به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) مراسم نخستین سالگرد درگذشت مرحوم صادق آئینه‌وند سه‌شنبه (14 اردیبهشت‌ماه) با حضور خانواده مرحوم آئینه‌وند، جمعی از استادان و شاگردان وی در تالار شهید مطهری دانشگاه تربیت مدرس برگزار شد.

ضرورت و اهمیت نگاه تاریخی
حجت‌الاسلام محمدعلی مهدوی‌راد در این مراسم با اشاره به اهمیت نگاه تاریخی و تاریخ گفت: در پژوهش فهم از پدیده‌ها و هنر درک روش بسیار مهم است چون هیچ پدیده‌ای در خلاء شکل نمی‌گیرد و مناسبات سیاسی، زمانی و مکانی باعث می‌شود پدیده‌ای شکل بگیرد.

وی ادامه داد: در این نگاه حتی آیات الهی و مطالعه قرآن نیز وجود دارد و وقتی ما از اسباب نزول سخن می‌گوییم می‌خواهیم نقش‌آفرینی این نگاه را در فهم قرآن درک کنیم.

این پژوهشگر قرآنی افزود: نگاه قرآن به گذشته بسیار عجیب و حیرت‌آور است و تاکید قرآن بر نگاه به گذشته نیز بیش از 5 مرتبه در قرآن آمده است، بنابراین باید روی این موضوع تامل کرد که چرا قرآن چنین رویکری دارد.

مهدوی‌راد در بخش پایانی سخنانش با طرح این سوال که تاریحی‌نگری به لحاظ شخصیتی با افراد چه می‌کند، گفت: فرد تاریخ‌نگر و تاریخ‌بین به شرط اینکه مانند صادق آئینه‌وند باشد حقیقت درونش جلوه می‌کند. بزرگ می‌شود، دریا دل شده و سختی‌ها برایش آسان می‌شود.

مفاهیم دینی با تضادهای جدی روبه‌رو است
محمدرضا امین‌ناصری، معاون فرهنگی دانشگاه تربیت مدرس در ابتدای این مراسم با بیان این که جهان قدیم دین‌محور بوده گفت: امروز در جوامع، دین را تحت عنوان سکولاریسم کنار گذاشته‌اند اما خوشبختانه این موضوع در ایران انجام نشده و جامعه ایران قبل و بعد از اسلام دین‌محور بوده است.
 
وی ادامه داد: با این وجود امروزه مفاهیم دینی با تضادهای جدی با توجه به مختصات دنیای امروز روبه‌رو است. این تضادها طی ادوار گذشته منجر به سه انقلاب چون انقلاب مشروطه، کودتای 28 مرداد و انقلاب اسلامی در ایران شده است.
 
معاون فرهنگی دانشگاه تربیت مدرس افزود: ایران سعی دارد از طریق نواندیشی دینی و بازنگری به مفاهیم بین دین و دنیای امروز ارتباط برقرار کند. اگر بین این دو مفهوم، فهم درستی صورت نگیرد با مشکلات متعددی مواجه خواهیم شد. نو اندیشی دینی و طرح مباحث قدیم یکی از اولویت‌هایی امروزی جامعه ایران است.
 
آئینه‌وند فرزند شجره طیبه نواندیشی دینی
به گفته این استاد دانشگاه، متاسفانه امروز برخی از روزنامه‌نگاران در ایران سعی دارند تا تحت عنوان روشنفکری دینی این مباحث را به سلفی‌گری و داعش پیوند بزنند، در حالی که این مباحث از اساس اشتباه است.
 
امین ناصری با تاکید بر اینکه صادق آئینه‌وند یکی از فرزندان شجره طیبه نواندیشی دینی در ایران است، یادآور شد: در تمامی آثار و کتاب‌های این متفکر می‌توان رگه‌هایی از روشنفکری دینی را مشاهده کرد. از سوی دیگر یکی از برجسته‌ترین اقدامات ایشان تاسیس مرکز مطالعات زنان با نگاهی جدید به زن در قرآن بوده است.

مرحوم آئینه‌وند انسان واقعی بود
غلامحسین غلامحسین‌زاده، رئیس دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس نیز در بخش دیگری از این مراسم ضمن گرامیداشت مقام استاد آئینه‌وند افزود: رفتن از دنیا سرنوشت همه انسان‌ها از جمله پیامبران و اولیای الهی است با این وجود خود انسان است که راه آمدن و رفتنش را مشخص می‌کند. بنابراین شیوه راه رفتن در اختیار ماست به شرطی که بدانیم مقصد کجاست چراکه مقصد همه ما بازگشت به سوی خداست.

وی ادامه داد: روش و حرکت ما باید به گونه‌ای باشد که همه به سوی خداوند حرکت کنیم و این مسیر می‌تواند به صورت فردی و جمعی باشد. مرحوم آئینه‌وند از کسانی بود که تاثیر اجتماعی بر افراد مختلف داشت. از سوی دیگر هر فردی می‌تواند متناسب با شغلش تاثیرگذار باشد. مرحوم آئینه‌وند معلم بود و کار معلم نیز تربیت و هدایتگری است.

به گفته وی، رسالت معلم مدیریت، یادگیری و کمال است. پیمودن راه کمال و هدایت نیز باید بر اساس سه روش مبتنی بر قلب، عقل و زور یا جبر باشد.
 
این استاد دانشگاه تاکید کرد: گاهی افراد برای ارتباط با دیگران از روش قهری استفاده می‌کنند و گاهی از روش قلبی. استاد آئینه‌وند همواره تاکید داشت که روش قلبی ماندگارتر و پایدارتر است و این شیوه را نیز در مدیریت خود داشت.

وی یادآور شد: مرحوم آئینه‌وند انسان واقعی بود بدین معنی که مرز بین تن و جان را از بین برده بود. انسان واقعی معنای ظاهری و باطنی دارد که اگر بخواهیم به معنای باطنی آن توجه کنیم باید بگوییم کار بسیار سختی است و آئینه‌وند فردی بود که به معنای واقعی کلمه انسان بود.

غلامحسین‌زاده در بخش پایانی سخنانش با اشاره به اینکه جایگزینی برای آئینه‌وند پیدا نمی‌شود، گفت: نبود جایگزین برای ایشان به دلیل عظمت شخصیت وی و از سوی دیگر ضعف سیستم آموزشی ما برای تربیت انسان‌های این چنینی است.

آئینه‌وند پدر تاریخ اسلام و مدافع حقوق زنان بود
همسر مرحوم صادق آئینه‌وند نیز در بخش دیگری از این مراسم با تاکید بر علاقه این استاد بر مطالعه، تحقیق و پژوهش گفت: ایشان تمام عمر خود صرف علم و معرفت کرد. او پدر تاریخ اسلام و به معنای واقعی مدافع حقوق زنان بود. ایشان وظایفی را که به عنوان یک انسان آگاه در جامعه اسلامی برعهده داشت به درستی انجام داد و به عنوان یک شهروند مسلمان همواره برای رضای الهی کار می‌کرد.

وی ادامه داد: چهره ماندگار تاریخ اسلام و مسئولیت‌های متعددی که بر عهده داشت هیچ‌گاه او را مغرور نکرد و آن‌ها را به مثابه یک تکلیف اجتماعی انجام می‌داد. خوشحالم که پس از یک سال کلاس‌های درس ایشان هنوز هم دایر است و اتاقشان در دانشکده علوم انسانی به سبک گذشته پابرجاست.

همسر مرحوم آئینه‌وند در بخش پایانی سخنانش از اهدای کتابخانه شخصی این استاد بزرگ تاریخ اسلام به دانشگاه تربیت مدرس خبر داد و گفت: کتابخانه تخصصی ایشان حاوی 12 هزار جلد کتاب است که با وسواس خاص و دقت ایشان گردآوری شده بود و من امروز آن را برای استفاده دانشجویان و پژوهشگران به دانشگاه تربیت مدرس اهدا می‌کنم.

سخنرانی حجت‌الاسلام مهریزی و هاشم آقاجری درباره تاریخی‌نگری از دیگر بخش‌های این مراسم بود. در پایان نیز از کتاب «ارج‌نامه صادق آئینه‌وند» رونمایی شد.