به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نشست «نشر در ده سال گذشته؛ ارائه گزارش طرح تحقیقی» همزمان با برگزاری چهارمین روز از برپایی بیست و نهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، (18 اردیبهشت ماه) در تالار گفت‌و‌گو این نمایشگاه با سخنرانی مجید رهبانی، سردبیر نشریه «جهان کتاب» برگزار شد.
 
نشر کشور تنها «تولید» کتاب نیست
رهبانی، با بیان این‌که کار تحقیقی خود را در بازه زمانی 10 ساله (از سال 1384 تا 1394) به انجام رسانده است، گفت: اطلاعات این کار تحقیقی از موسسه خانه کتاب گرفته شده است. این موسسه در ارائه آمار نشر اقدامات ارزشمندی را انجام می‌دهد اما نمی‌توان گفت، که این آمار، یک تصویر دقیق از صنعت نشر کشور است، زیرا صنعت نشر را نمی‌توان تنها در عرصه «تولید» کتاب خلاصه کرد. 
 
وی اظهار کرد: پیش از سال 1393 تغییراتی در فراوری آمار کتاب وجود داشت، اما مدیریت جدید موسسه خانه کتاب اشکالات وارد بر بانک اطلاعات کتاب را پذیرفت و در سال گذشته در رفع آنها اقدام کرد. به عنوان مثال، پیش از این  کتاب‌های «کمک آموزشی» با کتاب‌های «عمومی» با یکدیگر ثبت می‌شد و در نهایت نیز آمار درستی از این بانک استخراج نمی‌شد.
 
رهبانی با بیان این‌که موسسه خانه کتاب تعریف خاصی از ناشران ارائه کرده است، ادامه داد: ناشران «فعال»، «پرکار» و «حرفه‌ای» طبقه‌بندی موسسه خانه از ناشران است، طبق تعریف این موسسه، ناشران فعال، ناشرانی هستند که در یک سال بیش از یک کتاب منتشر کنند، ناشران «پرکار» نیز ناشرانی را تشکیل می‌دهند که در یک سال بیش از 20 عنوان کتاب منتشر کنند و در آخر ناشران «حرفه‌ای» ناشرانی هستند که در یک سال بیش از 50 کتاب را به بازار کتاب بفرستند. در مقایسه آماری که به انجام رسید، این نتیجه حاصل شد که، ناشران «پرکار» در مقایسه دهه 90 با دهه 80 با رشد 50 درصدی مواجه بوده و ناشران «حرفه‌ای» نیز در مدت یاد شده، دو برابر شده‌اند.
 
وی با بیان این‌که، نشر کشورمان، نشری «مردانه» است، اظهار کرد: این کار تحقیقی نشان می‌دهد که صنعت نشر در فضایی مردانه به سر می‌برد. در مدت 10 ساله یاد شده، تنها 12 درصد کتاب‌های تولیدی در صنعت نشر کشور محصول فعالیت ناشران «زن» است. ناشران «دولتی» و «خصوصی» از دیگر طبقه‌بندیِ‌های صورت گرفته در صنعت کشور هستند. در بررسی 10 ساله نشر کشور، این موضوع مشخص شد که تعداد 560 موسسه به گروه ناشران خصوصی اضافه شده و در این مدت مشابه تنها 30 ناشر دولتی به صنعت نشر کشور افزوده شده‌اند.
 
سال 91 با افت چشمگیر تولید کتاب مواجه بودیم
رهبانی، سال 1391 را یکی از سال‌های دارای کمترین آمار انتشار کتاب دانست و ادامه داد: در این سال به دلیل رشد بی‌سابقه بهای کاغذ در فاصله دو ماه، بحران اقتصادی و تورم، آمار نشر با افت چشمگیری مواجه شد. استانداردهای حرفه‌ای و توانایی تولید 10 ساله مورد بررسی این تحقیق با افزایش مواجه شده است.
 
سردبیر «جهان کتاب» در ادامه نشست «نشر در ده سال گذشته؛ ارائه گزارش طرح تحقیقی» اظهار کرد: ناشران، هنوز توانایی استفاده از ظرفیت کامل نشر ایران را ندارند. به عنوان مثال، ما می‌توانیم برای کتاب‌های فارسی در منطقه بازار هدف را ترسیم کنیم، اما از این بازار اطلاعی نداریم.
 
رهبانی ادامه داد: بررسی کارنامه نشر 10 ساله گذشته (1384 تا 94) نشان می‌دهد، «علوم عملی» و «کمک درسی» از جمله دو شاخه تولید کتاب است که از اقبال بسیاری در این مدت همراه بوده است.