به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کودتای نافرجام ارتش ترکیه از دیشب در راس خبرهای جهان قرار دارد. به نظر می‌رسد که تلاش ارتشی‌ها برای ساقط کردن حکومت مشروع ترکیه، با به خیابان آمدن مردم و اعلام حمایت اپوزیسیون‌های داخلی از حزب حاکم عدالت و توسعه و محکومیت این کودتا، تا اندازه زیادی برطرف شده است. 

بی‌شک محبوبیت دولت اردوغان در سال‌های گذشته افول بسیار زیادی داشته است و قشر روشنفکر ترکیه از جدی‌ترین منتقدان سیاست‌های داخلی و خارجی این حزب بوده‌اند. تنها نویسنده برنده جایز نوبل ترکیه اورهان پاموک و نویسنده نامی ترکیه یاشار کمال که سال گذشته درگذشت، بارهای در مصاحبه‌هایشان با رسانه‌های داخلی و خارجی نارضایتی خود را از وضع موجود در ترکیه اعلام کرده و خواستار دموکراسی و آزادی بیان بیشتر شده بودند اما نام کودتا، آنچنان خاطرات سیاهی را در صفحات تاریخ ترکیه به جای گذاشته که حتی نویسندگان و روشنفکران نیز در کنار اکثریت مردم کشورشان این عمل ارتش را محکوم و تمام شب با پیام‌های که در صفحات اجتماعی‌یشان منتشر کردند به کودتا نه گفتند.

بانوی نویسنده و روزنامه‌نگار ترکیه‌ای الیف شافاک، که این روزها با رمان «ملت عشق» در راس پرفروش‌های کتابفروشی‌های کشورمان قرار داد، سعی می کرد احساسات و ناراحتی خود را تمام شب با پیام‌هایی که در صفحه رسمی توییترش به دو زبان ترکی و انگلیسی منتشر می‌کرد، بیان کند.

شافاک در نخستین پیام خود این گونه نوشت: این کشور زیبا و مغموم نه به سیاست استبدادی نیاز دارد، نه به کودتای نظامی. ما تنها محتاج به یک دموکراسی لیبرال کثرت‌گرا هستیم.

شافاک چند ساعت بعد نیز نوشت: کشور عزیزم، کشور مغمومم ... نباید هیچ بمب‌، سلاح‌ و اشکی را تجربه ‌می‌کردی. تو باید روزهای زیبا به خود می‌دیدی، خیلی حیف، خیلی.

نامزد جایزه اورنج، نزدیکی‌های صبح با هشتگ دموکراسی نیز این‌چنین نوشت: کودتاهای نظامی سال‌های 1960 ،1971،1980 همیشه ما را به عقب راند و از دموکراسی دورترمان کرد؛ نه کودتا، نه استبداد، نه به هر دو.

شافاک آخرین پیغام خود را در ساعت 05:17  بامداد منتشر کرد و احساسات خود را این‌گونه بیان کرد: این چه شب سیاه و وحشتناکی است... انگار میلیون‌ها انسان با یکدیگر کابوسی مشترک می‌بینیم.

احمد امید، جنایی‌نویس مشهور ترکیه که خوانندگان ایرانی وی را با رمان «سلطان‌کشی» می‌شناسند نیز در صفحه شخصی خود این‌گونه نوشت: حیف این کشور. حیف مردم این کشور. تنها چیزی که ما را نجات خواهد داد، دموکراسی و آزادی بیشتر است.

دیشب اما تندترین پیام را جان دوندار، نویسنده و سردبیر پیشین روزنامه جمهوریت که به دلیل اخباری که برضد حکومت منتشر می‌کرد نوشته است؛ نویسنده‌ای که در حال محاکمه است و مدتی نیز در حبس بوده. دوندار با اشاره به کودتاهای که در گذشته در ترکیه به وقوع پیوسته نوشت: کودتا به نفع کیست؟ کودتای 12 سپتامبر اوزال و کودتای 28 فوریه حزب عدالت و توسعه را بر سر قدرت آورد. 27 آوریل عبدالله گل را رئیس‌جمهور کرد و 15 جولای نیز دارد اردوغان را به ریاست می‌رساند.

اما سکوت اورهان پاموک که هیچ فرصتی برای انتقاد از حزب حاکم را ازدست نمی‌دهد، بسیار معنادار است. پاموک پیش از این بارها در کتاب‌هایش از خاطرات کودتای نظامی 1980 ترکیه نوشته و در مصاحبه‌هایش دم از آرمان‌های یک جمهوری لایک زده است. سو‌گیری پاموک به عنوان بزرگترین نویسنده در قیدحیات ترکیه، هم برای خوانندگان وی و هم برای رسانه‌های بین‌المللی بسیار اهمیت دارد و در هر صورت، سکوت یا اظهار نظر وی مورد بحث‌های بسیار قرار خواهد گرفت.