مهندس محمد پهلوانی، مدیر فناوری اطلاعات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) درباره معرفی کتابخوان «پژوهان» و دلایل طراحی این نرمافزار اظهار کرد: کتابخوان همراه پژوهان، سامانه پژوهشی توليد، توزيع و مطالعه كتاب الكترونيک با رعايت قانون كپي‌رايت و در مدیریت فناوری اطلاعات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی طراحی شده است. کتابخوان پژوهان قابلیت‌های کاربری و پژوهشی در محیطی زیبا و کاربرپسند بستری برای ارائه کتابهای الکترونیکی در حوزه علوم‌انسانی و اسلامی ایجاد کرده است.
وی افزود: ایده اصلی تولیدنرم‌افزار کتابخوان همراه «پژوهان» برمبنای رویکرد جدید پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برای حضور فعال‌تر در فضای مجازی و بین‌الملل و پاسخ به نیاز مخاطبان به محتوای غنی اسلامی در سراسر دنیا شکل گرفت بنابراین در مرحله نخست تولید کتابهای الکترونیک در قالب برنامه‌های موبایل عملیاتی شد که بیش از 200 کتاب به‌صورت الکترونیک منتشر شد.
پهلوانی اظهار کرد: در ادامه فعالیت پژوهشگاه در حوزه نشر دیجیتال، ایجاد یک فروشگاه کتاب (Book Store) به همراه کتابخوان اختصاصی در دستور کار قرار گرفت تا همه آثار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در قالب یک نرم‌افزارکتابخانه همراه واحد، تولید و عرضه شود. مقدمات فنی این طرح و عملیات طراحی و پیاده‌سازی آن در سال 94 آغاز شد و در اردیبهشت 95 همزمان با بیست و نهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران و با حضور سید مرتضی موسویان، رئیس مرکز فناوری اطلاعات ورسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ وارشاداسلامی نرمافزار «کتابخوان همراه پژوهان» رونمایی شد.
این فعال حوزه نشر دیجیتال با اشاره به مقوله امنیت محتوا ادامه داد: لایه‌‌های مختلف امنیتی در جریان طراحی نرمافزار کتابخوان همراه پژوهان پیش‌بینی شده است. کاربر «پژوهان» با حفظ امنیت محتوای ایجاد شده، مجاز به مشاهده همه صفحات کتاب است.
نشر دیجیتال پیشرفت دارد اما استقبال نمی‌شود
پهلوانی درباره بَدگمانی برخی ناشران به ناشران دیجیتال نسبت به تامین امنیت محتوا گفت: به ناشرانی که هنوز نسبت به توانایی ناشران دیجیتال برای تامین امنیت محتوا اعتماد ندارند می‌گویم: تهدید سرقت نسخه چاپی و دیجیتال یکسان است؛ به‌عبارت دیگر چطور می‌توان تضمین کرد که کتاب چاپی بعد از عرضه در بازار نشر از امنیت کامل برخوردار باشد؟ درحالی‌که در نسخه الکترونیک امکاناتی مانند امکان ردیابی، مشاهده فعالیت‌های کاربران و ایجاد محدودیت‌هایی برای دسترسی وجود دارد.
وی درباره وضعیت نشر دیجیتال در کشور اظهار کرد: به‌نظر می‌رسد که در چند سال اخیر نشر دیجیتال از نظر تولید پیشرفت چشمگیری داشته اما استقبال از این حوزه چندان قابل اعتنا نیست. دلیل اصلی رونق اندک بازار نشر دیجیتال ریشه در بی‌‌توجهی مردم به کتاب دارد؛ البته باید پژوهشگران را از مخاطبان عادی جدا کرد چراکه این دسته استقبال بهتری داشته‌اند.
پیشرفت نشر دیجیتال و محدودیت چاپ سنتی
پهلوانی با اشاره به آینده نشر دیجیتال افزود: می‌توان گفت که نشر سنتی در آینده با توجه به پیشرفت‌‌های حوزه نشر الکترونیک بسیار محدود خواهد شد. شاهد این ادعا تعطیل شدن نشر مکتوب در برخی از انتشارات و نشریات معتبر کشورهای اروپایی است. هزینه اندک، حمل آسان برای کاربر، امکانات پژوهشی، امکان جستجو در مطالب و محتوای کتاب‌ها، امکان و ایجاد زمینه‌هایی برای حفظ محیط زیست موجب شده تا نرم‌افزار‌های کتابخوان مورد توجه قرار گیرند.
حمایت مادی و معنوی دولت و فرهنگ‌سازی؛ نیاز نشر دیجیتال
مدیر فناوری اطلاعات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی درباره راهکار‌های بهبود جایگاه نشر دیجیتال افزود: فرهنگ‌سازی مهم‌ترین دلیل تقویت جایگاه نشر دیجیتال است. برگزاری نمایشگاه‌ها و جشنواره‌های تخصصی در حوزه کتاب الکترونیک و محتوای الکترونیک نیز ضروری است.
وی با انتقاد از جانمایی ناشران دیجیتال در بیست و نهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران اظهار کرد: درحالی که ناشران دیجیتال در کشورهای خارجی صاحب بهترین مکان در نمایشگاه‌های مختلف هستند نهمین دوره نمایشگاه رسانه‌‌های دیجیتال در حاشیه بیست و نهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد.
این کارشناس تولید نرمافزار با تاکید بر نیاز نشر دیجیتال به حمایتهای مادی و معنوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: نشر دیجیتال به حمایتهای بیشتری از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیاز دارد. علاوه بر این در مقام مقایسه بین تاثیر حمایتهای این نهاد دولتی و تلاش اهالی قلم برای توسعه و گسترش نشر دیجیتال باید به نقش برابر هر دو اشاره کرد.
پهلوانی با اشاره به همکاری نهاد‌های فعال در حوزه نشر با پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: رونمایی از پژوهان در نمایشگاه کتاب سال 95 زمینه‌ساز توجه ارگان‌های فعال در تولید کتاب شد؛ در حال حاضر توسعه فنی و محتوایی پژوهان و افزایش تعداد و تنوع کتاب‌ها در دستور کار قرار گرفته است. بنابراین پس از ارائه آثار پژوهشگاه، تفاهمنامههایی با دیگر سازمان‌های تولید‌کننده محتوای مکتوب از جمله مجمع جهانی اهل‌بیت، انجمن‌های علمی حوزه‌های علمیه، موسسه بوستان کتاب، معاونت فرهنگی تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی منعقد شد که نتیجه آن انتشار بیش از 500 عنوان کتاب در حوزه علوم انسانی و اسلامی است. به‌زودی این تعداد به بیش از دو هزار عنوان کتاب افزایش خواهد یافت.
قابلیت‌های نرمافزار کتابخوان پژوهان
وی با اشاره به قابلیت‌های نر‌افزار کتابخوان پژوهان اظهار کرد: کاربر بدون نیاز به اینترنت و به اصطلاح به‌صورت آفلاین می‌تواند به مطالعه بپردازد. کتابهای خریداری شده همیشه در آرشیو حساب کاربری مخاطب در سرور پژوهان محفوظ و در صورت پاکسازی و یا تعویض دستگاه، بدون نیاز به پرداخت دوباره وجه قابل دریافت است. مشاهده ناشر، نویسنده، حجم کتاب و امکان اشتراک‌گذاری ازجمله دیگر امکانات این نرمافزار است.
پهلوانی افزود: ورق زدن کتاب، مشاهده صفحات کتاب، تنظیم نور صفحه، تغییر قلم به نَسخ، ایران سنس و نازنین همچنین اندازه آن، تنظیم فاصله بین خطوط، علامت‌گذاری متن کتاب و تغییر به حالت شب ازجمله امکانات قابل توجه نرم افزار کتابخوان پژوهان است. پژوهان از یک فضای اَبری اختصاصی، برای همگام‌سازی اپ با سایر گجت‌ها بهره می‌برد. بدین معنی که به همه کتابهای خریداری شده به همراه بوکمارک‌ها و یادداشت‌هایی که از قبل ایجاد شده در پِلَتفرم‌های دیگر دسترسی از این طریق همسان‌سازی اطلاعات کاربر در همه دستگاه‌ها انجام شده و امکان دسترسی به اطلاعات را در دستگاه‌های مختلف فراهم می‌کند؛ بنابراین کاربر می‌تواند هر زمان و هر مكان به كتابخانه شخصی، یادداشت‌ها و بوكمارک‌ها دسترسی داشته باشد. کتابهای موجود در پژوهان به‌صورت PDF عرضه نشده بنابراین به راحتی می‌توان از امکانات ایجاد شده برای تغییر متن مانند به‌عنوان مثال اندازه قلم و دیگر مشخصات کتاب به دلخواه استفاده کرد.
مروری بر پرونده
مدیر کتابخوان الکترونیکی «کتابراه» معتقد است که که رقابت بین ناشران دیجیتال در مسیر طبیعی در حال شکل‌گیری است. متن کامل گفت‌و‌گوی خبرنگار ایبنا یا مجید شریفی را اینجــــــــــــا بخوانید.
مدیر انتشارات «جیحون» معتقد است که ناشر دیجیتال علاوه بر اهداف مالی، باید خود را به حفظ حقوق مادی و معنوی پدیدآور و ناشر متعهد بداند. متن کامل گفت‌و‌گوی خبرنگار ایبنا با مهندس محمد‌علی‌صحرا‌نورد را اینجـــــــــــــا بخوانید.
مدیرعامل سامانه «بلوط» معتقد است درصورت پشتیبای مالی، این مجموعه توانایی دارد تا در ابعاد برون‌مرزی به تولید نرمافزار اقدام کند. متن کامل گفت‌و‌گوی خبرنگار ایبنا با مهندس سعید مقدس‌زاده را اینجـــــــــــــــا بخوانید.
دوشنبه ۲۵ مرداد ۱۳۹۵ - ۱۰:۳۰
نظر شما