به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نشست رونمایی کتاب «نقش خلیج‌فارس در توسعه آسیا و واکاوی اهمیت خلیج‌فارس در تجارت و توسعه» با سخنرانی دکتر پیروز مجتهدزاده، محقق و کارشناس مسائل سیاسی، دکتر حسین ربیعی، عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی و دکتر علی‌اصغر رحمتی، کارشناس حوزه ارتباطات شنبه (11 اردیبهشت ماه) در سرای اهل‌قلم موسسه خانه کتاب برگزار شد. دبیری این نشست را رحمتی به عهده داشت. ضمن اینکه برخلاف اعلام قبلی، دکتر بهادر زارعی، استادیار گروه جغرافیا دانشگاه تهران در این نشست حضور نداشت.

ربیعی گفت: بر جلد کتاب‌های بسیاری عنوان «نقش خلیج‌فارس در توسعه...» آمده اما زمانی که آن را ورق می‌زنید اگرچه حقایق را بیان کرده‌اند، ولی نشانی از خلیج‌فارس نیست. برای مثال در قسمتی از آن مطلبی تحت عنوان «مبادلات اقتصادی چین با کره» گنجانده شده است.

وی افزود:واقعیت این است که همه ما می‌دانیم خلیج‌فارس 60 تا 70 درصد نفت و 40 درصد گاز دنیا را در خود ذخیره دارد و پتانسیلی است که می‌تواند در بالابردن قدرت منطقه بسیار موثر باشد به عبارتی می‌تواند به عنوان نیروی تسهیلی در مبادلات جهانی نقش‌آفرینی کند، اما به دلایل مختلفی این مهم محقق نشده است.
 
ربیعی توضیح داد: از جمله این دلایل می‌توان به روابط کشورهای منطقه انسجام و اتحاد نداشتن اشاره کرد زیرا اغلب کشورهای موثر در منطقه خلیج‌فارس به تنهایی امور خود را در بحث سیاست، اقتصاد و تجارت پیگیری می‌کنند. حتی در مطالعه‌ای که انجام دادم، متوجه شدم در «شورای همکاری خلیج‌فارس» که قاعدتا باید مبادلات مختلف سیاسی، امنیتی و اقتصادی بسیاری با همدیگر داشته باشند (زیرا در یک شورا برای حفظ و توسعه منافع خود گرد آمده‌اند) زمانی که آمار تجارت خارجی آنها را نگاه می‌کنید، می‌بینید مبادلات تجاری آنها با کشورهای خارج از شورا، بیشتر است! حال بگذریم از این که با ایران از قدیم موضع داشتند که دلیل آن نیز مشخص است. اگرچه کشوری مانند امارات متحده عربی با کشور ما تجارت بسیار اندکی دارد.
 
این عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی ادامه داد: بنابراین کرانه جنوبی و شمالی خلیج‌فارس ارتباط چندانی با هم ندارند و نمی‌توانند از پتانسیلی که وجود دارد و به طور میانگین 50 درصد انرژی دنیا در اختیار آنهاست، استفاده کنند. حال اگر کشورهای منطقه اتحاد و انسجامی داشته باشند به راحتی می‌توانند نقش تعیین‌کننده‌ای در خلیج‌فارس داشته باشند.  
 
ربیعی عنوان کرد: اوپک سازمان نفتی اثرگذاری در دنیا است و اعضای عمده و موثر آن برآمده از منطقه خلیج‌فارس هستند حال آنکه مجموع نفت سایر کشورهای عضو تقریبا 40 درصد است و برخی از آنها مانند آمریکا و روسیه اصلا عضو اوپک نیستند. اما این سازمان نفتی نیز نتوانسته به پررنگی نقش کشورهای منطقه بیفزاید. در دهه 1970 میان ایران و کشورهای عرب منطقه رفت و آمد بسیاری وجود داشت و این ارتباط را می‌توان در پژوهشی که در بحث سرزمین و منطقه خلیج‌فارس مطرح شده، مشاهده کرد.
 
وی افزود: در دهه 1970 میان ایران و کشورهای منطقه خلیج‌فارس روابط بسیاری وجود داشته و این‌طور نبوده که ایران به عنوان ژاندارم منطقه، تامین‌کننده منافع غرب باشد. اگرچه این سخن نافی رابطه و دوستی ایران با ایالات متحده و کشورهای غربی در آن دهه نیست اما در همان زمان به کشور عمان کمک‌های بسیاری شد که امروز از نتایج کمک‌ها آنها استفاده می‌شود.

گزارش تکمیلی این نشست به زودی منتشر خواهد شد.