل زمانی می‌توانند با سرعتی باورنکردنی پیموده شوند.
 
چاپ دیجیتال می‌تواند به افزایش عناوین کتب چاپی کمک کند

روحانی درباره تأثیر چاپ دیجیتال در افزایش سرانه مطالعه گفت: افزایش سرانه مطالعه در یک کشور، نیاز به فرهنگ‌سازی دارد و این یک استراتژی زیرساختی را می‌طلبد. چاپ دیجیتال می‌تواند به افزایش عناوین کتاب‌های چاپی کمک کند، اما من در حال حاضر پایین بودن سرانه مطالعه در کشور را ناشی از تعداد کم عناوین کتاب‌های چاپ شده نمی‌دانم.
 
مدیرعامل شرکت پارس پیرامید کاسپین افزود: در کشورهای توسعه‌یافته که سرانه مطالعه بالاست، استراتژی، امکانات و نحوه تعلیم و تربیت کودکان در مدرسه و خانواده کاملاً متفاوت است. سرانه مطالعه در یک کشور را باید، در آموزش و پرورش آن کشور ریشه‌یابی کرد. مردمی که به مطالعه علاقه دارند، کتاب چاپ شده به روش اُفست یا دیجیتال و یا حتی e-book برایشان تفاوت ندارد.
 
وی تأکید کرد: تنها عاملی که در مفهوم چاپ دیجیتال می‌تواند به بالا بردن انگیزه مطالعه در افراد کمک کند، بحث «شخصی‌سازی» است. البته در هیچ جای جهان شخصی‌سازی در چاپ با هدف بالا بردن سرانه مطالعه انجام نمی‌شود؛ بلکه دلایل صرفاً تجاری برای فروش بیشتر و یا ارتقای سطح علاقه مخاطب به کالا یا خدمات و یا یک برند هستند که موجب تقبل هزینه بیشتر در تولیدات چاپی شخصی‌سازی شده می‌شود.
 
در آینده، بخش نشر صنعت چاپ در انحصار چاپ دیجیتال خواهد بود

روحانی در باره این موضوع که «با توجه به توسعه روزافزون چاپ دیجیتال، آینده صنعت چاپ و نشر را چگونه ارزیابی می‌کنید؟» گفت: من در مصاحبه‌های مختلف به این پرسش پاسخ داده‌ام و همچنان بر این عقیده هستم که در آینده‌ای نزدیک، صنعت چاپ به دو بخش «نشر» و «بسته‌بندی» تقسیم می‌شود که بخش بسته‌بندی آن در انحصار چاپ اُفست و بخش نشر آن در انحصار چاپ دیجیتال خواهند بود.
 
مدیرعامل شرکت پارس پیرامید کاسپین ادامه داد: در آینده کمی دورتر نیز چاپ اُفست، در طی مسیر تکامل خود به‌تدریج با فناوری دیجیتال در هم آمیخته و این دو با هم ترکیب خواهند شد و چاپ دیجیتال نیز در حوزه نشر، یک راه‌حل موقتی است و در این حوزه با وجود رسانه‌های تواناتر و همه‌گیرتر، دیگر نیازی به چاپ از هیچ نوع آن وجود نخواهد داشت.
 
روحانی عنوان کرد: شاید این پیش‌بینی‌ها کمی دور از ذهن به‌نظر برسند اما در دنیای دیجیتال امروز، همه ما تاکنون شاهد تحولاتی به‌مراتب عجیب‌تر و تخیلی‌تر بوده‌ایم. یادمان نمی‌رود فیلم‌های علمی ـ تخیلی که در آن تلفن‌های تصویری و روبات‌ها و اتومبیل‌های سخن‌گو، به‌گونه‌ای غریب برای دو هزار سال بعد به تصویر کشیده شده بودند؛ حال آن‌که تنها 20 سال برای بشر کافی بود تا آن رؤیاها را به واقعیت تبدیل کند.
 
شاهین روحانی، مهندس شاخه مهندسی مکانیک، با سابقه کار حرفه‌ای مهندسی در کارخانجات کاغذسازی و تجاری در حوزه بازرسی کالا و خدمات،هم اکنون با بیش از 15 سال سابقه کار اجرایی در انتقال دانش و تکنولوژی‌های نوین مربوط به صنعت چاپ فعال است. وی در سمت مدیریت فروش و بازاریابی ماشین‌آلات و راه‌حل‌های چاپ اُفست و دیجیتال در برندهای Xerox, KBA, Kodak,  Creo, Fidia مشغول به‌کار بوده و دوره‌های آموزش تخصصی متعدد و مرتبط به صنعت چاپ را پشت سر گذاشته است. در طول این سال‌ها شاهین روحانی با برگزاری دوره‌های آموزشی، سخنرانی‌ها و انتشار مقالات متعدد در نشریات تخصصی، سعی داشته تا به رسالت خود در مورد انتقال دانش روز این صنعت به‌ویژه در زمینه چاپ دیجیتال جامه عمل بپوشاند. روحانی بیش از هفت دوره، عضو هیأت داوران جشنواره ملی سالانه صنعت چاپ بوده و هم اکنون مدرس دانشگاه چاپ است.