به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نشست هم‌اندیشی طرح «عیدانه کتاب» با شعار «کتاب عیدی بدیم» با حضور مجید غلامی‌جلیسه، مدیرعامل مؤسسه خانه کتاب، محمود آموزگار، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران، مجتبی تبریزنیا، معاون فناوری و اطلاع‌رسانی مؤسسه خانه کتاب، روح‌الله سلطانی، مدیر بخش شابک و شابم مؤسسه خانه کتاب و جمعی از کارشناسان و دست‌اندرکاران حوزه نشر و کتاب امروز (2 اسفندماه) در سرای اهل قلم برگزار شد.
 
مجید غلامی‌جلیسه، مدیرعامل مؤسسه خانه کتاب در ابتدای این نشست، اظهار کرد: طرح «کتابفروشی به وسعت ایران» از اوایل آبان‌ماه در معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح شد. اصل ایده این بود که بخشی از یارانه مصرف‌کننده را به سمت کتابفروشی‌ها سوق دهیم و به رونق آنها کمک کنیم.
 
وی توضیح داد: با تمام مشکلاتی که در این حوزه وجود داشت توانستیم در هفته کتاب، این طرح را اجرا کنیم. به دلیل اتفاقات خوبی که در این طرح رُخ داد، بسیاری از دوستان خواستار اجرای فاز دوم آن شدند. در نتیجه بر آن شدیم تا این طرح را به بهانه‌های مختلف دوباره اجرا کنیم؛ به همین منظور فاز دوم این طرح یعنی «عیدانه کتاب» مطرح شد تا گام بهتری برای توسعه کتاب و کتابخوانی برداشته شود.
 
آنچه در فاز اول طرح «کتابفروشی به وسعت ایران» گذشت

مجید غلامی جلیسه، مدیرعامل مؤسسه خانه کتاب اظهار کرد: حمایت و تقویت بنیه اقتصادی کتابفروشی‌ها، ایجاد فضای نمایشگاهی جدید بدون محدودیت مکانی و زمانی در سراسر کشور، تشویق مردم به خرید کتاب و کتابخوانی، توزیع عادلانه یارانه به خریداران کتاب در سراسر کشور، تمرکززدایی و بهره‌مندی مناطق کمتر برخوردار از یارانه مستقیم خرید کتاب، حذف واسطه‌ها و سوداگران از جریان یارانه‌های کتاب، هدفمندسازی یارانه‌های فرهنگی به سمت حوزه‌های مغفول  (کتابفروشی‌ها)، جریان‌سازی برای توجه به کتاب بدون محدودیت جغرافیایی، استفاده از اینترنت و زیرساخت تجارت الکترونیک برای توزیع کتاب، تشویق عموم مردم به خرید کتاب از کتابفروشی‌ها، توسه کتابخوانی و فرهنگ مطالعه و همچنین معرفی کتاب به عنوان بهترین هدیه، از جمله اهداف طرح «کتابفروشی به وسعت ایران» به شمار می‌آیند.
 
غلامی‌جلیسه بیان کرد: 239 کتابفروشی سراسر کشور را توانستیم به عضویت این طرح در آوریم اما از این تعداد، تنها 104 کتابفروشی فعال شدند و 135 کتابفروشی وارد این طرح نشدند. در طرح «کتابفروشی به وسعت ایران» تهران بیشترین و استان مرکزی کمترین سهم را داشتند.
 
وی با بیان این‌که در این طرح 100 میلیون تومان یارانه به کتابفروشی‌های سراسر کشور اختصاص داده شده بود، ادامه داد: بیش از 14 هزار نفر از این طرح بهره‌مند شدند و یارانه دریافت کردند. از 31 استان سراسر کشور، 26 استان مشارکت داشتند و 5 استان اصلاً مشارکت نکردند. 6 استان نیز با وجود عضویت، از این طرح استفاده نکردند.
 
مدیرعامل مؤسسه خانه کتاب افزود: از میان استان‌های سراسر کشور، تهران با 82 کتابفروشی، اصفهان با 34 کتابفروشی و در نهایت خراسان رضوی با 16 کتابفروشی به ترتیب، سه رتبه نخست را کسب کردند.

غلامی‌جلیسه توضیح داد: از نظر مبلغ یارانه نیز بیشترین سهم را استان اصفهان و سپس تهران به خود اختصاص دادند. این در حالی است که تعداد کتابفروشی‌های تهران 50 برابر تعداد کتابفروشی‌های اصفهان است. استان اصفهان با 197 میلیون تومان، و استان تهران با 133 میلیون تومان بیشترین سهم فروش کتاب را به خود اختصاص دادند.
 
وی بیان کرد: در این طرح، استان اصفهان با 6 هزار و 586 جلد کتاب، استان تهران با 4 هزار و 42 جلد کتاب و در نهایت استان خراسان رضوی با 2 هزار و 133 جلد کتاب به ترتیب، بیشترین سهم در تعداد کتاب‌های فروش‌رفته را به خود اختصاص داده‌اند.
 
مدیر عامل مؤسسه خانه کتاب افزود: بیشترین تعداد خریداران در استان اصفهان با 2 هزار و 999 نفر، سپس تهران با 2 هزار و 963 نفر و استان گیلان با یک هزار و 326 نفر مشاهده شده است.
 
آنچه در فاز دوم رخ خواهد داد/ «عیدانه کتاب» به همت خانه کتاب

غلامی‌جلیسه اظهار کرد: در فاز دوم اجرای این طرح، یعنی طرح «عیدانه کتاب» تصمیم داریم از حضور استان‌هایی که کمترین سهم را داشتند، بهره‌مند شویم. در این دوره، بر این استان‌ها تمرکز خواهیم داشت تا مشارکت آنها را در فاز دوم داشته باشیم. همچنین در فاز دوم این طرح، رصد کردن لحظه‌به‌لحظه اجرای طرح مدنظر است. یعنی بر‌خلاف بسیاری از طرح‌ها و ایده‌هایی که آمارگرا نیستند، ما در این طرح ـ هم در فاز نخست و هم در فاز دوم ـ می‌توانیم لحظه به لحظه از فرایند اجرا آگاه شویم و در صورت لزوم از ابزارهای کیفی‌سازی بهره‌مند شویم.
 
وی توضیح داد: در اجرای طرح «عیدانه کتاب» ابتدا طرح پیشین (کتابفروشی به وسعت ایران) را مورد بازنگری قرار دادیم. سپس از یکم تا 15 اسفندماه امسال فراخوان منتشر می‌شود و ثبت‌نام صورت می‌گیرد. از پانزدهم اسفندماه تا پانزدهم فروردین‌ماه، طرح اجرا خواهد شد و در نهایت، از بیستم تا سی‌ام فروردین‌ماه، پایان اجرای طرح و تسویه‌حساب و واریز وجوه به کتابفروشان صورت خواهد گرفت.
 
افزایش هشت میلیونی یارانه کتاب در فاز دوم

مدیرعامل مؤسسه خانه کتاب اظهار کرد: بر اساس توافقی که با معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی صورت گرفته است، در طرح «کتابفروشی به وسعت ایران» سقف یارانه 2 میلیون تومان در نظر گرفته شده بود اما در اجرای فاز دوم این طرح (عیدانه کتاب) کف را 2 میلیون تومان و سقف را تا 10 میلیون تومان در نظر گرفته‌ایم.
 
غلامی‌جلیسه افزود: بهره‌گیری از فرصت نوروز و سنت ایرانی عیدی دادن، گسترش طرح به تمام استان‌ها، تأکید بر کتابفروشی‌های شاخص و مهم در هر استان و شهر، افزایش سقف یارانه به تناسب متراژ و تعداد کتاب، ارتقای ابزاها و روش‌های نظارتی و کنترلی برای بهبود خدمات و جلوگیری از سوء استفاده‌ها، ترغیب کتابفروشان برای عضویت در طرح، توجه ویژه به اطلاع‌رسانی عموم مردم و اطلاع‌رسانی به کتابفروش‌های سراسر کشور از جمله اهداف طرح «عیدانه کتاب» به شمار می‌آیند.
 
سیستم رایانه‌ای «واکنش‌گرا» طراحی شده است

در ادامه این نشست، ملک‌محمدی، نماینده شرکت کتاب‌بین گفت: در این طرح، معیار تعیین صلاحیت افراد، شماره ملی آنهاست. شماره ملی افراد نیز از اداره ثبت‌احوال دریافت می‌شود. همچنین نرم‌افزار طراحی شده برای اجرای این طرح، با ورژن‌های مختلف مرورگر سازگاری دارد و سیستم کاملاً به صورت واکنش‌گرا طراحی شده است.

وی ادامه داد: کتاب‌هایی در این سیستم قابلیت اجرا دارند که در بانک اطلاعاتی مؤسسه خانه کتاب وجود داشته باشند. همچنین در این نرم‌افزار برای خریداران کتاب، مبلغ تخفیفی که برای آنها در نظر گرفته شده است، از طریق پیامک یا ایمیل ارسال می‌شود.
 
«عیدانه کتاب» به تثبیت قیمت کتاب کمک می‌کند

محمود آموزگار، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران از دیگر سخنرانان این نشست بود. وی اظهار کرد: طرح «کتابفروشی به وسعت ایران» یکی از طرح‌های خیلی خوب بود که در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دستور کار قرار گرفت چرا‌که بعد از سال‌ها بی‌توجهی به کتابفروشان، در این دوره و در این دولت، کتابفروشان بیشتر تحت حمایت در آمدند.
 
وی بیان کرد: یکی از مشکلات جدی حوزه نشر، بحث تخفیف است؛ همواره نکته‌ای که در این حوزه به آن اهمیت داده نمی‌شود، قیمت پشت جلد کتاب است؛ چیزی که در خارج به آن توجه ویژه می‌شود! طرح «عیدانه کتاب» به فرهنگ تثبیت قیمت کتاب کمک می‌کند. 

رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران با بیان این‌که مناسبتی برگزار شدن طرح «عیدانه کتاب» بسیار خوب است، افزود: بسیار شایسته است هر جای کشور که نمایشگاه کتاب برگزار می‌شود، طرح مذکور نیز اجرا شود تا امکان بهره‌مندی تمام کتابفروشان از این تخفیف فراهم شود. حتی اجرای این طرح را در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران نیز پیشنهاد می‌کنم. 
 
آموزگار علت شرکت نکردن کتابفروشان برخی استان‌ها در طرح «کتابفروشی به وسعت ایران» را آگاه نبودن آنها از اجرای آن دانست و گفت: بسیار شایسته است که در این دوره (طرح عیدانه کتاب) با آنها تماس گرفته شود تا برای شرکت در طرح تشویق شوند.

 
«عیدانه کتاب» باعث نمایشگاهی شدن نمایشگاه‌های کتاب می‌شود

رمضانی، نماینده نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در این نشست، اظهار کرد: عیدی دادن کتاب بسیار خوب است و ما آمادگی خود را برای ترویج این فرهنگ، اعلام می‌کنیم. این طرح به تحقق هدف غائی ما مبنی بر این‌که باید نیاز به کتاب‌ها در محل شهرها و استان‌ها برطرف شوند، کمک می‌کند. همچنین این طرح به نمایشگاهی شدن نمایشگاه‌های کتاب کمک شایانی می‌کند.

 
وی بیان کرد: بر اساس نتایج حاصل شده در طرح «کتابفروشی به وسعت ایران» می‌توان حداقل متوجه شد که مردم به چه کتاب‌هایی علاقه‌مند هستند. همین اطلاعات کمک می‌کنند تا کتاب‌هایی متناسب با نیاز مخاطبان تولید و منتشر شوند.
 
نیکبخت، نماینده انجمن ناشران کتاب کودک و نوجوان نیز عنوان کرد: اساسی‌ترین کاری که می‌توان در حوزه ترویج کتابخوانی انجام داد، سوق دادن دانش‌آموزان به مطالعه غیردرسی است. به همین دلیل پیشنهاد می‌کنم بخشی از سوبسید اجرای این طرح به کودکان و نوجوانان اختصاص یابد.

صفری، نماینده شرکت تعاونی توزیع‌کنندگان کتاب تهران نیز در این مراسم از آمادگی این شرکت برای حمایت از طرح «عیدانه کتاب» خبر داد و گفت: پیشنهاد می‌کنم این طرح در شهرهای کوچک و محروم نیز اجرایی شود.
 
امام‌پور، نماینده شهر کتاب در این نشست، اظهار کرد: معتقدم اتفاقاً اقبال عمومی از کتاب خوب است اما ما باید کمی هنرمندانه‌تر در این حوزه ورود پیدا کنیم؛ طرح «عیدانه کتاب» یکی از این اقدام‌های هنرمندانه است. همچنین معتقدم اطلاع‌رسانی این طرح باید بیش از گذشته باشد تا استقبال از آن بیشتر شود.
 
وی افزود: اجرای این طرح باید استمرار داشته باشد اما با تفکیک کتابفروشی‌ها و تبعیض آنها در این طرح، موافق نیستم.
 
طراحی، مدیر کتابخانه‌ها در سازمان فرهنگی ـ هنری شهرداری تهران در این نشست، از آمادگی این سازمان برای فراهم کردن فضا و تریبون به منظور تبلیغ طرح «عیدانه کتاب» خبر داد.
 
ناصری، نماینده سازمان فرهنگی ـ هنری شهرداری تهران نیز اظهار کرد: اجرای طرح «عیدانه کتاب» باعث آشنایی با سلیقه و ذائقه مخاطبان در حوزه کتاب می‌شود و همین موضوع منجر به برنامه‌ریزی‌های بهتر در حوزه کتاب و نشر می‌شود.