به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) کتاب «سیاست و روابط بین‌الملل در ورزش» نوشته کیوان شعبانی مقدم و ابوالفضل فراهانی از سوی سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی منتشر شده است.

در بخشی از مقدمه این کتاب می‌خوانیم: «با اینکه امروزه ورزش نقش استراتژیکی در سیاست و روابط بین‌الملل بازی می‌کند، ولی هنوز بخشی مبهم و ناملموس از سیاست خارجی معاصر محسوب می‌شود. بنظر می‌رسد که ورزش هنوز بعنوان مفهومی جدی در نظر گرفته نمی‌شود، بلکه امری پیش‌پا افتاده و سطحی به شمار می‌رود. محققانی که در خصوص ارتباط بین ورزش و روابط بین‌الملل پژوهش انجام داده‌اند عقیده دارند که ورزش در حاشیه قرار دارد و این مبحث در سراسر جهان در میان علوم روابط بین‌الملل، سیاست خارجی و علوم سیاسی مورد غفلت واقع و نادیده گرفته شده است.

ادبیات موجود درخصوص ارتباط میان روابط بین‌الملل و ورزش هم تا حد زیادی پراکنده و نارسا است و مقالات تنها بر مطالعات موردی تأکید کرده‌اند. بخش عمده‌ای از این مسئله ناشی از تفاوت در نگرش‌های سیاسی محققان بوده است، زیرا ممکن است یک واقعه سیاسی اهمیت بیشتری برای افرادی که در کشور یا منطقه خاصی زندگی می‌کنند، داشته باشد. علت دیگر ناشی از سوگیری‌های مربوط به نوع تحقیق، روش‌شناسی، شیوه اندازه‌گیری و عوامل فرهنگی، سمبولیک و ناملموسی است. البته هیل عقیده دارد که دلیل نادیده گرفته شدن تاثیر ورزش بر روابط بین‌الملل توسط نویسندگان و پژوهشگران اغلب این است که مقوله ورزش، با اِفاده و غرور علمی محققان سازگار نیست و بسیار هنوز عقیده دارند که ورزش یک فعالیت بی‌فکرانه است که شایسته آن نیست تا سئوالاتی درباره آن در علوم اجتماعی یا سیاست مطرح شود.

با این حال، می‌توان به جملات قدرتمند نلسون ماندلا ارجاع داد که گفت: «ورزش احتمالاً موثرترین ابزار ارتباطی در جهان مدرن است که بطور مستقیم در اختیار میلیاردها نفر از مدرم در سراسر جهان قرار دارد. تردیدی وجود ندارد که ورزش شیوه‌ای ماندگار و مشروع برای شکل‌دهی روابط دوستانه در بین‌ ملل است.»

اثر حاضر با هدف پرکردن خلأ موجود در زمینه سیاست و روابط بین‌الملل در ورزش نگارش یافته و یکی از نخستین آثار به زبان فارسی به شمار می‌رود. در تدوین این کتاب، از منابع دست اول فراوانی به زبان انگلیسی استفاده و وقت و انرژی زیادی برای تهیه، ترجمه، تدوین و ویرایش چندباره‌ی مطالب صرف شده است.

چیدمان فصول کتاب به گونه‌ای است که همه مباحث مربوط به موضوع را تحت پوشش قرار می‌دهد. بدین‌منظور، فصل نخست به روند تکاملی اهمیت و تأثیر ورزش از دوران باستان تا عصر حاضر؛ فصل دوم به ایدئولوژی و ورزش، فصل سوم به ورزش و دیپلماسی؛ فصل چهارم به ورزش و هویت ملی؛ فصل پنجم به کارکردهای ورزش بین‌الملل؛ فصل ششم به سیاست و بازی‌های المپیک؛ فصل هفتم به فوتبال و سیاست؛ فصل هشتم به آسیب‌شناسی ارتباط سیاست و ورزش؛ و در نهایت، فصل نهم به آینده ورزش بین‌الملل اختصاص یافته است.

هر یک از فصول کتاب، با مثالی سازگار با موضوع فصل آغاز می‌شود تا خواننده از لحاظ ذهنی با مبحث مربوطه آشنا شده و برای ادامه مطالعه ترغیب شود. همچنین، تلاش شده تا با ارائه مثال‌های جذاب و مرتبط در فصول مختلف، کتاب از حال نظری صرف خارج و خواننده به دنبال کردن متن ترغیب شود. در همین راستا، مباحث جالبی تحت عناوین «دیدگاه»، «حاشیه‌ای فراتر از متن»، «کوتاه و مختصر از تاریخ» و «مطالعه موردی» نیز در کتاب گنجانده شده است.

همچنین به منظور خوش‌خوان شدن کتاب، اسامی نویسندگان مقالات در خودِ متن آورده نشده، بلکه به صورت پانویس‌هایی در انتهای هر صفحه آمده است تا سررشته مطالب و روان‌بودن آن، با ارجاع مداوم به اسامی افراد، از دست خواننده خارج نشود. در نهایت، به منظور پرهیز از یکسونگری، دیدگاه‌های متنوع و متکثری درباره مباحث مختلف در سراسر متن کتاب ارائه شده است.

از دیگر اهداف نگارش این کتاب، آموزش دیپلماسی ورزشی به کاروان‌ها و هیئت‌های ورزشی بوده است. از آنجایی که کاروان‌های ورزشی و همه اعضای تیم‌های ورزشی به مثابه سفیران کشور مبداء تلقی می‌شوند، بنابراین همان‌گونه که یک سفیر و یا دیپلمات باید از آموزش رفتار و‌ آداب دیپلماسی بهره ببرد، مدیران، سرپرستان و ورزشکاران نیز می‌بایست آموزش ببینند. با نگاه به منافع ملی و دیپلماسی ورزشی در می‌یابیم که پیروزی همه چیز نیست و اه باختِ همراه با بازی جوانمردانه، به مثابه پیروزی است. بنابراین ورزشکاران و مسئولان ورزشی باید به مسابقات برون‌مرزی از هر دو جنبه پیروزی و دیپلماسی بنگرند.

کتاب «سیاست و روابط بین‌الملل در ورزش» نوشته کیوان شعبانی مقدم و ابوالفضل فراهانی با شمارگان هزار نسخه در 200 صفحه به بهای 8 هزار تومان از سوی سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی منتشر شده است.