به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، آیین بزرگداشت زنده‌یاد ایرج افشار، چهارمین رییس کتابخانه ملی همزمان با پنجمین سالروز درگذشت این کتاب‌شناس و ایرانشناس برجسته سه‌شنبه 18 اسفند در سالن همایش‌های کتابخانه ملی برگزار شد.

در این مراسم استاد سید عبدالله انوار یکی از نزدیکان ایرج افشار، سید رضا صالحی امیری، رییس کتابخانه ملی، مجید غلامی‌جلیسه، مدیر عامل موسسه خانه کتاب، حسین انتظامی، معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، اکبر ایرانی، مدیر عامل مرکز پژوهشی میراث مکتوب،  احمد مسجد جامعی، عضو شورای اسلامی شهر تهران، محمد کاظم بجنوردی، رییس دایره‌المعارف بزرگ اسلامی، علیرضا تابش، رییس بنیاد سینمایی فارابی و جمعی از چهره‌های علمی و فرهنگی حضور داشتند.

تهیه کاربرگ؛ نظام واحد فهرست‌نویسی نسخ خطی

مسجد‌جامعی گفت: یکی از بزرگترین اقدامات فرهنگی مرحوم ایرج افشار، تهیه کاربرگه‌های نسخ خطی بود. به عبارتی وی به فهرست‌نویسی نسح خطی نظام واحدی بخشید. بخش فهرست‌نویسی کتاب‌های خطی را در سال 1340 استاد عبدالله انوار به دست گرفت که به چاپ رسیدند.

این عضو شورای اسلامی شهر تهران با اشاره به تاسیس بسیاری از نهادهای فرهنگی به کوشش زنده‌یاد ایرج افشار، اظهار کرد: بهتر است از مرحوم ایرج افشار به عنوان یک «نهادساز فرهنگی» یاد کنیم. وی جمع بین «نظر» و «عمل» بود.

نسخه‌های خطی را دریابیم

مسجدجامعی ادامه داد: ما باید به تحلیل شرایط جدید فرهنگی دست بزنیم و ظرفیت‌های خود را در امر سامان بخشیدن به نسخ خطی شناسایی کنیم. دولت عراق کتابخانه‌ای دارد که بنا به اخبار رسیده دارای صدها هزار نسخه خطی است که برخی از آنها را از کتابخانه نجف خریداری کرده است. البته بد نیست مطلع باشید که نیمی از کتاب‌های موجود در آن کتابخانه به زبان فارسی هستند.

وی با اشاره به فهرست‌نویسی برخی نسخ خطی در بغداد، گفت: لازم است ما نیز نشست‌هایی تخصصی برگزار کنیم و برای فهرست‌نویسی نسخ خطی شرقی، فارسی یا فارسی و عربی تصمیماتی اتخاذ کنیم.

تاسیس بانک جهانی مخطوطات جهان اسلام

در ادامه آیین بزرگداشت زنده‌یاد ایرج افشار، چهارمین رییس کتابخانه ملی سید محمدمنصور طباطبایی، نسخه‌شناس و عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی (ره) به رونمایی «دوره کامل 45 جلدی فهرستگان نسخه‌های خطی ایران» در این آیین اشاره کرد و گفت: این مجموعه حاصل بیست تا سی سال کار تحقیقی نسخه‌شناسان و حجت‌الاسلام درایتی است که به حق می‌توان آن را «دژنوشت ایرانیان» معرفی کرد.

وی با بیان این که این اثر نیازمند معرفی کامل است، افزود: این اثر دربردارنده فهرست مولفان و کاتبان است. مرحوم عبدالحسین حائری همیشه می‌گفت، بزرگترین درد کتابشناسی دنیا در این است که مولفان بدون تالیف هستند و یا تالیفات بدون مولف هستند.

طباطبایی ادامه داد: ما که مدعی «ام‌‌القری» در جهان اسلام هستیم باید به این اثر توجه بیشتری نشان دهیم و نسخ خطی را مهم بدانیم. کشورهایی مانند سوریه، ترکیه و عربستان اقدامات بسیاری درباره مخطوطات به انجام رسانده‌اند. ما نیز باید ابتکار عمل را به دست بگیریم.

وی با اشاره به جایگاه والای اخلاقی زنده‌یاد ایرج افشار گفت: ایران باید بتواند بانک جهانی مخطوطات جهان اسلام را تاسیس کند.

در این مراسم که با همکاری سازمان اسناد و کتابخانه ملی، موسسه خانه کتاب، گنجینه پژوهشی ایرج افشار و بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار یزدی برپا شد دو اثر «فرزانه ایران‌مدار» و «دوره کامل 45 جلدی فهرستگان نسخه‌های خطی ایران» که در مدار ایران‌شناسی پدید آمده‌اند، رونمایی شدند.